Có thể nói, bên cạnh các bệnh lý đường hô hấp và các bệnh lý truyền nhiễm, trong 5 năm đầu đời, tiêu chảy cấp cũng là một “kẻ thù” nguy hiểm của trẻ nhỏ. Để chăm sóc sức khỏe trẻ hiệu quả, hiểu về bệnh tiêu chảy cấp là rất cần thiết. Trong bài viết này, Thu Cúc TCI xin chia sẻ toàn bộ thông tin cơ bản về tiêu chảy cấp, đừng bỏ lỡ bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm bệnh tiêu chảy cấp
Tình trạng trẻ đi ngoài phân nhiều dịch được gọi là tiêu chảy. Theo đó, tiêu chảy cấp là tiêu chảy, khởi đầu cấp tính và kéo dài không quá 2 tuần. Tiêu chảy cấp có thể là một bệnh, cũng có thể không phải là một bệnh mà chỉ là một triệu chứng của tình trạng rối loạn đường tiêu hóa và rối loạn ngoài đường tiêu hóa.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Có tới 1,5 tỷ trẻ dưới 5 tuổi mắc tiêu chảy cấp trên toàn cầu mỗi năm. Trong đó, khoảng 4 triệu trẻ tử vong; chiếm 80% số trẻ tử vong là trẻ dưới 2 tuổi. Như vậy, có thể nói, bên cạnh các bệnh lý đường hô hấp và các bệnh lý truyền nhiễm, trong 5 năm đầu đời, tiêu chảy cấp cũng là một “kẻ thù” nguy hiểm của trẻ nhỏ toàn cầu nói chúng và trẻ nhỏ Việt Nam nói riêng.
2. Nguyên nhân bệnh tiêu chảy cấp
Tiêu chảy cấp có thể xuất hiện ở bất cứ mùa nào trong năm. Tuy nhiên, mùa hè và khoảng giao mùa đông – xuân là hai thời điểm tiêu chảy cấp phát triển mạnh mẽ nhất. Bởi hai thời điểm này có điều kiện tự nhiên thuận lợi nhất cho sự sinh trưởng của các tác nhân gây tiêu chảy cấp.
Tiêu chảy cấp có thể phát sinh do nhiều tác nhân; trong đó, phổ biến nhất là hai nhóm tác nhân sau:
– Virus, vi khuẩn và ký sinh trùng: Tiêu chảy cấp khởi phát do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng là một bệnh – bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa.
– Trẻ có chế độ dinh dưỡng thừa đường, trẻ dị ứng thực phẩm, trẻ không dung nạp Lactose, Fructose hoặc Sucrose, trẻ mắc các bệnh lý tiêu hóa như bệnh Celiac, viêm ruột, viêm dạ dày, viêm loét đại tràng,…: Tiêu chảy cấp khởi phát do những tác nhân này là một triệu chứng của tình trạng rối loạn tiêu hóa.
Trẻ không dung nạp Lactose có thể bị tiêu chảy cấp khi ăn uống các chế phẩm từ sữa
Tiêu chảy cấp không phải một bệnh lý đặc thù, trẻ nào cũng có nguy cơ bị tiêu chảy cấp. Tuy nhiên, nguy cơ bị tiêu chảy cấp sẽ cao hơn, nếu trẻ;
– Ở trong độ tuổi 6 – 11 tháng, tức đang trong giai đoạn ăn dặm;
– Bú ít hoặc không bú mẹ trong 4 – 6 tháng đầu đời, cai sữa sớm;
– Sử dụng nước sinh hoạt không sạch; uống nước không sôi hoặc đã sôi nhưng để lâu; ăn không chín hoặc ăn không sạch; không rửa tay trước khi ăn;…
– Suy giảm miễn dịch.
3. Triệu chứng bệnh tiêu chảy cấp
Trẻ sơ sinh thường có phân mềm, màu xanh lá/vàng/nâu, lấm tấm hạt nhỏ màu trắng. Một ngày, trẻ có thể đi ngoài 3 – 10 lần. Còn trẻ trên 1 tuổi thường có phân mềm nhưng có khuôn. Một ngày, trẻ có thể đi ngoài 1 – 2 lần.
Khi bị tiêu chảy cấp, trẻ đi ngoài phân nhiều nước, không có khuôn, nhiều hơn 10 lần một ngày với trẻ sơ sinh và nhiều hơn 2 lần một ngày với trẻ trên 1 tuổi. Ngoài dấu hiệu nhận biết này, trẻ tiêu chảy cấp còn có thể sốt; buồn nôn, nôn; đau bụng; mệt mỏi;…
Tiêu chảy cấp có thể khiến trẻ đau bụng.
4. Điều trị bệnh tiêu chảy cấp
Điều trị tiêu chảy cấp phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân. Chính vì vậy, khi trẻ có dấu hiệu tiêu chảy cấp, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất để chuyên gia thăm khám, chẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp với nguyên nhân gây tiêu chảy cấp cho trẻ:
– Tiêu chảy cấp do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng: Trẻ không cần uống thuốc mà chỉ cần bổ sung nước và chất điện giải. Bị tiêu chảy cấp do vi khuẩn, trẻ phải uống thuốc kháng sinh. Bị tiêu chảy cấp do ký sinh trùng, trẻ phải uống thuốc chống ký sinh trùng.
– Tiêu chảy cấp do tiêu thụ thực phẩm lạ: Bố mẹ dừng cho trẻ sử dụng thực phẩm lạ đó. Để trẻ quen với chúng, lần sau, bố mẹ cho trẻ tiêu thụ một lượng thật ít và tăng dần lên trong những lần tiếp theo, cho đến khi cơ thể trẻ không phản ứng tiêu cực với chúng nữa.
– Tiêu chảy cấp do trẻ không dung nạp Lactose, Fructose hoặc Sucrose: Trẻ phải được cách ly khỏi mọi chế phẩm từ sữa, như sữa chua, phô mai, bơ, kem,…
– Tiêu chảy cấp do bệnh Celiac: Trẻ phải được cách ly khỏi mọi thực phẩm chứa Gluten, như lúa mì, lúa mạch, yến mạch, ngũ cốc nguyên hạt,…
– Tiêu chảy cấp do các bệnh lý tiêu hóa như viêm ruột, viêm dạ dày, viêm loét đại tràng,…: Trẻ phải được điều trị triệt để các bệnh lý tiêu hóa đó bằng các phương pháp nội – ngoại khoa kết hợp với điều chỉnh chế độ dinh dưỡng.
Trong quá trình chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp tại nhà, nếu trẻ sốt cao, đáp ứng kém hoặc không đáp ứng thuốc hạ sốt; môi, da khô, mắt trũng, thóp lõm; khóc khan; ít hoặc không đi tiểu trong 4 – 6 giờ; bú/ăn kém; đi ngoài phân lẫn máu; li bì, lơ mơ, co giật;…; bố mẹ phải cho trẻ tái khám với chuyên gia ngay.
Để được chỉ định phương pháp điều trị tiêu chảy cấp phù hợp, cho trẻ thăm khám với chuyên gia.
Phía trên là toàn bộ thông tin cơ bản về bệnh tiêu chảy cấp. Nếu còn thắc mắc cần nhanh chóng được giải đáp, liên hệ ngay Thu Cúc TCI, bố mẹ nhé!
