Bệnh mộng thịt là bệnh lý về mắt có tỷ lệ mắc từ 1 – 25% tùy theo từng quốc gia và vùng lãnh thổ được nghiên cứu. Đây là bệnh lý khá phổ biến tại các vùng nhiệt đới, tuy nhiên, nguyên nhân chính xác khiến cho vùng nhiệt đới chiếm tỉ lệ người nhiễm bệnh cao hơn là gì thì các chuyên gia vẫn chưa thể tìm ra.
Menu xem nhanh:
1. Mộng thịt là bệnh lý mắt thế nào?
Mộng thịt (còn được gọi là mộng mắt) là bệnh lý mắt do kết mạc phát triển và bao phủ một phần tròng mắt bằng một mô mỏng. Bản chất của mộng thịt là một khối u có hình dạng tam giác tồn tại ở mô sợi tại kết mạc của nhãn cầu. Vị trí của mộng thịt xuất hiện ở góc trong hoặc ngoài mắt tính từ rìa hướng vào trung tâm của giác mạc.
Khối u mộng thịt này thường sẽ không gây ảnh hưởng đến thị lực, tuy nhiên, chúng lại gây mất thẩm mỹ và khiến cho người bệnh lo lắng vì sự xuất hiện cực kỳ bất thường của nó. Mộng thịt tuy không phải là tế bào ung thư nhưng nếu chúng phát triển mạnh mẽ và xâm lấn vào trục thị giác của người bệnh thì thị lực sẽ bị đe dọa và gây tổn thương trực tiếp cho mắt.
2. Các nguyên nhân gây ra tình trạng bệnh mộng thịt
Hiện nay, các chuyên gia y tế hàng đầu cũng chưa thể xác định chính xác được nguyên nhân của mộng thịt. Bệnh lý có thể xảy ra do người bệnh ở ngoài nắng quá lâu khiến cho tia cực tím (UV) tiếp xúc với cơ thể trong thời gian dài. Điều này dẫn đến sự tăng trưởng bất thường của mộng thịt. Ngoài ra, những người thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố dưới đây cũng có nguy cơ cao mắc bệnh lý mộng thịt này:
– Phấn hoa
– Cát
– Khói thuốc lá
– Gió
3. Các dấu hiệu cơ bản của bệnh mộng thịt ở mắt
Nhiều trường hợp người bệnh bị mộng thịt không phát hiện ra vì bệnh lý không gây ra sự khó chịu hay ảnh hưởng gì đến thị lực của người bệnh. Dấu hiệu rõ ràng nhất để nhận biết một người bị mộng thịt chính là quan sát thấy ở phần lòng trắng của mắt có một mô mỏng bao phủ lấy một phần. Ngoài ra, đôi khi người bệnh cũng có thể cảm nhận được những dấu hiệu sau:
– Mắt bị nóng rát
– Mắt ngứa và đau
– Mắt bị cộm, cảm giác như có gì đó mắc lại trong mắt
– Mắt đỏ
– Nếu màng của mộng thịt bao phủ lên vùng đồng tử của mắt, nó có thể khiến cho hình ảnh thu lại bị mờ, thay đổi hình dạng hoặc nhìn thành đôi, ba hình.
4. Ai là người dễ bị mộng thịt mắt?
Mộng thịt ở mắt không phải là bệnh truyền nhiễm nên không có khả năng lây truyền từ người này sang người khác. Tuy nhiên, có một số yếu tố cũng khiến cho nguy cơ mắc mộng thịt ở mắt tăng cao:
– Người bệnh tiếp xúc nhiều với ánh mặt trời có tia UV (tia cực tím)
– Mắt thường xuyên bị khô
– Thường xuyên tiếp xúc với không khí ô nhiễm nhiều bụi và gió
– Những người sinh sống ở môi trường nóng ẩm như vùng nhiệt đới
5. Làm thế nào để phòng ngừa mộng thịt ở mắt phát triển?
Để phòng ngừa bệnh lý về mắt này hiệu quả, người bệnh nên áp dụng một số phương pháp đơn giản trong cuộc sống hàng ngày như:
– Đeo kính râm khi ra ngoài:
– Tia cực tím luôn tồn tại kể cả khi trời âm u không có nắng. Đây chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến cho mắt bị mộng thịt. Do vậy, người bệnh có thể lựa chọn các loại kính râm có khả năng ngăn chặn 99 – 100% tia cực tím A và B (UVA và UVB)
– Những chiếc kính râm dáng wrap – around là một sự lựa chọn tuyệt vời vì không chỉ ngăn chặn được ánh sáng và độ chói từ phía trước mà còn ngăn ngừa ánh sáng ở cả hai bên cũng như bảo vệ được vùng da mỏng xung quanh mắt khỏi sự lão hóa. Vùng da xung quanh mắt rất dễ bị tổn thương, có đến khoảng 10% người ung thư da được phát hiện ở vùng quanh mắt.
– Người bệnh nên đội mũ có vành rộng để bảo vệ mắt tránh tia UV chiếu trực tiếp vào mắt.
– Sử dụng nước mắt nhân tạo để cấp ẩm cho mắt, đặc biệt ở vùng khí hậu khô.
6. Chẩn đoán mộng thị mắt như thế nào?
Để có thể chẩn đoán mộng thị ở mắt, các bác sĩ sẽ sử dụng một khe đèn chuyên dụng để kiểm tra giác mạc, mống mắt, thủy tinh thể và tiền phòng. Bác sĩ nhãn khoa sẽ khám cẩn thận từng bộ phận nhỏ để có thể tìm ra được những điều bất thường, giúp việc chẩn đoán chính xác hơn. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định xét nghiệm bổ sung thêm như:
– Đo thị lực của người bệnh:
Đây là bước cơ bản trong quá trình thăm khám mắt với một biểu đồ tiêu chuẩn hóa. Người bệnh sẽ được kiểm tra với khoảng cách khoảng 20 feet và có dụng cụ che một mắt để kiểm tra từng mắt một chính xác hơn.
– Xét nghiệm địa hình giác mạc (tên tiếng anh là Corneal Topography):
Đây là một trong những xét nghiệm áp dụng công nghệ ưu việt, tiên tiến. Xét nghiệm địa hình giác mạc giúp bác sĩ có được các thông tin chi tiết nhất về hình dạng giác mạc của người bệnh. Người bệnh sẽ được nhìn vào một mục tiêu nhất định trong khi các thiết bị trong máy sẽ thu thập và tính toán hàng nghìn số liệu đo đạc để đưa ra một bản đồ màu sắc trên máy tính dữ liệu.
– Đo khúc xạ (Refraction):
Đây là quá trình bác sĩ sẽ sử dụng một chiếc máy thấu kính có chứa các thấu kính được điều chỉnh đặt ở phía trước mắt để đo độ mắt của người bệnh. Có nhiều trường hợp, các bác sĩ sẽ quan sát phản xạ ánh sáng của mắt người bệnh thông qua retinoscope và sử dụng ống kính cầm tay để kiểm tra tật khúc xạ nếu có.
– Keratometry:
Đây là một công cụ cho phép bác sĩ nhãn khoa chẩn đoán được độ cong của bề mặt trước giác mạc trung tâm của người bệnh. Đây là bước đề bác sĩ có thể hiểu rõ hơn về hình dạng của giác mạc mỗi bệnh nhân.
7. Điều trị bệnh mộng thịt ở mắt hiệu quả
Mộng thịt ở mắt thường không cần can thiệp điều trị khi bệnh ở giai đoạn nhẹ, bác sĩ sẽ chỉ định chữa trị khi tình hình bệnh đủ nặng. Bệnh tình sẽ được can thiệp khi mộng thịt chuyển sang màu đỏ và bị kích thích. Bác sĩ thường sẽ chỉ định các loại thuốc tra mắt bôi trơn, thuốc mỡ hoặc thuốc mắt có chứa corticoid loại nhẹ để làm giảm triệu chứng viêm nhiễm.
Nếu mộng mắt lớn và khiến cho thị lực bị ảnh hưởng, người bệnh có cảm giác đau nhức, khó chịu dai dẳng thì phương pháp phẫu thuật sẽ được chỉ định. Bác sĩ sẽ chỉ định cắt bỏ bằng thủ thuật. Đây là tiểu phẫu nhẹ nên người bệnh không cần nằm viện.
Tuy nhiên. mộng thịt vẫn có thể tái phát kể cả khi đã được cắt bỏ. Tỉ lệ tái phát của bệnh lý này khá cao từ 30 – 80% và tỉ lệ càng cao khi người bệnh càng trẻ, đặc biệt là nhóm người dưới 40 tuổi. Để ngăn ngừa tình trạng tái phát này, bác sĩ có thể thực hiện khâu hoặc ghép kết mạc tự thân của người bệnh và sử dụng các loại thuốc ngăn chặn sự phát triển của mô đôi để bệnh lý khó có thể tái phát.
8. Kết
Trên đây là những thông tin về bệnh mộng thịt ở mắt. Mong rằng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp người bệnh hiểu rõ hơn về mộng thịt mắt là gì, nguyên nhân và cách điều trị cũng như phòng ngừa ra sao để đạt hiệu quả tốt hơn. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ người bệnh giải đáp mọi thắc mắc cũng như đặt lịch thăm khám qua tổng đài của Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI!