Đôi mắt là cơ quan cảm thụ quan trọng nhất giúp con người nhận biết thế giới xung quanh. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố tác động từ môi trường sống, ô nhiễm không khí, thiếu kiến thức về chăm sóc và bảo vệ mắt, nên các bệnh đau mắt thường gặp có xu hướng phức tạp trong diễn biến.
Menu xem nhanh:
1. Những bệnh liên quan đến mắt thường thấy
1.1. Viêm loét giác mạc
Loét giác mạc là một căn bệnh phổ biến ở các nước đang phát triển, và một trong những nguyên nhân chính là thiếu hụt vitamin A trong chế độ ăn uống hàng ngày. Ngoài ra, điều kiện thời tiết nóng ẩm cũng đóng vai trò là nguyên nhân gây loét giác mạc. Giác mạc là lớp mô trong suốt ở phía bên ngoài của mắt, chịu sự tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn và bụi bẩn. Nước mắt giúp làm sạch giác mạc, nhưng khi lượng vi khuẩn vượt quá khả năng làm sạch này, có thể gây ra viêm loét giác mạc.
Những vết thương nhỏ do dụi mắt hoặc kính áp tròng cũng có thể gây ra viêm loét giác mạc. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh viêm loét giác mạc có thể gây hậu quả nghiêm trọng như mù vĩnh viễn. Do đó, việc chăm sóc và bảo vệ mắt, đồng thời điều trị kịp thời khi phát hiện triệu chứng bất thường là rất quan trọng để tránh những biến chứng tiềm tàng.
1.2. Lẹo mắt
Lẹo mắt là một căn bệnh khá phổ biến ở Việt Nam, do một loại tụ cầu khuẩn tấn công vào tuyến chân lông mi. Những người bị lẹo mắt thường có triệu chứng như mi mắt sưng nhẹ, ngứa và hơi đỏ. Sau khoảng 3 đến 4 ngày, chỗ đau sẽ nổi lên một khối nhỏ, có kích thước tương đương hạt gạo.
Có ba dạng lẹo mắt phổ biến:
– Lẹo bên ngoài: thường xuất hiện ở mí mắt trên, gây sưng đỏ với kích thước nhỏ, giống như hạt gạo.
– Lẹo bên trong: nằm ở mặt trong của mi mắt, cần lật mí mắt ra để nhìn thấy.
– Đa lẹo: là lẹo ở cả trong và ngoài mí mắt, thậm chí còn xuất hiện ở cả hai mắt.
Nguyên nhân gây lẹo có thể là do viêm mi mắt hoặc việc sử dụng mỹ phẩm như mascara, kẻ viền mắt… Thông thường, bệnh lẹo sẽ tự khỏi sau 2 hoặc 3 tuần nếu biết giữ gìn và vệ sinh đúng cách. Tuy nhiên, trong trường hợp lẹo gây sưng đau, chảy máu, mưng mủ… nên đến phòng khám mắt uy tín để được khám và tư vấn điều trị.
1.3. Viêm bờ mi mắt – bệnh đau mắt thường gặp
Viêm bờ mi là một căn bệnh lý nhãn khoa mạn tính phổ biến, đặc trưng bởi tình trạng viêm bờ mi mắt kết hợp với kích ứng mắt. Sau viêm bờ mi mắt có thể bị khô.
Các triệu chứng của bệnh nhân bị viêm bờ mi thường là mạn tính và có thể thay đổi theo thời gian, ảnh hưởng đến cả hai mắt. Thường xuyên xuất hiện mí mắt đỏ, sưng hoặc ngứa, có sạn hoặc cảm giác nóng rát, đỏ mắt. Người bệnh cũng có thể chảy nước mắt nhiều (dấu hiệu của bệnh khô mắt), đóng vảy và rụng lông mi vào buổi sáng, và cảm giác nhạy cảm với ánh sáng.
Khô mắt là một biến chứng thường gặp của viêm bờ mi, xuất hiện ở khoảng 25 đến 40% người bệnh và thường phổ biến ở người lớn hơn trẻ em.
Để phòng tránh viêm bờ mi, cần giữ vệ sinh mắt sạch sẽ thường xuyên bằng nước sạch và khăn sạch để rửa mặt. Nếu cần thiết, bạn có thể đeo kính bảo vệ mắt cho cả gia đình để tránh các yếu tố kích thích.
Khi phát hiện có những triệu chứng khô mắt hoặc viêm bờ mi mắt, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
1.4. Đau mắt đỏ là bệnh đau mắt thường gặp
Đau mắt đỏ là một căn bệnh phổ biến, có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và bất cứ thời điểm nào trong năm, có khả năng lây lan trong cộng đồng và gây ra dịch viêm kết mạc cấp.
Biểu hiện của đau mắt đỏ thường là mắt đỏ một hoặc cả hai mắt, ngứa một hoặc cả hai mắt; cảm giác có sạn trong mắt; rỉ dịch ở một hoặc cả hai mắt và chảy nước mắt.
Mặc dù đây là một bệnh lành tính, nhưng trong các trường hợp nặng có thể gây tổn thương đến giác mạc (tròng đen), khiến thị lực giảm.
Để phòng ngừa bệnh đau mắt đỏ, cần tuân thủ những biện pháp sau:
– Thực hiện tốt việc rửa tay bằng xà phòng và sử dụng nước sạch.
– Tránh đưa tay lên dụi mắt, mũi và miệng.
– Không dùng chung các vật dụng cá nhân như lọ thuốc nhỏ mắt, khăn mặt, kính mắt, khẩu trang…
– Vệ sinh mắt, mũi và họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý hoặc các loại thuốc nhỏ mắt, nhỏ mũi thông thường.
– Hạn chế tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh đau mắt đỏ.
Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng bệnh đau mắt đỏ, hãy hạn chế tiếp xúc với người khác và đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời. Không tự ý điều trị khi chưa có hướng dẫn từ cán bộ y tế để tránh những biến chứng nặng.
1.5. Tật khúc xạ
Với nhiều yếu tố đang tác động, tình trạng tật khúc xạ đang ngày càng gia tăng. Thống kê từ ngành y tế cho thấy tỷ lệ mắc các tật khúc xạ ở học sinh tại khu vực nội thành Hà Nội và TP Hồ Chí Minh chiếm khoảng 40% trong đó cận thị, viễn thị và loạn thị chiếm đa số, trong đó cận thị chiếm tới 2/3 số ca mắc.
Nguyên nhân của tình trạng gia tăng tật khúc xạ có thể do nhiều yếu tố, bao gồm thiếu ánh sáng hoặc tư thế học tập không đúng cách trong thời gian dài, dinh dưỡng không đủ, thiếu các vitamin cần thiết, thời gian học tập căng thẳng và liên tục, không cho mắt nghỉ ngơi và thư giãn, lạm dụng máy tính, chơi game và xem tivi quá nhiều.
Để hạn chế mắc các tật khúc xạ, cần có chế độ làm việc, học tập và vui chơi ngoài trời hợp lý để mắt được nghỉ ngơi và điều tiết giữa việc nhìn gần và nhìn xa. Khi học tập hoặc làm việc, nên nghỉ ngơi 10 – 15 phút sau mỗi giờ làm việc.
Khi xem tivi hoặc chơi điện tử, hạn chế thời gian dưới 60 phút mỗi lần và không ngồi quá gần màn hình để tránh ảnh hưởng tới mắt. Nơi học tập và làm việc nên đảm bảo đủ ánh sáng và dinh dưỡng đầy đủ để giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tật khúc xạ.
2. Cách phòng tránh
Để đề phòng các bệnh về mắt, việc chăm sóc đôi mắt đúng cách tại nhà là vô cùng quan trọng. Hằng ngày, hãy bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết qua thực phẩm giàu vitamin A, C, E; axit béo Omega-3; Lutein và kẽm.
Khi ra đường hoặc làm việc với máy tính, hãy đeo kính râm và kính chống ánh sáng xanh để hạn chế tác động của tia UV và ánh sáng xanh tới mắt. Đồng thời, hãy đeo kính cận, viễn hoặc loạn thị với số phù hợp.
Không nên dụi mắt nếu không muốn làm xước giác mạc. Nếu bụi bẩn bay vào mắt, hãy nhỏ nước mắt để giúp dị vật chảy ra.
Nên thực hiện khám mắt định kỳ từ 3 – 6 tháng/lần, đặc biệt là những trường hợp trẻ em tật khúc xạ, người già trên 60 tuổi, hoặc những thường thường có vấn đề về mắt.
Nếu gặp các vấn đề về mắt, hãy thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ tư vấn và điều trị kịp thời.