Viêm loét dạ dày cấp là bệnh lý tiêu hóa phổ biến hàng đầu hiện nay. Bệnh xảy ra ở mọi đối tượng, độ tuổi và không phân biệt giới tính. Nhận biết sớm các triệu chứng bệnh và tiến hành điều trị đúng cách viêm dạ dày cấp là điều quan trọng mọi người bệnh cần quan tâm.
Menu xem nhanh:
1. Viêm loét dạ dày cấp
1.1. Viêm loét dạ dày cấp là gì?
Bệnh viêm loét dạ dày bao gồm viêm loét cấp tính và viêm loét mạn tính.
Bệnh viêm dạ dày cấp là tình trạng xuất hiện viêm hoặc sưng đột ngột trong niêm mạc thành dạ dày. Đây là căn bệnh có đặc tính khởi phát tức thì và diễn biến nhanh chóng gây những cơn đau bụng dữ dội và có thể là cả những biến chứng nguy hiểm đối với người bệnh.
1.2. Nguyên nhân gây bệnh
Nói về nguyên nhân gây ra viêm dạ dày nói chung và viêm dạ dày cấp nói riêng, có thể kể tới những yếu tố chính sau đây:
– Nhiễm khuẩn HP (Helicobacter pylori): Đây là nguyên nhân chính khi tỷ lệ viêm loét dạ dày do vi khuẩn HP gây ra chiếm tới 90% số ca bệnh. Vi khuẩn HP sinh sống và phát triển tại lớp nhầy trên niêm mạc dạ dày. Sự phát triển và hoạt động của chúng gây tổn thương niêm mạc, lâu dần sẽ gây ra viêm loét dạ dày.
– Lạm dụng dùng thuốc chống viêm, thuốc giảm đau: Sử dụng không đúng cách các loại thuốc này và nhất là các thuốc kháng viêm không steroid sẽ làm tăng nguy cơ viêm dạ dày cả cấp và mạn tính.
– Rượu, bia, thuốc lá: Các chất này có thể gây kích thích và làm tiêu mòn niêm mạc dạ dày, khiến dạ dày dễ bị hư hại nhanh hơn bởi các dịch tiêu hóa.
– Căng thẳng (stress) kéo dài: Căng thẳng khiến dạ dày thường hoạt động mạnh hơn, kích thích tiết chất dịch nhiều hơn. Điều này khiến cho phần niêm mạc dạ dày dần bị bào mòn và dẫn tới tình trạng viêm loét.
– Chế độ ăn uống, sinh hoạt thiếu cân đối: Ăn nhiều đồ dầu mỡ, đồ quá chua hoặc quá cay cùng với chế độ sinh hoạt không điều độ cũng là nguyên nhân gây ra viêm loét dạ dày.
– Yếu tố tự miễn: Viêm dạ dày cấp do tự miễn xảy ra khi cơ thể người bệnh có xu hướng tự sinh ra các chất chống lại các tế bào bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày và dần gây ra bệnh.
2. Nhận biết sớm và đúng dấu hiệu nghi ngờ viêm loét dạ dày cấp
Bệnh viêm dạ dày cấp có đặc điểm là các triệu chứng thường chỉ rầm rộ trong 3-4 ngày đầu, giảm dần ở 1-2 tuần tiếp theo và đa số sẽ khỏi hoàn toàn trong vòng 1 tháng với những dấu hiệu điển hình sau đây:
2.1. Đau bụng vùng thượng vị
Đau vùng thượng vị dữ dội là triệu chứng đầu tiên và điển hình nhận biết viêm loét dạ dày cấp tính. Đặc trưng của cơn đau với cảm giác nóng rát, cồn cào cùng những biểu hiện sau:
– Đau sau ăn 2-3 tiếng do các vết loét niêm mạc thành dạ dày bị tác động bởi thức ăn;
– Cũng có khi đau lúc bụng đói, lúc nửa đêm, gần sáng gây ảnh hưởng tới giấc ngủ và khiến người bệnh càng thêm mệt mỏi, suy nhược;
– Mức độ đau có thể chỉ âm ỉ hoặc đau quặn lên tùy vào tình trạng bệnh;
– Một số dấu hiệu gợi ý khác cũng có thể gặp như cảm giác tức ngực, đau lan ra vai và cả sau lưng.
2.2. Buồn nôn/nôn
Đa số người bệnh sẽ nôn ngay sau bữa ăn kèm theo những cơn đau bụng. Sau đó, tình trạng đau bụng sẽ thuyên giảm dần nhưng một lúc sẽ lại quay trở lại. Hậu quả của việc nôn ói khiến cho người bệnh bị mất nước, mất điện giải, da mặt nhợt nhạt, người mệt mỏi và sụt cân.
Bên cạnh việc buồn nôn/nôn ói, người bệnh còn xuất hiện thêm các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa như ợ hơi, ợ chua, trướng bụng, đầy hơi, tiêu lỏng, trung tiện nhiều và chán ăn.
2.3. Xuất huyết dạ dày
Xuất huyết dạ dày là một trong những biến chứng nguy hiểm mà bệnh viêm loét dạ dày cấp tính gây ra. Khi bệnh không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp phải tình trạng nôn ra máu đỏ tươi, đau bụng vùng thượng vị nghiêm trọng hoặc tiêu ra phân đen. Biến chứng này cảnh báo về tình trạng viêm loét nghiêm trọng cần được điều trị ngay lập tức.
3. Điều trị viêm loét dạ dày đúng cách hết sức quan trọng và cần thiết
3.1. Sẽ ra sao nếu viêm loét dạ dày cấp không được xử lý kịp thời?
Như đã nói ở trên, viêm dạ dày cấp tính thường khởi phát triệu chứng một cách đột ngột, đặc biệt là những cơn đau thượng vị dữ dội. Ở thời điểm đầu, lớp niêm mạc của dạ dày chỉ có những tổn thương nông hẹp trên bề mặt ở mức độ nhẹ và không nguy hiểm. Khi các triệu chứng loét dạ dày cấp tính được kiểm soát đúng cách thì bệnh sẽ dứt điểm nhanh chóng.
Tuy nhiên, nếu quá trình điều trị bị bỏ qua, hoặc không phù hợp, điều trị sai cách thì các tổn thương này sẽ ngày một nghiêm trọng hơn và tăng nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm. Bệnh sẽ từ viêm loét cấp tính phát triển thành viêm loét mạn tính.
3.2. Điều trị bệnh theo đúng chỉ định càng sớm càng tốt
Việc điều trị viêm dạ dày cấp cần tuân thủ nguyên tắc là chủ yếu dựa theo nguyên nhân gây bệnh cùng kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý. Cụ thể, người bệnh khi nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ viêm dạ dày cấp cần tiến hành thăm khám với bác sĩ ngay để được kết luận bệnh chính xác.
Khi đã xác định được bệnh cùng nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị cụ thể và chỉ định thực hiện đúng cách. Viêm dạ dày cấp có thể được điều trị tốt bằng các loại thuốc sau:
– Thuốc kháng axit
– Nhóm thuốc ức chế bơm proton
– Thuốc kháng thụ thể H2
– Thuốc hỗ trợ bảo vệ lớp niêm mạc thành dạ dày
– Thuốc tiêu diệt vi khuẩn HP
Như vậy, điều quan trọng với người bệnh khi tiến hành điều trị viêm dạ dày cấp là cần tiến hành thăm khám ngay với bác sĩ, thực hiện điều trị đúng phác đồ, đúng chỉ định và tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà.
4. Hướng dẫn phòng viêm loét dạ dày hiệu quả
Một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh và điều chỉnh thói quen sinh hoạt hợp lý là cách tốt nhất giúp phòng tránh viêm loét dạ dày hiệu quả. Cụ thể:
– Hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia, thuốc lá và cả các chất kích thích khác.
– Tăng cường chất xơ ở mỗi bữa ăn. Lựa chọn các loại rau củ quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế đồ ăn có tính chua, cay, nóng và nhiều dầu mỡ.
– Ăn đủ bữa, đúng giờ. Nên chia nhỏ các bữa ăn trong một ngày theo khung giờ phù hợp.
– Thực hiện ăn chín uống sôi, đảm bảo tiêu chí an toàn vệ sinh thực phẩm.
– Không nên ăn quá no hoặc để bụng phải quá đói kéo dài.
– Hạn chế thức khuya.
– Điều chỉnh tâm trạng và tránh áp lực căng thẳng.
– Hình thành thói quen rửa tay sạch bằng xà phòng thường xuyên nhằm ngăn ngừa những vi khuẩn gây bệnh.
– Không sử dụng các loại thuốc kháng viêm, thuốc giảm đau khi không thực sự cần thiết. Trường hợp phải sử dụng cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ, không lạm dụng, không sử dụng quá liều.
– Thực hiện thăm khám định kỳ từ 6-12 tháng/lần để theo dõi sức khỏe một cách tốt nhất.
Viêm loét dạ dày cấp khi được phát hiện sớm, điều trị đúng cách có thể dứt điểm nhanh chóng và không gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng sau này. Thực hiện chế độ ăn hợp lý, điều chỉnh lối sống khoa học là cách phòng chống bệnh an toàn, hiệu quả.