Viêm họng trào ngược là một tình trạng mà nhiều người gặp phải, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị viêm họng trào ngược để giúp bạn có cái nhìn tổng quan và chính xác nhất về vấn đề này trong bài viết sau.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân trào ngược dạ dày gây viêm họng do đâu?
Trào ngược dạ dày (trào ngược dạ dày thực quản – GERD) xảy ra khi dịch dạ dày, bao gồm axit và các enzyme tiêu hóa, trào ngược lên thực quản. Khi dịch dạ dày trào ngược lên vùng họng, nó có thể gây ra kích ứng và viêm nhiễm. Điều này xảy ra do lớp niêm mạc họng không được thiết kế để chịu đựng sự tấn công của axit, dẫn đến viêm nhiễm, đỏ rát và khó chịu.
Viêm họng do trào ngược dạ dày thường xảy ra vào ban đêm hoặc khi bạn nằm xuống, vì khi nằm, dịch dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản hơn. Sự kích thích liên tục từ axit dạ dày có thể làm tổn thương niêm mạc họng, dẫn đến các triệu chứng viêm họng.
Trào ngược dạ dày (trào ngược dạ dày thực quản – GERD) xảy ra khi dịch dạ dày, bao gồm axit và các enzyme tiêu hóa, trào ngược lên thực quản.
2. Phân biệt viêm họng thông thường và viêm họng do trào ngược
Viêm họng thông thường thường do nhiễm trùng virus hoặc vi khuẩn, với các triệu chứng như đau họng, khô họng và khó nuốt. Ngược lại, viêm họng do trào ngược dạ dày thường có những đặc điểm riêng biệt:
– Triệu chứng viêm họng thông thường: Đau họng, đỏ họng, khô họng, cảm giác ngứa ngáy. Thường đi kèm với triệu chứng cảm cúm hoặc sốt nhẹ.
– Triệu chứng viêm họng do trào ngược dạ dày: Đau họng kèm theo cảm giác nóng rát, đặc biệt là khi nằm hoặc ngay sau khi ăn. Có thể kèm theo triệu chứng ợ chua, ợ hơi, hoặc cảm giác có gì đó vướng víu ở cổ họng.
Để phân biệt chính xác, bạn cần lưu ý các yếu tố như thời điểm xuất hiện triệu chứng và các triệu chứng kèm theo.
3. Triệu chứng phổ biến viêm họng do trào ngược dạ dày
Đau họng trào ngược thường có những triệu chứng đặc trưng sau:
– Đau họng: Cảm giác đau rát ở vùng họng, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc khi mới ngủ dậy.
– Cảm giác nóng rát: Có thể cảm thấy nóng hoặc bỏng rát ở vùng cổ họng và thực quản.
– Khó nuốt: Cảm giác vướng hoặc đau khi nuốt thức ăn hoặc nước uống.
– Khô họng: Cảm giác khô và ngứa ngáy trong cổ họng.
– Ợ chua và ợ hơi: Thường xuyên ợ chua, ợ hơi, và cảm giác có dịch dạ dày trào lên miệng.
– Ho khan: Ho khan, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi nằm xuống.
Cảm giác đau rát ở vùng họng, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc khi mới ngủ dậy.
4. Viêm họng do trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, đau họng trào ngược có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng:
– Viêm nhiễm mãn tính: Viêm họng kéo dài có thể dẫn đến viêm nhiễm mãn tính và làm tổn thương niêm mạc họng.
– Tổn thương niêm mạc thực quản: Axit dạ dày có thể làm tổn thương lớp niêm mạc thực quản, dẫn đến loét thực quản hoặc hẹp thực quản.
– Tăng nguy cơ ung thư thực quản: Viêm họng do trào ngược kéo dài có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư thực quản trong một số trường hợp.
5. Chẩn đoán viêm họng trào ngược
Để chẩn đoán đau họng trào ngược một cách chính xác, bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp và kỹ thuật nhằm xác định nguyên nhân và mức độ của tình trạng bệnh.
5.1. Thăm khám lâm sàng chẩn đoán viêm họng trào ngược
Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, bao gồm các triệu chứng hiện tại, thời gian xuất hiện triệu chứng, và các yếu tố có thể gây trào ngược như chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt, và tiền sử bệnh tiêu hóa. Đồng thời bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra cơ bản vùng họng và cổ họng để đánh giá mức độ viêm nhiễm. Điều này có thể bao gồm việc sờ nắn vùng cổ họng và lắng nghe âm thanh từ cổ họng và ngực.
5.2. Nội soi thực quản
Nội soi dạ dày thực quản (EGD): Đây là một thủ thuật trong đó một ống nội soi mỏng, có gắn camera, được đưa qua miệng vào thực quản và dạ dày để quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và họng. Nội soi giúp phát hiện các tổn thương do axit dạ dày như viêm, loét, hoặc tổn thương niêm mạc.
5.3. Đo pH 24 giờ chẩn đoán viêm họng trào ngược
Đo pH thực quản 24 giờ: Đây là một phương pháp nhằm đo mức độ axit trong thực quản suốt 24 giờ. Một thiết bị nhỏ sẽ được đặt vào thực quản qua mũi để ghi lại mức axit và xác định các giai đoạn trào ngược. Kết quả sẽ giúp xác định tần suất và mức độ nghiêm trọng của trào ngược dạ dày.
5.4. Đo áp lực nhu động HRM
Đo áp lực nhu động HRM: Kỹ thuật này đo áp lực và hoạt động của cơ vòng thực quản và các cơ khác trong hệ tiêu hóa. Nó giúp xác định chức năng của cơ vòng thực quản và các bất thường trong nhu động thực quản, từ đó đánh giá khả năng trào ngược của dịch dạ dày.
5.5. Kiểm tra khác
– Xét nghiệm máu: Phương pháp này được thực hiện để kiểm tra các dấu hiệu viêm hoặc nhiễm trùng, giúp loại trừ các nguyên nhân khác của triệu chứng viêm họng.
– Siêu âm thực quản: Trong một số trường hợp, siêu âm có thể được sử dụng để kiểm tra cấu trúc của thực quản và các mô xung quanh nhằm loại trừ các nguyên nhân khác gây viêm họng hoặc đau họng.
– Kiểm tra dịch họng: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm dịch họng để xác định sự hiện diện của vi khuẩn hoặc virus.
Việc thực hiện các phương pháp chẩn đoán này giúp bác sĩ xác định nguyên nhân chính xác của đau họng trào ngược và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp để giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn.
Để chẩn đoán viêm họng trào ngược, bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp và kỹ thuật nhằm xác định nguyên nhân và mức độ của tình trạng bệnh.
6. Phương pháp điều trị viêm họng trào ngược hiệu quả
Điều trị viêm họng trào ngược bao gồm việc kiểm soát trào ngược dạ dày và giảm các triệu chứng viêm họng:
– Thay đổi lối sống: Tránh các thực phẩm và đồ uống kích thích trào ngược như cà phê, rượu, và thực phẩm cay. Ăn các bữa ăn nhỏ và thường xuyên hơn, và không nằm xuống ngay sau khi ăn.
– Sử dụng thuốc: Tùy vào tình trạng bệnh, bác sĩ có thể sẽ kê các loại thuốc ức chế axit dạ dày như thuốc chống axit, thuốc ức chế bơm proton (PPI) hoặc thuốc kháng histamin H2 giúp giảm trào ngược và viêm họng. Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc mạnh hơn hoặc các phương pháp điều trị khác.
– Nội soi và can thiệp y tế: Trong một số trường hợp, nếu đau họng trào ngược không đáp ứng với điều trị nội khoa, các phương pháp can thiệp như phẫu thuật có thể được xem xét.
Việc điều trị đau họng trào ngược yêu cầu sự kết hợp giữa thay đổi lối sống và các phương pháp điều trị y tế để kiểm soát hiệu quả tình trạng này.
Viêm họng trào ngược có thể gây ra những triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống hằng ngày. Hiểu biết về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị sẽ giúp bạn quản lý tình trạng này hiệu quả hơn. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng của viêm họng trào ngược, đừng ngần ngại thăm khám để được các chuyên gia y tế chẩn đoán và điều trị kịp thời.
