Các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp thường đòi hỏi bác sĩ phải thực hiện những kỹ thuật chuyên sâu để tìm ra nguyên nhân chính xác. Trong đó, nội soi phế quản được xem như “cánh tay phải” của bác sĩ hô hấp trong cả chẩn đoán lẫn điều trị. Vậy kỹ thuật này là gì, có vai trò ra sao, quy trình diễn ra như thế nào? Hãy cùng TCI tìm hiểu kiến thức về kỹ thuật này qua bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về kỹ thuật nội soi phế quản
Nội soi cho phế quản là một kỹ thuật y học sử dụng một ống soi mềm, có gắn camera và đèn chiếu sáng ở đầu, đưa vào đường thở của người bệnh thông qua đường miệng hoặc mũi. Thủ thuật này cho phép bác sĩ quan sát chi tiết cấu trúc bên trong của hệ hô hấp như hầu họng, thanh quản, dây thanh, khí quản và các phế quản nhỏ hơn.
Trước khi thực hiện, bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ để giảm cảm giác khó chịu và thủ thuật được tiến hành khi người bệnh vẫn tỉnh táo, giúp đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình nội soi.
Nội soi cho phế quản được xem như “cánh tay phải” của bác sĩ hô hấp trong cả chẩn đoán lẫn điều trị
2. Nội soi cho phế quản có vai trò gì trong thăm khám bệnh?
2.1. Nội soi phế quản giúp tìm nguyên nhân của các triệu chứng hô hấp bất thường
Khi người bệnh có các biểu hiện như ho kéo dài, ho ra máu, khò khè, khó thở dai dẳng không rõ nguyên nhân, hoặc có hình ảnh bất thường trên phim chụp X-quang/phim CT ngực, nội soi cho phế quản sẽ giúp bác sĩ kiểm tra trực tiếp bên trong đường thở để tìm ra nguyên nhân cụ thể. Thủ thuật có thể phát hiện các tình trạng viêm nhiễm, hẹp đường thở, dị vật hoặc khối u.
2.2. Nội soi phế quản giúp chẩn đoán các bệnh lý phổi và đường hô hấp
Kỹ thuật này cho phép đánh giá chính xác các bệnh lý như viêm phổi mạn tính, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), lao phổi, giãn phế quản, ung thư phổi, tổn thương phổi do nhiễm trùng hoặc do tác động từ môi trường sống, công việc.
2.3. Lấy mẫu bệnh phẩm
Bằng cách sử dụng các dụng cụ chuyên dụng luồn qua ống nội soi, bác sĩ có thể lấy mẫu mô (sinh thiết), mẫu dịch hoặc tế bào từ đường hô hấp để làm các xét nghiệm vi sinh, mô bệnh học, giúp phát hiện sớm ung thư hoặc các vi khuẩn, nấm, vi rút gây bệnh.
2.4. Đánh giá tình trạng của khối u và mức độ lan rộng
Đối với những bệnh nhân nghi ngờ hoặc đã xác định mắc ung thư phổi, kỹ thuật này giúp xác định chính xác vị trí, kích thước và phạm vi xâm lấn của khối u trong lòng khí – phế quản. Đây là thông tin quan trọng giúp bác sĩ đưa ra hướng điều trị phù hợp như phẫu thuật, xạ trị hay hóa trị.
2.5. Can thiệp điều trị
Ngoài chức năng chẩn đoán, kỹ thuật này còn là công cụ điều trị hữu hiệu. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng nội soi để hút đờm mủ ứ đọng, loại bỏ dị vật đường thở (đặc biệt ở trẻ nhỏ), dẫn lưu ổ áp xe, hoặc làm sạch vùng bị nhiễm trùng. Với một số dạng khối u nội khí quản, bác sĩ còn có thể can thiệp nội soi để mở rộng đường thở, đốt u, đặt stent giúp bệnh nhân dễ thở hơn.
Nội soi cho phế quản đóng vai trò quan trọng giúp phát hiện nhiều bệnh lý
3. Quy trình thực hiện nội soi cho phế quản
Quá trình nội soi được tiến hành theo một trình tự bài bản nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người bệnh. Cụ thể như sau:
– Trước khi thực hiện thủ thuật, bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ bằng cách phun thuốc gây tê vào vùng mũi và cổ họng để làm giảm cảm giác khó chịu và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn trong suốt quá trình. Đối với những người cảm thấy lo lắng hoặc căng thẳng, thuốc an thần nhẹ có thể được chỉ định để giúp thư giãn. Trong những trường hợp cần sử dụng ống soi phế quản cứng, đặc biệt là khi can thiệp sâu hoặc phức tạp, bác sĩ sẽ chỉ định gây mê toàn thân để đảm bảo bệnh nhân không cảm thấy đau và không cử động trong suốt thủ thuật.
– Khi thuốc tê hoặc thuốc mê bắt đầu phát huy tác dụng, bác sĩ sẽ cung cấp thêm oxy hỗ trợ để đảm bảo duy trì lượng oxy máu ổn định trong suốt quá trình thực hiện. Sau đó, ống nội soi cho phế quản – một thiết bị mảnh, dài, có gắn camera và đèn chiếu sáng – sẽ được đưa nhẹ nhàng từ mũi hoặc miệng đi qua cổ họng và vào trong đường dẫn khí, đến các nhánh phế quản. Nhờ hệ thống đèn và camera hiện đại, bác sĩ có thể quan sát chi tiết toàn bộ cấu trúc đường hô hấp, kể cả những vị trí khó tiếp cận như các khúc cua hay đoạn hẹp bất thường.
– Trong quá trình nội soi, nếu cần thiết, bác sĩ có thể đưa thêm các dụng cụ chuyên dụng thông qua ống soi để thực hiện một số thủ thuật như lấy mẫu mô (sinh thiết), đặt stent, hoặc loại bỏ dị vật. Trong trường hợp cần thu thập tế bào hoặc dịch từ đường thở, bác sĩ sẽ tiến hành rửa phế quản bằng dung dịch nước muối sinh lý rồi hút lại dịch rửa để mang đi xét nghiệm. Mẫu bệnh phẩm này sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng dưới kính hiển vi nhằm phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm, tế bào bất thường hoặc tác nhân gây bệnh.
Ngoài ra, kỹ thuật này có thể được kết hợp với siêu âm nội soi (EBUS) để đánh giá chính xác kích thước và vị trí của các hạch bạch huyết, mô tổn thương xung quanh phế quản, hỗ trợ chẩn đoán ung thư và các bệnh lý khác một cách chính xác hơn.
Nội soi có thể được kết hợp với siêu âm để giúp hỗ trợ bác sĩ tốt hơn trong quá trình thăm khám
Nội soi cho phế quản là một phương pháp thăm dò và chẩn đoán quan trọng, giúp bác sĩ tiếp cận trực tiếp đường hô hấp để quan sát, đánh giá tổn thương và thực hiện các thủ thuật cần thiết như lấy mẫu sinh thiết, hút dịch tiết hay điều trị các bất thường trong phế quản. Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về hô hấp kéo dài, ho ra máu không rõ nguyên nhân, khó thở hoặc nghi ngờ mắc các bệnh phổi – hãy chủ động thăm khám và trao đổi với bác sĩ để được tư vấn thực hiện nội soi kịp thời. Phát hiện sớm, điều trị đúng hướng là chìa khóa để bảo vệ lá phổi khỏe mạnh và nâng cao chất lượng cuộc sống mỗi ngày.
