Chụp CT toàn thân là kĩ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp khảo sát các cấu trúc trong cơ thể một cách tổng quan. Mục đích của phương pháp này là phát hiện các tổn thương ở giai đoạn sớm cũng như sàng lọc, phát hiện di căn ung thư diện rộng. Hiện nay kĩ thuật này ngày càng được nhiều người lựa chọn khi thăm khám nhưng liệu bạn đã hiểu rõ về vai trò cũng như những lưu ý khi thực hiện chụp cắt lớp vi tính toàn thân chưa?
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu về chụp CT toàn thân
1.1. Định nghĩa
Phương pháp chụp CT xuất hiện lần đầu vào những năm 1970 và cho đến nay ngày càng được ứng dụng rộng rãi nhờ những ưu điểm của nó.
Chụp cắt lớp vi tính toàn thân là kĩ thuật thuộc nhóm cao cấp được sử dụng để phát hiện và chẩn đoán những bệnh lý trong cơ thể. Kĩ thuật này sử dụng tia X chiếu xuyên qua các tổ chức mô cơ thể ở những lát cắt ngang khác nhau, từ đó chuyển thành các hình ảnh chi tiết cấu trúc cơ thể thông qua xử lý của hệ thống máy móc. Phương pháp này có thể phát hiện sớm các bệnh lý ung thư, khối u trong cơ thể như ung thư vú, phổi, tuyến giáp và các bệnh về não, thần kinh,… mà không can thiệp xâm lấn hay gây đau đớn.
Trung bình thời gian tiến hành chụp cắt lớp vi tính toàn thân khoảng 40-60 phút. Trong đó người bệnh nằm trong máy từ 5-6 phút, thời gian còn lại là bước chẩn bị và theo dõi sau chụp.
Nhìn chung quy trình chụp cắt lớp vi tính sẽ bao gồm các bước:
– Chuẩn bị: Bác sĩ và kĩ thuật viên sẽ trao đổi, giải thích với người bệnh về những điểm cần lưu ý trước và sau khi chụp chiếu.
– Thực hiện: Người bệnh sẽ nằm lên bàn chụp và di chuyển vào khung máy, bên trong có đầu đèn phát tia X tương tự như phương pháp chụp x-quang. Nó sẽ xoay vòng quanh người bệnh và phát tia tạo thành các lát cắt. Độ hấp thụ tia X của các bộ phận khác nhau sẽ được máy tính xử lý, cho ra hình ảnh có độ đậm nhạt khác nhau. Các hình ảnh này sẽ giúp bác sĩ xác định rõ ràng tổn thương nếu có.
– Kết thúc: Sau khi chụp, bệnh nhân có thể quay trở lại làm việc và sinh hoạt bình thường. Bác sĩ sẽ tiến hành đọc kết quả và trao đổi với bạn về hướng điều trị nếu có bất thường xảy ra.
1.2. Ưu điểm
Chụp cắt lớp vi tính toàn thân có nhiều ưu điểm so với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác như:
– Phát hiện ung thư từ sớm, hỗ trợ gia tăng hiệu quả điều trị và đem lại cơ hội sống sót cho người bệnh.
– Kiểm tra và rà soát các đặc điểm cấu trúc của toàn bộ những cơ quan chính trong cơ thể như não, phổi, tim, gan, tụy,…
– Kĩ thuật cao cấp, an toàn, không xâm lấn, không gây đau đớn và không đòi hỏi quá nhiều từ người bệnh.
1.3. Nhược điểm
Tuy nhiên, phương pháp trên vẫn tồn tại một số nhược điểm như:
– Chụp cắt lớp vi tính sử dụng tia X nên dù được điều chỉnh tại ngưỡng an toàn, nếu thực hiện nhiều lần vẫn có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm xạ ở người bệnh.
– Kĩ thuật này không áp dụng cho tất cả các đối tượng.
– Có khả năng bỏ sót tổn thương hoặc dương tính, âm tính giả do sự cố kĩ thuật.
– Trường hợp hi hữu xảy ra tình trạng phản ứng với thuốc cản quang.
2. Vai trò của chụp cắt lớp vi tính toàn thân trong khám chữa bệnh
2.1. Chụp CT toàn thân được chỉ định trong trường hợp nào?
Tuy chụp CT toàn thân là phương pháp kiểm tra sức khỏe và tầm soát ung thư hiệu quả nhưng không phải trường hợp và đối tượng nào cũng nên thực hiện. Kĩ thuật này chỉ nên thực hiện ở những đối tượng có nguy cơ cao ung thư, nghi ngờ mắc bệnh mạn tính hoặc bệnh nhân trên 50 tuổi bởi ở độ tuổi này, cơ thể bắt đầu lão hóa, hormone thay đổi, các yếu tố nguy cơ có đủ thời gian tích lũy và hình thành bệnh. Đối với những đối tượng này, việc tầm soát định kỳ là rất quan trọng trong chẩn đoán và điều trị.
Ngoài ra đối với những người khỏe mạnh trong độ tuổi 30 và không nằm trong nhóm nguy cơ cao, việc chụp cắt lớp vi tính toàn thân không khuyến khích thực hiện. Nếu có nhu cầu, thay vì chụp toàn thân, những đối tượng này có thể khảo sát riêng từng cơ quan dựa trên triệu chứng lâm sàng.
Chụp cắt lớp vi tính là phương pháp an toàn và gần như không có tuyệt đối chống chỉ định. Tuy nhiên một số đối tượng được khuyến cáo không nên tiến hành chụp chiếu là phụ nữ mang thai 3 tháng đầu hoặc nghi ngờ mang thai, trẻ em, người có tiền sử dị ứng thuốc cản quang và người bị suy thận mãn tính.
2.2. Lưu ý khi thực hiện chụp CT toàn thân
Trước khi thực hiện
Hầu hết người bệnh sẽ được bác sĩ yêu cầu tháo bỏ vật dụng kim loại trên người và thay sang trang phục của bệnh viện trước khi lên bàn chụp. Tùy vào từng trường hợp bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn vài giờ trước khi chụp.
Những bệnh nhân bị cường giáp, u tủy thượng thận hoặc nhược cơ ở mức độ nặng cần báo trước với bác sĩ để cân nhắc độ cần thiết của thuốc cản quang trong quá trình chụp CT.
Những người có chức năng thận kém, mức creatinin gần hoặc bằng 2.0mg/dL nhưng không lọc máu được khuyến cáo trước khi chụp 12 tiếng nên bắt đầu bổ sung nước với mức 100ml mỗi giờ và kéo dài đến 12 giờ sau khi chụp xong. Bệnh nhân có mức creatininlớn hơn 2.0mg/dL nếu sử dụng thuốc cản quang có khả năng gia tăng nguy cơ lọc máu ngắn hạn hoặc suốt đời.
Sau khi thực hiện
Bệnh nhân có thể quay trở lại sinh hoạt bình thường ngay sau khi chụp CT kết thúc. Nếu sử dụng thuốc cản quang, bệnh nhân nên uống nhiều nước để giúp đào thải thuốc khỏi cơ thể qua đường tiểu.
Trong một vài trường hợp hi hữu có thể xảy ra tình trạng dị ứng thuốc cản quang. Một số biểu hiện nhẹ như buồn nôn, chóng mặt, sưng tại chỗ tiêm thường sẽ mất dần sau vài giờ. Nhưng với một số đối tượng có thể xuất hiện tình trạng nặng hơn như nổi mẩn đỏ, mề đay, khó thở,… hoặc dị ứng nghiêm trọng như phù, hen suyễn, hạ huyết áp cho đến nặng nhất là sốc phản phệ và đột tử. Chính vì vậy nếu có tiền sử dị ứng, bệnh nhân cần báo trước với bác sĩ và kĩ thuật viên để được cung cấp phương án thăm khám khác phù hợp hơn. Nếu sau khi kết thúc chụp CT vài giờ những triệu chứng dị ứng vẫn không thuyên giảm, bệnh nhân cần quay lại bệnh viện ngay để được theo dõi và điều trị.
Kĩ thuật chụp cắt lớp vi tính toàn thân hiện nay đã không còn xa lạ, có rất nhiều địa chỉ y tế cung cấp dịch vụ này. Tuy nhiên điều này có thể khiến bạn băn khoăn không biết nên lựa chọn địa chỉ nào để chụp CT uy tín, chất lượng và đảm bảo kết quả chính xác. Một gợi ý dành cho bạn chính là Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI khi có nhu cầu chụp CT toàn thân. Đến với Thu Cúc TCI, bạn sẽ được trải nghiệm dịch vụ thăm khám với:
– Đội ngũ chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm.
– Hệ thống trang thiết bị hiện đại với máy chụp cắt lớp vi tính MSCT đa dãy
– Cơ sở vật chất hiện đại, khang trang, sạch sẽ, đầy đủ tiện nghi.
– Phục vụ tận tình, chu đáo.
Hi vọng bài viết trên đã giải đáp được thắc mắc của bạn về phương pháp chụp CT toàn thân cũng như bỏ túi được một địa chỉ thăm khám uy tín, chất lượng.