Vắc xin Engerix B được nghiên cứu và phát triển tại Bỉ bởi tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học nổi tiếng Glaxosmithkline (GSK), chỉ định cho tất cả các đối tượng ở mọi lứa tuổi có nguy cơ tiếp xúc với virus viêm gan B giúp phòng bệnh hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu chung về bệnh viêm gan siêu vi B và vắc xin Engerix B
1.1. Bệnh gan siêu vi B
Viêm gan B là tuýp viêm gan siêu vi thường gặp hiện nay. Theo thống kê từ tổ chức Hepatitis B Foundation, trên thế giới có khoảng 2 tỷ người đã và đang nhiễm virus viêm gan B, gần 300 triệu người mắc viêm gan B mãn tính và 30 triệu người mắc mới mỗi năm. Theo thống kê từ Cục Y tế dự phòng thuộc Bộ Y tế, Việt Nam hiện có khoảng 10 triệu người mắc viêm gan B, trong đó phần lớn ở dạng mãn tính. Đáng lưu ý hơn, rất nhiều người không ý thức được bản thân đang mắc bệnh. Chỉ khoảng 10% số người mắc viêm gan siêu vi B được chẩn đoán.
Bệnh gây ra bởi virus viêm gan B hay còn gọi là HBV. Những con đường lây nhiễm chính của loại virus này tương tự với virus HIV, tuy nhiên khả năng lây nhiễm của HBV cao hơn HIV gấp 100 lần và bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh.
Viêm gan B không thường có triệu chứng hoặc rất mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với những bệnh lý lành tính khác. Nhiều người có thể mắc bệnh hàng chục năm mà không nhận thấy bất cứ vấn đề gì với sức khỏe. Tuy nhiên, khi bệnh tiến vào giai đoạn mạn tính có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan, suy gan hoặc các vấn đề sức khỏe khác như bệnh thận hoặc viêm mạch máu.
1.2. Vắc xin Engerix B
Engerix B được nghiên cứu và phát triển tại Bỉ bởi tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học Glaxosmithkline (GSK). Vắc xin với hàm lượng 10mcg/0,5ml dạng hỗn dịch có màu trắng hơi đục. Trong quá trình bảo quản có thể nhìn thấy kết tủa trắng mịn và dịch nổi không màu. Engerix B có hạn sử dụng trong vòng 3 năm kể từ ngày sản xuất và được chỉ định cho tất cả các đối tượng ở mọi lứa tuổi có nguy cơ tiếp xúc với virus viêm gan B từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và người lớn. Ở những vùng có tỉ lệ nhiễm virus thấp, việc tiêm chủng được khuyến cáo cho những đối tượng thuộc nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao.
Engerix B được chỉ định tiêm bắp đối với người trưởng thành và trẻ lớn, tiêm cùng trước bên đùi với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đối với bệnh nhân bị rối loạn chảy máu hoặc giảm tiểu cầu có thể thực hiện tiêm dưới da. Không tiêm vắc xin vào mông hoặc trong da do có thể hạn chế đáp ứng miễn dịch.
2. Đối tượng, phác đồ và lưu ý khi sử dụng vắc xin Engerix B
2.1. Chỉ định sử dụng vắc xin Engerix B
Liều 10mcg/0.5ml được chỉ định tiêm cho trẻ từ sơ sinh đến dưới 20 tuổi.
Liều 20mcg/1ml được chỉ định tiêm cho người từ 20 tuổi trở lên.
Phác đồ tiêm chủng cơ bản có 2 lựa chọn như sau:
– Tiêm 3 mũi đầu lần lượt cách nhau 1 tháng, nhắc lại mũi 4 sau 1 năm. Phác đồ này giúp hiệu quá kháng thể đạt nhanh.
– Tiêm mũi 2 cách mũi đầu 1 tháng, mũi 3 cách mũi 1 là 6 tháng, nhắc lại mũi 4 sau 5 năm. Phác đồ này giúp hiệu giá kháng thể đạt cao sau 3 mũi.
Ngoài ra lịch tiêm chủng dành cho các đối tượng bị đâm phải kim tiêm nghi ngờ chứa virus viêm gan B hoặc chuẩn bị đi vào vùng có dịch,… cần hiệu quả bảo vệ nhanh là tiêm 3 mũi, mũi 2 cách mũi đầu 7 ngày, mũi 3 cách mũi hai 21 ngày.
2.2. Chống chỉ định và thận trọng khi sử dụng vắc xin
Một số điểm cần ghi nhớ bao gồm:
– Không nên dùng vắc xin cho những đối tượng quá mẫn với thành phần của vắc xin hoặc những đối tượng đã có tiền sử quá mẫn trong lần tiêm trước.
– Bệnh nhân nhiễm HIV không được xem là chống chỉ định với việc tiêm ngừa viêm gan B.
– Nên tạm ngưng tiêm phòng cho các đối tượng đang bị sốt hoặc nhiễm trùng cấp tính. Trong trường hợp nhiễm trùng nhẹ thì không chống chỉ định tiêm phòng viêm gan B.
– Khi thực hiện tiêm phòng Engerix B cho trẻ sinh non dưới 28 tuần tuổi, đặc biệt là trẻ có tiền sử hệ hô hấp chưa hoàn chỉnh cần theo dõi sát sao hệ hô hấp trong vòng 72 tiếng sau tiêm đề phòng nguy cơ ngừng thở. Tuy nhiên do lợi ích của việc tiêm phòng với nhóm đối tượng này rất cao vì vậy không nên hủy bỏ hay trì hoãn tiêm chủng.
– Vắc xin Engerix B không có tác dụng phòng viêm gan A, C và E.
– Trong trường hợp cơ thể đã có sẵn virus mà không biết và đi tiêm vắc xin thì Engerix B sẽ không thể ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
– Sự đáp ứng miễn dịch của vắc xin đối với cơ thể còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, giới tính, bệnh lý nền,… Những đối tượng như nam giới trên 40 tuổi, người bị béo phì, tiểu đường, có thói quen hút thuốc lá, nhiễm HIV,… thường có đáp ứng miễn dịch kém hơn bình thường và cần cân nhắc mũi tiêm bổ sung.
– Tương tự tất cả các loại vắc xin khác, khi thực hiện tiêm chủng, cơ sở tiêm cần đảm bảo chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện y tế đề phòng sốc phản vệ.
2.3. Lưu ý tiêm vắc xin
Một số trường hợp không cần thực hiện xét nghiệm trước khi tiêm phòng viêm gan B là:
– Trẻ nhỏ tiêm vắc xin theo lịch thường quy sau sinh.
– Người đang tiêm dở theo phác đồ.
Còn lại, người lớn trước khi thực hiện tiêm vắc xin phòng viêm gan B cần làm xét nghiệm 2 chỉ số HBsAg và Anti HBs. Trong trường hợp HBsAg thì bạn cần mang kết quả xét nghiệm đến các cơ sở tiêm chủng để được tư vấn và chỉ định mũi tiêm phù hợp.
Engerix B có thể tiêm đồng thời với huyết thanh kháng viêm gan B nhưng cần tiêm vào 2 vị trí khác nhau. Vắc xin này cũng có thể tiêm với các vắc xin phòng ho gà, bạch hầu, uốn ván, sởi, quai bị, rubella, lao tuy nhiên cũng cần tiêm vào các vị trí khác nhau hoặc có thể thay thế bằng các loại vắc xin 5 trong 1, 6 trong 1. Ngoài ra Engerix B nên tiêm cách các loại vắc xin cùng thành phần viêm gan B khác.
Sau khi tiêm phòng, bạn có thể gặp một vài phản ứng nhẹ như đau, sưng đỏ tại vị trí tiêm, sốt nhẹ và mệt mỏi. Đây là sự đáp ứng miễn dịch của cơ thể, các triệu chứng thường nhẹ và không kéo dài quá lâu, tự biến mất sau vài ngày và không cần điều trị.
Trên đây là những thông tin về bệnh viêm gan B và vắc xin phòng bệnh Engerix B. Nếu có nhu cầu tư vấn thêm về các vấn đề sức khỏe hoặc tiêm chủng, bạn đừng ngại liên hệ Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI để được hỗ trợ nhé.