Trào ngược dạ dày thực quản không chỉ gây khó chịu ở vùng cổ họng mà còn có thể dẫn đến triệu chứng tức ngực – một tình trạng thường bị nhầm lẫn với bệnh lý tim mạch. Tình trạng này có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết, từ nguyên nhân đến cách xử lý hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nhận biết dấu hiệu trào ngược gây tức ngực
1.1. Dấu hiệu trào ngược gây tức ngực
Dấu hiệu trào ngược gây tức ngực không luôn dễ nhận biết, bởi nó thường có biểu hiện tương tự như các bệnh lý liên quan đến tim hoặc phổi. Tuy nhiên, một số triệu chứng đặc trưng dưới đây có thể giúp bạn nhận biết:
– Đau tức ngực: Thường xuất hiện ở vùng giữa ngực hoặc sau xương ức, kèm theo cảm giác nóng rát. Cơn đau có thể nặng hơn sau khi ăn hoặc nằm xuống.
– Ợ nóng, ợ chua: Cảm giác nóng rát từ dạ dày lan lên cổ họng, kèm vị chua trong miệng. Đây là biểu hiện điển hình của trào ngược.
– Cảm giác nghẹn ở cổ họng: Khi trào ngược kéo dài, bạn có thể thấy khó nuốt hoặc cảm giác như có vật gì đó mắc kẹt ở họng.
– Khó thở: Một số người mô tả cảm giác không hít thở được đủ sâu, đặc biệt khi cơn đau tức ngực xuất hiện.
– Ho kéo dài hoặc đau họng: Triệu chứng này thường xảy ra khi axit dạ dày kích thích niêm mạc thực quản.
1.2. Trào ngược gây tức ngực có liên quan đến bệnh tim mạch không?
Đây là câu hỏi phổ biến vì triệu chứng tức ngực rất dễ nhầm lẫn với các vấn đề tim mạch, như đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, điểm khác biệt của trào ngược là:
– Cơn đau thường xuất hiện sau bữa ăn, khi cúi người hoặc nằm xuống.
– Triệu chứng thường cải thiện khi sử dụng thuốc kháng axit hoặc thay đổi tư thế.
– Nếu đau tức ngực đi kèm các triệu chứng như khó thở, đau lan ra tay trái hoặc cổ, bạn nên đến ngay bệnh viện để kiểm tra.
Đau tức ngực: Thường xuất hiện ở vùng giữa ngực hoặc sau xương ức, kèm theo cảm giác nóng rát.
2. Nguyên nhân phổ biến gây trào ngược tức ngực
Trào ngược gây tức ngực chủ yếu xuất phát từ các vấn đề liên quan đến cơ thắt thực quản dưới (LES) và các yếu tố khác làm tăng áp lực trong dạ dày. Các nguyên nhân thường gặp bao gồm:
– Suy yếu cơ thắt thực quản dưới (LES): Đây là nguyên nhân chính khiến axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích thích và đau tức ngực.
– Thói quen ăn uống không khoa học: Ăn quá no, tiêu thụ thức ăn cay, nhiều dầu mỡ, uống nhiều cà phê, rượu bia là yếu tố làm tăng nguy cơ trào ngược.
– Thoát vị hoành: Khi một phần dạ dày đẩy lên qua cơ hoành, nó làm giảm khả năng đóng kín của cơ thắt thực quản, dẫn đến trào ngược.
– Stress và căng thẳng kéo dài: Stress không chỉ ảnh hưởng đến thần kinh mà còn làm tăng tiết axit dạ dày, góp phần gây ra trào ngược.
– Béo phì: Tăng áp lực trong ổ bụng là yếu tố thuận lợi cho trào ngược.
3. Trào ngược gây tức ngực có nguy hiểm không? khi nào cần thăm khám
3.1. Nguy hiểm tiềm ẩn của trào ngược gây tức ngực
Nếu không được kiểm soát, trào ngược gây tức ngực có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng:
– Viêm thực quản: Niêm mạc thực quản bị tổn thương bởi axit dạ dày, dẫn đến viêm, loét, và trong một số trường hợp, gây xuất huyết.
– Hẹp thực quản: Tình trạng viêm kéo dài gây sẹo và làm hẹp lòng thực quản, dẫn đến khó nuốt.
– Barrett thực quản: Đây là một biến chứng nghiêm trọng khi niêm mạc thực quản bị thay đổi, làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
3.2. Khi nào cần thăm khám?
Bạn nên đến gặp bác sĩ ngay khi:
– Cơn tức ngực kéo dài hoặc lặp lại thường xuyên, không giảm khi thay đổi tư thế.
– Tức ngực kèm khó thở, buồn nôn, đau lan ra vai, cổ hoặc cánh tay.
– Có triệu chứng khó nuốt, giảm cân không rõ nguyên nhân hoặc ho kéo dài.
Nếu không được kiểm soát, trào ngược gây tức ngực có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng
4. Đo pH thực quản 24 giờ: phương pháp chẩn đoán chính xác trào ngược gây tức ngực
Đo pH thực quản 24 giờ là phương pháp chuyên sâu, giúp chẩn đoán chính xác tình trạng trào ngược dạ dày tức ngực.
4.1. Quy trình đo pH thực quản
– Một ống thông mỏng được luồn qua mũi vào thực quản để ghi nhận mức độ axit trong suốt 24 giờ.
– Bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường trong thời gian đo, nhưng cần ghi lại các triệu chứng và hoạt động để đối chiếu với kết quả.
4.2. Ưu điểm của phương pháp
– Độ chính xác cao: Phát hiện được tần suất, thời gian và mức độ trào ngược trong cả ngày. Từ đó đưa ra chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị phù hợp
– Đánh giá hiệu quả điều trị: Phương pháp này đặc biệt hữu ích khi các triệu chứng không đáp ứng với điều trị thông thường.
Đo pH thực quản 24 giờ là phương pháp chuyên sâu, giúp chẩn đoán chính xác tình trạng trào ngược dạ dày gây tức ngực
5. Một số phương pháp chẩn đoán khác trào ngược gây tức ngực
Ngoài đo pH thực quản, các phương pháp khác cũng được sử dụng để hỗ trợ chẩn đoán:
5.1. Nội soi tiêu hóa trên
– Giúp quan sát trực tiếp thực quản, dạ dày và tá tràng, từ đó phát hiện các tổn thương như viêm, loét hoặc biến chứng Barrett thực quản.
5.2. Đo áp lực thực quản HRM
– Đo chức năng co bóp của cơ thắt thực quản dưới và các cơ trong thực quản.
– Hữu ích trong việc xác định nguyên nhân cơ học gây trào ngược hoặc các rối loạn vận động thực quản.
6. Điều trị trào ngược gây tức ngực: giải pháp giúp cải thiện hiệu quả
Việc điều trị trào ngược tức ngực cần kết hợp giữa thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và can thiệp y khoa khi cần thiết.
6.1. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
– Ăn uống lành mạnh: Chia nhỏ bữa ăn, tránh các thực phẩm kích thích như đồ chiên rán, cà phê, rượu bia.
– Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân sẽ giúp giảm áp lực lên dạ dày.
– Tư thế ngủ: Kê cao đầu khi nằm và tránh nằm ngay sau khi ăn.
6.2. Sử dụng thuốc điều trị
– Thuốc kháng axit: Trung hòa axit dạ dày, giảm triệu chứng nhanh chóng.
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Giảm sản xuất axit dạ dày hiệu quả, thường được chỉ định lâu dài.
– Thuốc prokinetic: Tăng cường hoạt động của cơ thắt thực quản dưới và làm rỗng dạ dày nhanh hơn.
6.3. Can thiệp ngoại khoa
Khi điều trị nội khoa không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật thắt cơ thắt thực quản dưới (phẫu thuật Nissen) để ngăn chặn axit trào ngược.
Trào ngược gây tức ngực là tình trạng cần được chú ý vì có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc nhận biết sớm dấu hiệu, áp dụng các phương pháp chẩn đoán chính xác và tuân thủ điều trị là chìa khóa để kiểm soát bệnh. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng này, đừng ngần ngại thăm khám để bảo vệ sức khỏe của mình một cách tốt nhất.
