Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) và chứng khó tiêu là những vấn đề tiêu hóa phổ biến hiện nay. Cả hai tình trạng này đều gây ra sự khó chịu ở nhiều mức độ và có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, nhiều người có thể không nhận ra sự nghiêm trọng của các triệu chứng này, dẫn đến chủ quan trong điều trị. Qua bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về trào ngược dạ dày khó tiêu, cách nhận biết triệu chứng và các phương pháp điều trị phổ biến.
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược dạ dày thực quản là bệnh gì?
Trào ngược dạ dày – thực quản (viết tắt: GERD) là tình trạng bất thường của hệ tiêu hóa, xảy ra khi axit và thức ăn từ dạ dày chảy ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng và đau rát ở vùng ngực, họng. GERD là một bệnh lý mạn tính, có thể xuất hiện bất cứ lúc nào nhưng thường xảy ra sau khi ăn hoặc khi nằm xuống. Nếu không được điều trị đúng cách, trào ngược dạ dày có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm viêm loét thực quản và thậm chí ung thư thực quản.
1.1 Triệu chứng của GERD
Các triệu chứng phổ biến mà người bị trào ngược dạ dày – thực quản thường gặp phải gồm:
– Ợ nóng: Đây là triệu chứng chính của GERD, cảm giác nóng rát lan từ vùng ngực lên cổ họng.
– Trào ngược axit: Người bệnh thường cảm thấy chất lỏng hoặc thức ăn trào ngược lên miệng.
– Khó nuốt: Viêm thực quản do axit có thể làm hẹp đường ống thực quản, dẫn đến cảm giác khó nuốt.
– Đau ngực: GERD có thể gây ra cảm giác đau ngực, thường bị nhầm lẫn với triệu chứng của các vấn đề về tim mạch.
– Ho khan hoặc khàn giọng: Trào ngược dạ dày có thể gây kích ứng đường hô hấp, gây ra ho hoặc thay đổi giọng nói.
Trào ngược dạ dày và khó tiêu là những vấn đề tiêu hóa phổ biến, có thể gây ảnh hưởng lớn đến người bệnh.
1.2 Nguyên nhân gây ra GERD
Bình thường, dạ dày và thực quản được nối bởi một đoạn cơ gọi là cơ vòng dưới thực quản (LES). Cơ này có nhiệm vụ ngăn axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Khi LES hoạt động không hiệu quả sẽ gây ra các triệu chứng của GERD. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh GERD, bao gồm:
– Thừa cân, béo phì: Áp lực lên dạ dày gia tăng làm tăng nguy cơ trào ngược axit.
– Mang thai: Hormone thai kỳ và áp lực của tử cung lớn có thể làm giãn cơ LES, gây trào ngược axit.
– Thực phẩm và đồ uống: Các loại thực phẩm cay, chua, caffein, đồ uống có cồn và thuốc lá đều có thể làm yếu cơ vòng thực quản và gây trào ngược.
2. Chứng khó tiêu là gì?
Chứng khó tiêu là một tình trạng tiêu hóa thông thường, gây ra cảm giác khó chịu hoặc đau ở vùng thượng vị (vùng bụng trên). Mặc dù chứng khó tiêu không phải là một bệnh riêng biệt, nhưng nó thường là dấu hiệu của các vấn đề về tiêu hóa khác như viêm loét dạ dày, GERD hoặc hội chứng ruột kích thích (IBS).
2.1 Triệu chứng khó tiêu biểu hiện như thế nào?
Chứng khó tiêu thường biểu hiện như sau:
– Cảm giác no nhanh: Người bị khó tiêu thường cảm thấy no chỉ sau một vài miếng ăn.
– Đầy hơi: Tình trạng này khiến bụng căng tức, khó chịu.
– Đau hoặc khó chịu ở vùng bụng trên: Cơn đau có thể liên tục hoặc xuất hiện từng đợt, nhất là sau bữa ăn.
– Buồn nôn: Một số người cảm thấy buồn nôn hoặc có cảm giác muốn ói sau khi ăn.
2.2 Nguyên nhân gây ra chứng khó tiêu thường gặp
Chứng khó tiêu có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:
– Rối loạn chức năng dạ dày: Sự chậm tiêu hóa hoặc không tiêu hóa hoàn toàn thức ăn có thể dẫn đến tình trạng đầy hơi và khó tiêu.
– Viêm loét dạ dày tá tràng: Axit trong dạ dày gây tổn thương niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng, dẫn đến viêm loét và khó tiêu.
– Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori: Vi khuẩn này có thể gây ra viêm loét và là một trong những nguyên nhân chính của chứng khó tiêu.
– Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Lạm dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể gây kích ứng dạ dày và làm tăng nguy cơ khó tiêu.
Thực phẩm và cách ăn uống không khoa học có thể làm tăng nguy cơ trào ngược và khó tiêu.
3. Các phương pháp điều trị trào ngược dạ dày và khó tiêu
Điều trị trào ngược dạ dày thực quản và chứng khó tiêu thường bao gồm sự kết hợp giữa thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và phẫu thuật trong một số trường hợp cần thiết.
3.1 Thay đổi lối sống giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày khó tiêu
– Chế độ ăn uống: Người bệnh nên tránh các thực phẩm và đồ uống kích thích trào ngược hoặc khó tiêu, chẳng hạn như thức ăn cay, chua và các đồ uống có cồn. Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no và tránh ăn trước khi đi ngủ cũng là những cách giúp giảm triệu chứng trào ngược khó tiêu.
– Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân có thể giúp giảm áp lực lên dạ dày và giảm tình trạng trào ngược.
– Nâng cao đầu giường: Đối với những người bị mắc bệnh GERD, việc nâng cao phần đầu khi nằm ngủ có thể giúp giảm trào ngược axit vào ban đêm.
– Tránh thuốc lá và rượu: Cả hai chất này đều có thể làm yếu cơ vòng thực quản và làm tăng nguy cơ trào ngược.
3.2 Trị chứng trào ngược dạ dày khó tiêu bằng thuốc
– Thuốc kháng axit: Các loại thuốc này có thể trung hòa axit trong dạ dày, giúp giảm triệu chứng ợ nóng và khó chịu.
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): PPI là nhóm thuốc mạnh hơn, giúp giảm sản xuất axit dạ dày, giúp lành vết loét và giảm trào ngược axit. Nhóm này bao gồm các loại thuốc như omeprazole, lansoprazole.
– Thuốc đối kháng H2: Thuốc này làm giảm sản xuất axit dạ dày bằng cách ức chế hoạt động của histamine trên các thụ thể H2 trong dạ dày. Cimetidine và ranitidine là ví dụ điển hình của nhóm thuốc này.
– Prokinetics: Loại thuốc này giúp tăng cường hoạt động co bóp của dạ dày, giúp thức ăn di chuyển nhanh hơn qua hệ tiêu hóa và giảm tình trạng khó tiêu.
Các loại thuốc trên cần được kê và sử dụng đúng theo đơn của bác sĩ, người bệnh không tự ý thay đổi loại thuốc, liều lượng để tránh những tác dụng phụ không mong muốn hoặc làm giảm hiệu quả điều trị.
3.3 Phẫu thuật
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, khi thuốc và các biện pháp thay đổi lối sống không hiệu quả, phẫu thuật có thể được chỉ định. Người bệnh cần lắng nghe tư vấn của bác sĩ và thận trọng khi lựa chọn phẫu thuật để tránh những rủi ro có thể xảy ra.
Tại Thu Cúc TCI, bệnh nhân được thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và thực hiện các phương pháp hiện đại chẩn đoán trào ngược khó tiêu.
4. Vai trò của các cơ sở y tế và bác sĩ chuyên khoa
4.1 Ý nghĩa của việc chẩn đoán đối với quá trình điều trị trào ngược khó tiêu
Để đưa ra được phương pháp điều trị đúng đắn thì việc tìm ra nguyên nhân và mức độ bệnh là vô cùng quan trọng. Quá trình chẩn đoán và điều trị trào ngược khó tiêu nên được thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, có chuyên khoa tiêu hóa với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và các phương pháp chẩn đoán hiện đại bao gồm:
– Nội soi dạ dày: Được sử dụng để kiểm tra niêm mạc dạ dày và thực quản, phát hiện các vết loét hoặc tổn thương do axit.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp đo nồng độ axit trong thực quản để xác định mức độ nghiêm trọng của trào ngược, là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán GERD.
– Đo HRM: Kỹ thuật đo áp lực thực quản nhằm đánh giá chức năng của cơ vòng thực quản dưới (LES) – một trong những nguyên nhân gây trào ngược.
– Các phương pháp khác: Trong trường hợp xuất hiện các bất thường khác, các bác sĩ có thể tiến hành nội soi siêu âm, sinh thiết hoặc chụp cắt lớp vi tính để đưa ra chẩn đoán chính xác.
4.2 Nên chẩn đoán trào ngược dạ dày khó tiêu ở đâu?
Hệ thống y tế Thu Cúc TCI là một trong những cơ sở y tế quy tụ đội ngũ chuyên gia tiêu hóa giỏi và luôn tiên phong trong việc cập nhật các phương pháp chẩn đoán hiện đại. Nổi bật là việc ứng dụng hệ thống máy đo HRM và đo pH thực quản 24 giờ nhập khẩu từ Mỹ đem lại hiệu quả chẩn đoán vượt trội. Đây là những phương pháp tân tiến hiện mới chỉ được áp dụng tại một số ít bệnh viện tại miền Bắc. Hai kỹ thuật trên cũng như các phương pháp cận lâm sàng khác luôn được thực hiện bởi đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm của TCI, đảm bảo kết quả chính xác và sự thoải mái, an tâm cho người bệnh.
Như vậy, tình trạng trào ngược dạ dày khó tiêu không chỉ gây ra khó chịu mà còn ẩn chứa nhiều nguy cơ cho sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời. Với sự phát triển của y học hiện đại, việc chẩn đoán và điều trị GERD và chứng khó tiêu đã trở nên hiệu quả hơn bao giờ hết. Nếu có nhu cầu thăm khám và điều trị chứng trào ngược khó tiêu, vui lòng liên hệ 1900 55 88 92 để được hỗ trợ.
