Xét nghiệm nước tiểu được thực hiện để kiểm tra, hỗ trợ chẩn đoán nhiều bệnh lý như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh tiểu đường hoặc để xác định xem một người có mang thai hay không. Bởi vì nhiều chất lưu hành trong máu cuối cùng cũng sẽ đi vào nước tiểu, nồng độ đường và protein dư thừa sẽ được tìm thấy khi xét nghiệm nước tiểu. Nước tiểu thường vô trùng nhưng ở những người bị viêm nhiễm thì vi khuẩn hoặc nấm men cũng có thể được tìm thấy trong một mẫu nước tiểu. Nước tiểu có những biểu hiện bất thường như vẩn đục, có màu sắc lạ hay có mùi cũng cung cấp manh mối cảnh báo.
Tùy theo mục đích xét nghiệm nước tiểu, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh lấy mẫu nước tiểu tại một thời điểm nhất định, chẳng hạn như lần tiểu đầu tiên vào buổi sáng hoặc đo lường, kiểm tra lượng nước tiểu trong suốt cả ngày.
Một xét nghiệm nước tiểu có thể chỉ là một phần trong các bước thực hiện để chẩn đoán một bệnh lý hoặc là xét nghiệm duy nhất cần thiết duy nhất để bác sĩ kiểm tra chẩn đoán.
Một số xét nghiệm nước tiểu thông thường bao gồm:
- Đường trong nước tiểu để kiểm tra các dấu hiệu của bệnh tiểu đường.
- Protein trong nước tiểu có thể chỉ ra vấn đề về thận
- Máu trong nước tiểu có thể cho thấy các vấn đề trong hệ thống tiết niệu, thận hoặc bàng quang.
- Xét nghiệm nước tiểu cũng có thể kiểm tra sỏi thận.
Menu xem nhanh:
Thu thập mẫu nước tiểu được tiến hành như thế nào?
Những người được yêu cầu thực hiện xét nghiệm nước tiểu sẽ nhận được một lọ nhỏ có dán tên, ngày tháng để thu thập mẫu nước tiểu.
Một số lưu ý khi lấy mẫu nước tiểu:
- Rửa tay sạch trước khi lấy nước tiểu
- Rửa sạch xung quanh bộ phận sinh dục
- Đóng nắp lọ cẩn thận và đưa đến phòng thí nghiệm. Nếu tự lấy mẫu nước tiểu tại nhà và không thể mang đến phòng thí nghiệm được trong vòng 1 giờ thì hãy bảo quản lạnh trong túi kín.
Màu sắc nước tiểu thay đổi
Màu vàng của nước tiểu là do một sắc tố được gọi là rochrome hay urobilin. Màu nước tiểu thường thay đổi từ màu vàng nhạt đến màu hổ phách, tùy thuộc vào nồng độ nước tiểu. Nước tiểu sẫm màu thường là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu nước.
Nước tiểu nhạt là một dấu hiệu tốt vì điều này có nghĩa là bạn uống đủ nước. Nước tiểu rất nhạt có thể do dùng thuốc lợi tiểu hoặc do từ một loại hiếm của bệnh tiểu đường là đái tháo nhạt.
Nước tiểu có thể xuất hiện các màu sắc khác nhau, nhưng điều này không phải lúc nào cũng là một lý do để lo ngại. Một số loại thuốc có thể biến nước tiểu thành màu xanh, cà rốt có thể khiến nước tiểu chuyển màu vàng, trong khi đó củ cải đường hoặc chất tạo màu thực phẩm có thể tạo ra nước tiểu màu hồng. Tuy nhiên đôi khi màu sắc nước tiểu bất thường là do một vấn đề y tế nào đó, ví dụ nước tiểu có lẫn máu, nước tiểu đục màu có thể do nhiễm trùng đường tiết niệu, ước tiểu màu nâu sẫm có thể là một dấu hiệu của bệnh gan.
Nước tiểu có mùi lạ
Nước tiểu bình thường không có mùi quá nồng nặc. Nếu nhận thấy nước tiểu có mùi hăng, nhiều khả năng là do bị nhiễm trùng hoặc sỏi tiết niệu. Những người có bệnh tiểu đường có thể nhận thấy rằng nước tiểu có mùi trái cây vì chứa quá nhiều đường. Một số thực phẩm cũng có thể thay đổi mùi nước tiểu. Măng tây có thể khiến nước tiểu có mùi tương tự như mùi trứng thối. Điều này là do sự phân hủy của một hợp chất sulfur được gọi là methyl mercaptan (các hợp chất tương tự được tìm thấy trong tỏi). Nếu bạn bắt một luồng hơi của một cái gì đó sau khi ăn một đĩa măng tây, nó có nghĩa.