Pentaxim là một loại vắc-xin 5 trong 1 cao cấp, đã và đang được tin dùng bởi hàng triệu phụ huynh trên toàn thế giới. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết về thành phần Pentaxim, giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về loại vắc-xin này.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về vắc-xin Pentaxim
Pentaxim là vắc-xin kết hợp do tập đoàn dược phẩm Sanofi Pasteur (Pháp) nghiên cứu và sản xuất. Với hơn 20 năm có mặt trên thị trường, Pentaxim đã được cấp phép sử dụng tại hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tại Việt Nam, vắc-xin này đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành và đưa vào sử dụng từ năm 2010.
Điểm đặc biệt của Pentaxim là nó kết hợp 5 loại kháng nguyên trong một liều duy nhất, giúp giảm số lần tiêm chủng cho trẻ mà vẫn đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tối ưu. Vắc-xin được đóng gói dưới dạng hệ thống hai thành phần riêng biệt, bao gồm lọ bột đông khô và ống tiêm có chứa dung dịch pha.
Với hơn 20 năm có mặt trên thị trường, Pentaxim đã được cấp phép sử dụng tại hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ.
2. Phân tích chi tiết thành phần Pentaxim
2.1. Thành phần Pentaxim – Thành phần kháng nguyên chính
2.1.1. Giải độc tố bạch hầu tinh khiết (≥ 30 IU)
Giải độc tố bạch hầu được sản xuất từ vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae, trải qua quá trình tinh chế và bất hoạt kỹ lưỡng. Thành phần Pentaxim này có khả năng kích thích cơ thể sản xuất kháng thể đặc hiệu chống lại độc tố bạch hầu, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như viêm cơ tim, liệt hầu họng, và suy hô hấp do bạch hầu gây ra.
2.1.2. Giải độc tố uốn ván tinh khiết (≥ 40 IU)
Được chiết xuất từ vi khuẩn Clostridium tetani, giải độc tố uốn ván trong Pentaxim đã qua quá trình xử lý đặc biệt để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người sử dụng. Hàm lượng 40 IU được nghiên cứu kỹ lưỡng để tạo ra đáp ứng miễn dịch tối ưu, bảo vệ trẻ khỏi uốn ván – một bệnh có tỷ lệ tử vong cao nếu không được phòng ngừa.
2.1.3. Kháng nguyên ho gà không độc tố (25 μg)
Kháng nguyên ho gà không độc tố là thành phần Pentaxim được chiết xuất từ vi khuẩn Bordetella pertussis, bao gồm các protein không gây độc như pertactin, hemagglutinin sợi, và độc tố ho gà đã được bất hoạt. Sự kết hợp này giúp tạo ra phản ứng miễn dịch toàn diện chống lại ho gà, một bệnh đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ.
Kháng nguyên ho gà không độc tố được chiết xuất từ vi khuẩn Bordetella pertussis.
2.1.4. Polysaccharide Hib liên hợp (10 μg)
Thành phần Pentaxim Polysaccharide Hib liên hợp được tạo thành từ polysaccharide của vi khuẩn Haemophilus influenzae type b được liên hợp với protein mang tetanus. Cấu trúc liên hợp này giúp tăng cường khả năng kích thích miễn dịch, đặc biệt ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, tạo ra đáp ứng miễn dịch bền vững và lâu dài.
2.1.5. Virus bại liệt bất hoạt types 1, 2, và 3
Ba chủng virus bại liệt được nuôi cấy trên tế bào Vero, sau đó được bất hoạt hoàn toàn bằng formaldehyde. Mỗi type virus đều có vai trò riêng trong việc tạo miễn dịch chống lại bệnh bại liệt:
– Type 1: Bảo vệ chống lại chủng virus gây bại liệt phổ biến nhất
– Type 2: Tạo miễn dịch chéo với các chủng khác
– Type 3: Tăng cường bảo vệ toàn diện
2.2. Thành phần Pentaxim – Thành phần tá dược và chất bảo quản
2.2.1. Nhôm hydroxyd
Đóng vai trò là chất bổ trợ miễn dịch (adjuvant), nhôm hydroxyd giúp kéo dài thời gian lưu giữ kháng nguyên tại vị trí tiêm, tăng cường đáp ứng miễn dịch, giảm lượng kháng nguyên cần thiết trong mỗi liều vắc-xin.
2.2.2. Dung dịch đệm và chất ổn định
Dung dịch đệm và chất ổn định bao gồm buffer phosphate có tác dụng duy trì độ pH ổn định, saccharose có tác dụng bảo vệ các protein trong vắc-xin, medium 199 có tác dụng cung cấp môi trường dinh dưỡng cho các thành phần Pentaxim khác.
3. Tác dụng phụ và đối tượng chống chỉ định/cần thận trọng khi tiêm vắc-xin Pentaxim
3.1. Tác dụng phụ liên quan đến thành phần Pentaxim
Pentaxim được coi là vắc-xin an toàn nhưng do đặc điểm thành phần, sau khi tiêm Pentaxim, một số trẻ có thể gặp phải các phản ứng nhẹ, bao gồm phản ứng tại chỗ và phản ứng toàn thân.
Phản ứng tại chỗ thường gặp nhất là đau, sưng và đỏ tại vị trí tiêm. Phản ứng này thường xuất hiện trong vòng 24-48 giờ đầu sau khi tiêm và tự khỏi mà không cần điều trị. Phụ huynh có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại chỗ như chườm mát để giảm phản ứng này.
Về phản ứng toàn thân, sốt là triệu chứng thường gặp nhất, có thể xuất hiện trong vòng 24 giờ đầu sau khi tiêm. Hầu hết các trường hợp sốt đều ở mức độ từ nhẹ đến trung bình và đáp ứng tốt với các thuốc hạ sốt thông thường như paracetamol. Tuy nhiên, nếu trẻ sốt cao trên 39°C hoặc sốt kéo dài trên 48 giờ, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và xử trí kịp thời.
Về phản ứng toàn thân, sốt là triệu chứng thường gặp nhất, có thể xuất hiện trong vòng 24 giờ đầu sau khi tiêm.
3.2. Đối tượng chống chỉ định/cần thận trọng khi tiêm vắc-xin Pentaxim
3.2.1. Đối tượng chống chỉ định tuyệt đối với Pentaxim
Theo khuyến cáo của nhà sản xuất và các chuyên gia y tế, việc tiêm vắc xin Pentaxim cần được chống chỉ định tuyệt đối trong một số trường hợp cụ thể. Đầu tiên là những trẻ có tiền sử dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin, đặc biệt là các protein có trong thành phần kháng nguyên.
Trường hợp thứ hai là những trẻ đang có tình trạng bệnh lý về thần kinh tiến triển, bao gồm các rối loạn như bệnh não tiến triển, động kinh không kiểm soát được, hoặc các tình trạng co giật chưa rõ nguyên nhân. Nguyên nhân là do thành phần trong vắc xin có thể làm trầm trọng thêm tình trạng các bệnh lý này.
Ngoài ra, trẻ đang trong tình trạng suy giảm miễn dịch nặng, bất kể là bẩm sinh hay mắc phải, cũng không nên tiêm vắc xin này.
3.2.2. Đối tượng cần thận trọng và tạm hoãn
Đối với trẻ đang mắc các bệnh cấp tính, việc tiêm vắc-xin Pentaxim cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Trong trường hợp trẻ đang sốt trên 38.5°C, các bác sĩ thường khuyến cáo nên trì hoãn việc tiêm cho đến khi tình trạng sức khỏe của trẻ ổn định, nhằm tránh việc các phản ứng sau tiêm chồng chéo với các triệu chứng của bệnh đang mắc phải, gây khó khăn trong việc theo dõi và xử trí.
Đặc biệt lưu ý đối với trẻ sinh non dưới 37 tuần hoặc có cân nặng khi sinh dưới 2.5kg. Những trẻ này cần được đánh giá kỹ về tình trạng phát triển và chức năng miễn dịch trước khi quyết định tiêm vắc-xin Pentaxim. Các bác sĩ sẽ cân nhắc điều chỉnh lịch tiêm phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Trẻ đang điều trị bằng các thuốc ức chế miễn dịch như corticoid liều cao hoặc thuốc điều trị ung thư cũng cần được đánh giá cẩn thận. Trong những trường hợp này, hiệu quả của vắc xin có thể giảm sút đồng thời nguy cơ xuất hiện các phản ứng bất lợi cũng có thể tăng cao.
Pentaxim với thành phần được nghiên cứu kỹ lưỡng và cân nhắc tỉ mỉ đã chứng minh được tính an toàn và hiệu quả trong việc bảo vệ trẻ khỏi 5 bệnh nguy hiểm. Hiểu rõ thành phần Pentaxim giúp phụ huynh có cái nhìn toàn diện hơn về sản phẩm họ lựa chọn cho con em mình. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, tốt nhất là phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ và thực hiện tiêm chủng tại các cơ sở y tế uy tín, bố mẹ nhé.
