Vitamin B12, hay còn gọi là cobalamin, là một trong những dưỡng chất thiết yếu đối với cơ thể. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của vitamin B12, dẫn đến tình trạng thiếu hụt dưỡng chất này ngày càng phổ biến. Vậy thiếu vitamin B12 gây bệnh gì?
Menu xem nhanh:
1. Giải đáp chi tiết thắc mắc: Thiếu vitamin B12 gây bệnh gì?
1.1. Thiếu vitamin và bệnh thiếu máu hồng cầu to
Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp DNA, cần thiết để sản xuất hồng cầu khỏe mạnh. Khi cơ thể không có đủ vitamin B12, quá trình này bị gián đoạn, dẫn đến việc tạo ra các hồng cầu bất thường: To hơn bình thường, không trưởng thành và không thể vận chuyển oxy hiệu quả. Nếu không được bổ sung vitamin B12 kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển nặng hơn, gây tổn thương đến các cơ quan nội tạng do thiếu oxy kéo dài.
Khi cơ thể không có đủ vitamin B12, quá trình này bị gián đoạn, dẫn đến việc tạo ra các hồng cầu bất thường.
1.2. Thiếu vitamin B12 và tình trạng tổn thương hệ thần kinh
Vitamin B12 tham gia vào việc duy trì lớp vỏ myelin – một chất cách điện bao quanh dây thần kinh, giúp truyền tín hiệu thần kinh nhanh chóng và chính xác. Khi thiếu vitamin B12, lớp vỏ này bị tổn thương, dẫn đến các rối loạn thần kinh như tê bì, ngứa ran ở tay chân, mất cảm giác hoặc thậm chí co giật.
Ở mức độ nghiêm trọng hơn, thiếu vitamin B12 có thể gây ra bệnh lý thần kinh ngoại biên hoặc tổn thương tủy sống, được gọi là bệnh tủy sống dưới cấp tính. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc đi lại, suy giảm trí nhớ và thay đổi tâm trạng. Đặc biệt, ở người lớn tuổi, thiếu vitamin B12 đôi khi bị nhầm lẫn với các dấu hiệu của bệnh Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ, khiến việc chẩn đoán gặp khó khăn.
1.3. Thiếu vitamin B12 và bệnh tim mạch
Thiếu vitamin B12 làm tăng nồng độ homocysteine trong máu – một loại axit amin khi tích tụ quá mức sẽ gây tổn thương thành mạch máu, thúc đẩy hình thành mảng bám và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Điều này có thể dẫn đến các bệnh lý như cao huyết áp, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Thiếu vitamin B12 có thể dẫn đến các bệnh lý như cao huyết áp, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
1.4. Thiếu vitamin B12 và tình trạng rối loạn tiêu hóa, suy giảm miễn dịch
Vitamin B12 cần yếu tố nội tại từ dạ dày để được hấp thụ tại ruột non. Khi cơ thể thiếu vitamin B12 kéo dài, chức năng tiêu hóa có thể bị ảnh hưởng ngược lại, gây ra vòng luẩn quẩn: Khó hấp thụ dưỡng chất, chán ăn, sụt cân và tổn thương niêm mạc dạ dày.
Hơn nữa, thiếu vitamin B12 làm suy yếu hệ miễn dịch do giảm sản xuất tế bào bạch cầu – lực lượng chính bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn và virus. Người bệnh dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hơn, thời gian hồi phục lâu hơn và sức đề kháng tổng thể giảm sút.
2. Làm gì để không thiếu hụt vitamin B12?
Dưới đây là những biện pháp hiệu quả giúp duy trì mức vitamin B12 ổn định trong cơ thể, phù hợp với mọi đối tượng.
– Duy trì chế độ ăn cân đối, giàu vitamin B12: Bước đầu tiên và quan trọng nhất để không thiếu vitamin B12 là cung cấp đủ vitamin B12 qua thực phẩm cho cơ thể. Các nguồn tự nhiên như gan động vật (bò, gà), cá (cá hồi, cá mòi), thịt đỏ, trứng và sữa nên được bổ sung thường xuyên vào bữa ăn. Nếu bạn không ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc động vật, hãy cân nhắc thực phẩm tăng cường vitamin B12 như sữa thực vật, ngũ cốc hoặc men dinh dưỡng. Lên kế hoạch ăn uống hợp lý, chẳng hạn 2-3 bữa cá mỗi tuần hoặc một quả trứng mỗi ngày, có thể giúp bạn đạt mức khuyến nghị 2,4mg/ngày.
– Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thiếu vitamin B12 đôi khi không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao như người lớn tuổi, người mắc bệnh tiêu hóa (viêm dạ dày, bệnh Crohn) hoặc ăn chay trường. Xét nghiệm máu định kỳ (kiểm tra mức vitamin B12 và homocysteine) giúp phát hiện sớm tình trạng thiếu hụt, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời trước khi bệnh lý phát triển.
– Bổ sung dự phòng khi cần thiết: Với những người có nguy cơ thiếu vitamin B12, sử dụng viên uống vitamin B12 là cách dự phòng hiệu quả. Một liều nhỏ (khoảng 10-50mg/ngày) thường đủ để duy trì mức ổn định. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn liều lượng phù hợp, tránh tự ý bổ sung quá mức không cần thiết.
– Cải thiện sức khỏe đường ruột: Hấp thụ vitamin B12 phụ thuộc vào hệ tiêu hóa, đặc biệt là dạ dày và ruột non. Duy trì đường ruột khỏe mạnh bằng cách ăn thực phẩm giàu chất xơ, uống đủ nước và tránh lạm dụng rượu bia có thể tăng hiệu quả hấp thụ vitamin B12 tự nhiên. Nếu bạn nghi ngờ có vấn đề tiêu hóa , hãy thăm khám để được điều trị sớm.
– Thay đổi lối sống lành mạnh: Hút thuốc, stress kéo dài hoặc thiếu ngủ có thể làm giảm khả năng hấp thụ vitamin B12 của cơ thể. Kết hợp vận động thể chất, ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng sẽ hỗ trợ quá trình trao đổi chất, giúp cơ thể sử dụng vitamin B12 hiệu quả hơn.
Kết hợp vận động thể chất, ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng giúp cơ thể sử dụng vitamin B12 hiệu quả hơn.
Thiếu vitamin B12 gây bệnh gì không còn là câu hỏi xa lạ khi chúng ta đã điểm qua những ảnh hưởng nghiêm trọng của nó: Từ thiếu máu hồng cầu to, tổn thương thần kinh, bệnh tim mạch đến rối loạn tiêu hóa và suy giảm miễn dịch. Đây là những vấn đề sức khỏe có thể âm thầm phát triển, gây hậu quả lâu dài nếu không được chú ý. Vì vậy, hiểu rõ vai trò của vitamin B12 và duy trì mức độ ổn định của nó trong cơ thể là vô cùng quan trọng.
Để tránh thiếu hụt, bạn nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12 vào chế độ ăn hàng ngày, hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thực phẩm chức năng nếu cần thiết. Đừng để sự thiếu hiểu biết về dinh dưỡng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Hãy kiểm tra sức khỏe và hành động ngay hôm nay để bảo vệ cơ thể khỏi những nguy cơ tiềm ẩn do thiếu vitamin B12 gây ra!
