Nếu chỉ dựa vào những triệu chứng lâm sàng để đi khám thì khó có thể phát hiện ung thư sớm bởi triệu chứng ung thư thường xuất hiện mờ nhạt, chỉ trở nên rõ ràng khi bệnh đã nặng. Do đó theo các chuyên gia y tế, tầm soát ung thư định kỳ là biện pháp hiệu quả giúp phát hiện sớm và điều trị ung thư hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Gia tăng tỉ lệ điều trị thành công nếu phát hiện ung thư sớm
Nếu được phát hiện sớm, hầu hết các bệnh ung thư đều có thể được chữa khỏi thông qua phẫu thuật. Ở giai đoạn rất sớm, người bệnh có thể chỉ cần phẫu thuật loại bỏ khối u mà không cần thêm các biện pháp hỗ trợ như xạ trị, hóa trị,… Từ đó giảm thiểu chi phí điều trị, tác dụng phụ, biến chứng và bảo toàn khả năng sinh sản, không gây ảnh hưởng đến ngoại hình, gia tăng cơ hội sống. Cụ thể:
– Bệnh nhân ung thư đại tràng được phát hiện sớm có tỉ lệ sống sau 5 năm lên đến hơn 90%.
– Hơn 90% phụ nữ phát hiện ung thư vú sớm có thể sống tiếp ít nhất 5 năm, trong khi ở giai đoạn muộn cơ hội sống trên 5 năm chỉ có 6%.
– Hơn 90% phụ nữ phát hiện sớm ung thư buồng trứng cũng có thể sống tiếp ít nhất 5 năm, trong khi ở giai đoạn muộn con số này chỉ còn 5%.
– Ung thư phổi là bệnh lý có diễn tiến nhanh và cực kỳ phức tạp, tuy nhiên nếu được phát hiện sớm thì khoảng 70% bệnh nhân có thể sống tiếp ít nhất 1 năm, ngược lại cơ hội sống tiếp chỉ còn 14% ở giai đoạn muộn.
2. Cảnh giác trước những dấu hiệu cảnh báo ung thư
Ung thư thường không có các triệu chứng cụ thể do đó để phòng cũng như phát hiện bệnh sớm, mọi người cần lưu ý đến những dấu hiệu cảnh báo sau để thăm khám kịp thời:
2.1. Phát hiện ung thư sớm thông qua sụt cân
Dù không phải triệu chứng đặc hiệu nhưng sụt cân không rõ lý do là một trong những dấu hiệu sớm của ung thư, nguyên nhân có thể liên qua đến bất thường ở đường tiêu hóa hoặc rối loạn toàn thân do ung thư gây ra. Nếu đột ngột giảm cân trong thời gian ngắn, giảm hơn 10% trọng lượng cơ thể không rõ nguyên do thì bệnh nhân cần đến viện kiểm tra.
2.2. Suy nhược
Khối u sử dụng chất dinh dưỡng từ cơ thể để phát triển, lan rộng đồng thời tiết các chất làm rối loạn quá trình chuyển hóa và các hoạt động của cơ thể. Bệnh nhân ung thư có thể cảm thấy mệt mỏi, suy nhược không cải thiện dù đã điều chỉnh chế độ sinh hoạt và nghỉ ngơi đầy đủ. Ngoài ra những triệu chứng khác do ung thư gây ra như chán ăn, đau nhức cơ thể,… cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến suy nhược.
2.3. Sốt
Tình trạng sốt cao kéo dài không rõ nguyên do, nhất là khi sốt lặp lại vào một vài thời điểm trong ngày kèm đổ mồ hôi có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư sớm, đặc biệt là ung thư máu.
2.4. Đau kéo dài
Khi khối u phát triển và lan rộng sẽ gây chèn ép đến các mạch máu thần kinh ở mô và cơ quan lân cận, từ đó gây đau nhức. Ngưỡng chịu đau của mỗi người là khác nhau, do đó khi nhận thấy những cơn đau kéo dài và không tìm thấy nguyên nhân, dùng thuốc không thuyên giảm, theo thời gian càng đau hơn thì người bệnh nên đi khám sớm.
Tùy loại ung thư và vị trí chèn ép sẽ gây ra các cơn đau khác nhau. Ví dụ một số khối u não gây đau đầu kéo dài, u dạ dày gây đau bụng,…
2.5. Vấn đề liên quan đến ăn uống
Ung thư vùng miệng, lưỡi, vòm họng có thể khiến người bệnh có cảm giác nghẹn cổ, nuốt vướng. Ung thư đường tiêu hóa có thể gây ra triệu chứng chán ăn, buồn nôn, đầy hơi, nôn mửa,…
2.6. Phát hiện ung thư thông qua sưng, nổi hạch
Ung thư xảy ra khi các tế bào phát triển ngoài tầm kiểm soát, hình thành khối u và di căn đến hạch lân cận. Do đó nổi hạch ở bất kì vị trí nào trên cơ thể như nách, vú, cổ,… có thể cảnh báo ung thư.
2.7. Da bất thường
Một số bất thường da như xuất hiện vết loét không lành, màu sắc kết cấu thay đổi có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư. Ví dụ tổn thương như nốt ruồi với kích thước không đối xứng, sần sùi, bờ không đều, màu không đồng nhất, lan rộng theo thời gian có thể báo hiệu ung thư da. Da sẫm màu, ngứa, có nốt đổ như phát ban, vàng da có thể cảnh báo ung thư gan, buồng trứng, thận hoặc hạch.
2.8. Ho khan, khàn giọng
Ho khan trên 2-4 tuần, không liên quan đến các bệnh viêm đường hô hấp, không đáp ứng thuốc thông thường được xem là cảnh báo ung thư phổi, phế quản hoặc ung thư di căn chèn ép hầu họng.
Khàn giọng kéo dài có thể là dấu hiệu ung thư thanh quản hoặc tuyến giáp.
2.9. Bất thường đại tiểu tiện
Khối u tại ruột, bàng quang, tuyến tiền liệt hoặc sự chèn ép bởi khối u từ cơ quan lân cận có thể gây ảnh hưởng đến chức năng lưu thông đường ruột, đường tiểu, từ đó làm thay đổi thói quen đại tiểu tiện của bệnh nhân như táo bón, tiêu chảy, tiểu không tự chủ, cảm giác tiểu không hết,…
2.10. Chảy máu
Tùy loại ung thư mà người bệnh có thể bị chảy máu ở nhiều vị trí khác nhau. Triệu chứng chảy máu có thể biểu hiện ở nhiều dạng như nôn ra máu, ho ra máu, đi vệ sinh ra máu, xuất huyết dưới da. Ung thư âm đạo, cổ tử cung có thể gây chảy máu âm đạo giữa các kỳ kinh nguyệt, sau quan hệ tình dục hoặc sau mãn kinh.
3. Gia tăng khả năng phát hiện sớm ung thư với tầm soát định kỳ
Nếu chỉ dựa vào những triệu chứng trên để đi khám thì khó có thể phát hiện ung thư sớm bởi triệu chứng ung thư thường xuất hiện mờ nhạt, chỉ trở nên rõ ràng khi bệnh đã nặng. Bên cạnh đó tùy vào vị trí ung thư cũng như mức độ phát triển, xâm lấn mà các triệu chứng trên có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc phối hợp, hoặc có thêm những triệu chứng khác. Do đó theo các chuyên gia y tế, tầm soát ung thư định kỳ là biện pháp hiệu quả nhất giúp phát hiện sớm và điều trị ung thư hiệu quả.
Hiện nay, rất nhiều bệnh viện đã triển khai các gói tầm soát ung thư toàn diện dành riêng cho nam và nữ giới. Gói khám sẽ bao gồm các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh hiện đại như chụp CT, MRI, nội soi dạ dày đại tràng gây mê, nội soi tai mũi họng, chụp Mammography,… giúp chỉ điểm, phát hiện ung thư toàn thân đồng thời kiểm tra các bệnh lý như mỡ máu, cao huyết áp, đánh giá chức năng gan thận, tầm soát các chỉ số cơ thể,… bằng những thiết bị y tế tân tiến.
Trong cuộc chiến chống ung thư, giai đoạn phát hiện bệnh là yếu tố tiên quyết ảnh hưởng đến khả năng chữa trị. Phát hiện bệnh sớm đồng nghĩa với gia tăng cơ hội chữa khỏi, đem lại hi vọng sống. Chính vì điều này, WHO và rất nhiều chuyên gia y tế đã khuyến cáo về sự cần thiết của nâng cao nhận thức trong công tác chẩn đoán sớm, thực hiện sàng lọc, bắt đầu với định kỳ tầm soát theo khuyến cáo. Để được tư vấn thêm về các gói tầm soát ung thư phù hợp với bản thân hoặc đặt lịch thăm khám với bác sĩ chuyên ngành có nhiều kinh nghiệm, bạn hãy liên hệ Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI để được hỗ trợ nhé.