Viêm tai giữa là bệnh lý thường gặp, có mức độ nguy hiểm cao bởi có thể đe dọa tới thính lực khi không được phát hiện kịp thời. Bệnh không dễ điều trị và có thể tái phát nếu người bệnh chủ quan trong sinh hoạt. Tìm hiểu ngay nguyên nhân tại sao viêm tai giữa dễ tái phát trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Viêm tai giữa là gì?
Tai giữa đóng vai trò quan trọng trong việc truyền các rung động từ màng nhĩ tới tai trong thông qua chuỗi xương con, cho phép con người nghe được âm thanh ở mức cường độ phù hợp và có ý thức về khả năng nghe của mình. Viêm tai giữa là tình trạng tai giữa bị tác nhân gây hại xâm nhập và gây ra viêm nhiễm. Đây là một bệnh rất phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em, và ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe thính lực.
Viêm tai giữa được chia thành ba dạng chính:
– Cấp tính: Viêm nhiễm xảy ra đột ngột do vi khuẩn hoặc virus, triệu chứng bệnh xuất hiện rõ ràng trong thời gian ngắn không quá 3 tháng.
– Mạn tính: Bệnh kéo dài trong thời gian dài, thường tái phát khi gặp các điều kiện thuận lợi như sức đề kháng giảm, môi trường ô nhiễm…
– Ứ mủ: Viêm nhiễm gây ra sự tích tụ dịch mủ phía sau màng tai, gây ra sự suy giảm nghiêm trọng về thính lực.
Các triệu chứng thường gặp khi mắc viêm tai giữa bao gồm:
– Ngứa hoặc đau tai.
– Ù tai.
– Mất thính lực.
– Có dịch mủ lạ ra từ tai.
– Sốt cao.
– Mệt mỏi.
– Trẻ em có thể bỏ bú, khóc nhiều, hay lấy tay gãi tai do cảm giác khó chịu mà bệnh gây ra.
Viêm tai giữa gây ra tình trạng đau, ngứa tai và tiềm ẩn nguy cơ biến chứng
Nếu không được phát hiện và điều trị đúng phương pháp, viêm tai giữa có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa mạn tính, viêm tai có cholesteatoma, viêm tai xương chũm, viêm mũi họng, viêm xoang, viêm màng não, liệt dây thần kinh, viêm cầu thận, viêm tắc tĩnh mạch và nhiều biến chứng khác. Những biến chứng này không chỉ làm suy giảm sức khỏe thính lực mà còn có thể đe dọa tính mạng của người bệnh, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Do đó, việc phát hiện sớm và thăm khám kịp thời đóng vai trò vô cùng quan trọng.
2. Vì sao viêm tai giữa dễ tái phát?
Viêm tai giữa có thể xảy ra ở bất kỳ ai do tác động và xâm nhập của vi khuẩn và virus gây bệnh. Bệnh cũng rất dễ tái phát do một số yếu tố như:
– Không điều trị viêm tai giữa dứt điểm khiến tác nhân gây bệnh vẫn còn tồn tại và có thể tái phát khi có điều kiện thuận lợi.
– Tiền sử bị viêm nhiễm đường hô hấp: Nếu trước đó đã mắc các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp như viêm mũi, viêm họng, viêm xoang, viêm amidan và không được điều trị kịp thời, hoặc điều trị không đúng phương pháp thì vi khuẩn từ đường hô hấp có thể lan sang tai gây viêm tai giữa.
– Rối loạn chức năng ống tai Eustachian: Ông tai Eustachian bị xẹp kéo dài, quá mềm, hoặc không hoạt động bình thường.
– Biến chứng từ các bệnh lý tai mũi họng: Một số bệnh như viêm mũi, viêm xoang, viêm amidan, viêm tai ngoài có thể gây ra biến chứng và làm tác nhân gây bệnh bùng phát mạnh, gây tổn thương sang cấu trúc tai thông qua quá trình hô hấp, hoặc từ dịch mũi, họng.
– Sức đề kháng yếu: Những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc đang điều trị một số bệnh lý toàn thân có thể dễ dàng bị tái phát viêm tai giữa.
– Môi trường không đảm bảo vệ sinh: Môi trường sống không đảm bảo, nước kém vệ sinh có thể làm tăng nguy cơ viêm tai giữa tái phát.
– Vệ sinh tai sai cách: Sử dụng tăm bông để ngoáy tai hoặc để tai bị đọng nước cũng có thể khiến niêm mạc tai dễ tổn thương và bị viêm nhiễm.
Viêm tai giữa dễ tái phát do không điều trị dứt điểm hoặc sinh hoạt không đảm bảo
3. Nguyên tắc điều trị
3.1. Điều trị nội khoa
Phương pháp điều trị nội khoa được áp dụng cho những người mắc tai giữa ở giai đoạn ban đầu và có mức độ từ nhẹ đến trung bình. Theo đó, bác sĩ sẽ dựa vào nguyên nhân và tình trạng bệnh lý để đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.
Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm tai giữa bao gồm:
– Thuốc kháng sinh: Được sử dụng khi viêm tai giữa do nhiễm vi khuẩn, loại bỏ vi khuẩn ra khỏi cơ thể, ngăn chặn sự phát triển của chúng.
– Thuốc kháng histamin: Sử dụng để giải quyết tình trạng viêm nhiễm ở tai giữa cho người bệnh, giúp cải thiện các triệu chứng đau, ngứa khó chịu.
– Thuốc chống phù nề: Được sử dụng để làm giảm sự chảy dịch và phù niêm mạc tai giữa.
– Thuốc hạ sốt: Hạ sốt kịp thời, ngăn ngừa tình trạng sốt cao co giật ở người bệnh và các biến chứng do sốt cao gây ra.
– Thuốc giảm đau: Sử dụng để giảm sự khó chịu cho người bệnh do các triệu chứng đau, nhức tai gây ra.
Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc thay đổi liều lượng mà không có sự chỉ định của bác sĩ, vì điều này có thể gây hại cho sức khỏe. Đồng thời, người bệnh cũng không nên điều trị viêm tai giữa theo các mẹo chưa được kiểm chứng vì tiềm ẩn nguy cơ khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Điều trị viêm tai giữa bằng thuốc do bác sĩ chỉ định
3.2. Điều trị ngoại khoa
Phương pháp ngoại khoa là việc thực hiện phẫu thuật để điều trị viêm tai giữa, nhằm bảo vệ cấu trúc tai và khôi phục chức năng thính lực. Có hai phẫu thuật thường được áp dụng:
– Phẫu thuật vá nhĩ: Đây là phẫu thuật được thực hiện để vá lại màng nhĩ cho những trường hợp người bệnh bị thủng màng nhĩ do viêm tai giữa. Quá trình phẫu thuật nhằm khôi phục cấu trúc và chức năng của màng nhĩ.
– Phẫu thuật tiệt căn xương chũm: Được thực hiện đối với những trường hợp mắc viêm tai giữa nặng, khi khối viêm đã ăn mòn các cấu trúc bên trong tai. Quá trình phẫu thuật nhằm loại bỏ hoàn toàn xương chũm bị tổn thương để làm sạch và tái tạo cấu trúc tai.
Phẫu thuật là một kỹ thuật phức tạp, do đó người bệnh cần tới cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ có chuyên môn hướng dẫn và thực hiện phẫu thuật theo phác đồ điều trị. Sau phẫu thuật, người bệnh cần nghỉ ngơi đúng cách để cấu trúc tai phục hồi một cách hiệu quả và theo dõi các dấu hiệu bất thường để chủ động tái khám khi cần thiết.
4. Ngừa viêm tai giữa tái phát
Để ngăn ngừa viêm tai giữa tái phát, việc xây dựng một lối sống khoa học, chú trọng vệ sinh và chăm sóc tai đúng cách là rất quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp mọi người có thể áp dụng tại nhà như:
– Rửa tay đúng cách và thường xuyên, đặc biệt sau khi tới nơi công cộng, trước khi ăn hoặc sau khi vệ sinh cá nhân.
– Giữ môi trường sống sạch sẽ và thoáng đãng để giảm thiểu bụi bẩn và côn trùng có thể gây viêm nhiễm vào tai.
– Hạn chế tiếp xúc với những người đang mắc các bệnh tai mũi họng hoặc có khả năng lây truyền nhanh chóng.
– Tránh các thói quen có thể gây viêm như dùng tăm bông để ngoáy tai, sử dụng hoá chất, mỹ phẩm quá hạn…
– Sử dụng đồ bảo hộ tai khi bơi và tránh bơi trong những môi trường nước không đảm bảo vệ sinh.
– Vệ sinh mũi và họng bằng dung dịch phù hợp để loại bỏ tác nhân gây bệnh và giảm nguy cơ mắc viêm tai giữa.
– Duy trì chế độ ăn uống cân đối và đảm bảo đủ các nhóm chất cần thiết để tăng cường sức đề kháng.
– Thực hiện tập luyện thể dục nhẹ để kích thích quá trình trao đổi chất và tăng cường sức đề kháng.
– Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin để tạo miễn dịch và ngăn chặn tác nhân gây bệnh.
– Thăm khám tai định kỳ để kiểm soát và phòng ngừa bệnh lý đúng cách.
Thăm khám tai định kỳ để kiểm soát và phòng ngừa bệnh lý đúng cách
Nhìn chung, viêm tai giữa dễ tái phát do rất nhiều nguyên nhân nên người bệnh cần được điều trị dứt điểm và sinh hoạt với chế độ khoa học để nâng cao đề kháng. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở tai thì mọi người cần chủ động đi khám, điều trị sớm để đảm bảo sức khỏe thính lực.
