Sưng răng khôn là tình trạng phổ biến gây nhiều khó chịu cho người bệnh. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân, nhận biết các dấu hiệu và tìm hiểu những phương pháp điều trị hiệu quả khi bị sưng răng khôn, giúp giảm đau và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

1. Răng khôn là gì và vì sao thường gây sưng đau?

Răng khôn hay còn gọi là răng số 8, là những chiếc răng mọc cuối cùng trong hàm răng của con người, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 17-25. Mỗi người có tối đa 4 răng khôn, nằm ở vị trí cuối cùng của hai hàm trên và hai hàm dưới. Trong quá trình tiến hóa, xương hàm của con người đã dần trở nên nhỏ hơn, trong khi số lượng răng vẫn không thay đổi. Điều này dẫn đến tình trạng không đủ chỗ cho răng khôn mọc, gây nên hiện tượng mọc lệch, mọc ngầm hoặc mọc chưa trọn vẹn.

Sưng răng khôn là tình trạng phổ biến xảy ra khi răng khôn đang trong quá trình mọc hoặc do viêm nhiễm tại khu vực này. Theo thống kê, khoảng 85% người trưởng thành phải nhổ răng khôn vì các vấn đề liên quan đến sưng đau.

Sưng răng khôn gây khó chịu và làm gián đoạn sinh hoạt hàng ngày.

2. Nguyên nhân gây sưng răng khôn

Sưng răng khôn có thể do nhiều yếu tố tác động, gây viêm nhiễm và đau nhức ở khu vực răng khôn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến tình trạng sưng răng khôn xuất hiện:

2.1. Răng khôn không mọc đúng vị trí hoặc bị kẹt dưới nướu

Răng khôn, hay còn gọi là răng số 8, thường xuất hiện vào giai đoạn trưởng thành. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, do thiếu không gian trong hàm hoặc cấu trúc răng miệng không thuận lợi, răng khôn không thể mọc thẳng. Khi đó, răng có thể mọc lệch hoặc mọc ngầm dưới nướu. Sự phát triển bất thường này khiến mô mềm xung quanh răng bị kích thích và dễ bị viêm nhiễm. Việc mọc lệch hoặc ngầm có thể gây ra các cơn đau, sưng tấy vùng lợi và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm và sưng nướu.

2.2. Viêm lợi trùm răng khôn

Lợi trùm là tình trạng nướu phủ một phần hoặc toàn bộ răng khôn, làm cho răng không thể hoàn toàn lộ ra ngoài. Điều này khiến thức ăn và vi khuẩn dễ dàng mắc kẹt trong lớp lợi này, tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn và dẫn đến viêm nhiễm. Lợi trùm gây ra cảm giác đau nhức, sưng nướu và có thể phát triển thành nhiễm trùng nếu không được xử lý kịp thời. Triệu chứng thường gặp của viêm lợi trùm bao gồm sưng đỏ quanh răng khôn, đau khi nhai, và đôi khi có mùi hôi trong miệng.

2.3. Nhiễm khuẩn và mảng bám

Răng khôn nằm ở vị trí cuối cùng trong hàm, khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn hơn so với các răng khác. Mảng bám và vi khuẩn dễ dàng tích tụ xung quanh răng khôn, đặc biệt là nếu bạn không thực hiện vệ sinh răng miệng đầy đủ. Khi mảng bám không được loại bỏ, chúng sẽ biến thành cao răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Vi khuẩn có thể gây viêm nhiễm ở nướu, dẫn đến tình trạng sưng tấy và đau nhức quanh răng khôn. Ngoài ra, sự tích tụ mảng bám lâu ngày cũng có thể dẫn đến tình trạng sâu răng ở răng khôn, làm tình trạng sưng thêm nghiêm trọng.

2.4. Chấn thương hoặc tác động mạnh

Đôi khi, những chấn thương trực tiếp hoặc tác động mạnh vào vùng miệng cũng có thể dẫn đến tình trạng sưng răng khôn. Những tác động này có thể đến từ các hoạt động như ăn thức ăn quá cứng, va đập mạnh hoặc thậm chí do cắn vào vật cứng. Chấn thương có thể làm tổn thương mô nướu xung quanh răng khôn, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm. Ngoài ra, việc cắn hoặc nhai thức ăn quá cứng cũng có thể làm răng khôn bị lệch hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của răng, dẫn đến các cơn đau và sưng tấy.

2.5. Sâu răng khôn

Sâu răng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra sưng răng khôn, đặc biệt khi răng khôn khó vệ sinh và chăm sóc. Việc răng khôn mọc ở vị trí khó tiếp cận trong miệng khiến việc làm sạch trở nên khó khăn hơn, dẫn đến việc vi khuẩn và mảng bám tích tụ lâu ngày, gây ra sâu răng. Sâu răng khôn không chỉ gây đau nhức mà còn có thể làm tổn thương mô nướu xung quanh, dẫn đến viêm nhiễm và sưng tấy. Nếu không chữa trị sớm, sâu răng có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như viêm tủy, nhiễm trùng răng miệng và khiến tình trạng sưng tấy trầm trọng hơn.

3. Biểu hiện của sưng răng khôn

Sưng răng khôn có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau:
– Đau nhức kéo dài: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, đặc biệt khi nhai thức ăn.
– Nướu sưng, tấy đỏ: Vùng nướu quanh răng khôn sưng lên, có thể kèm theo mưng mủ.
– Hơi thở có mùi hôi: Vi khuẩn tích tụ quanh răng khôn gây hôi miệng.
– Khó mở miệng, cứng hàm: Nhiễm trùng nghiêm trọng có thể gây co cứng cơ hàm.
– Sốt nhẹ hoặc sưng hạch bạch huyết: Cơ thể phản ứng với viêm nhiễm, gây sốt nhẹ hoặc nổi hạch dưới hàm.

4. Cách xử lý sưng răng khôn hiệu quả

4.1. Dùng thuốc giảm đau và kháng viêm để làm dịu cơn đau và giảm sưng do sâu răng khôn

– Paracetamol, ibuprofen có tác dụng giảm đau hiệu quả và nhanh chóng.
– Thuốc kháng viêm giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm.

4.2. Súc miệng bằng nước muối

Súc miệng bằng nước muối ấm giúp giảm vi khuẩn, làm dịu cơn đau và giảm sưng viêm.

4.3. Chườm lạnh hoặc chườm nóng

– Chườm lạnh giúp giảm sưng đau nhanh chóng.
– Chườm nóng giúp lưu thông máu, giảm cứng hàm.

4.4. Vệ sinh răng miệng đúng cách giúp hạn chế sưng răng khôn

– Đánh răng nhẹ nhàng bằng bàn chải lông mềm để tránh tổn thương nướu.

– Sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch mảng bám trong kẽ răng.
– Dùng nước súc miệng kháng khuẩn để tiêu diệt vi khuẩn và bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Giữ gìn vệ sinh răng miệng đúng cách giúp giảm tình trạng sưng răng khôn hiệu quả.

4.5. Thăm khám nha sĩ

Nếu sưng răng khôn kéo dài hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng, bạn nên đến nha sĩ để được tư vấn và điều trị.

4.6. Nhổ răng khôn

Trong một số trường hợp, nhổ răng khôn là giải pháp tốt nhất để ngăn ngừa biến chứng.

5. Khi nào cần gặp bác sĩ

Bạn cần đến nha sĩ nếu gặp các triệu chứng sau:
– Sưng đau kéo dài không giảm: Nếu cơn đau kéo dài và không giảm dù đã sử dụng thuốc giảm đau, có thể tình trạng viêm đã nghiêm trọng.

– Sốt cao, mưng mủ hoặc sưng lan sang vùng khác: Nếu có sốt, mủ hoặc tình trạng sưng lan rộng, có thể là dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng cần can thiệp y tế.

– Khó mở miệng hoặc nuốt thức ăn: Nếu bị khó khăn khi mở miệng hoặc nuốt, có thể do viêm nhiễm nặng và cần thăm khám ngay.

Thăm khám nha khoa thường xuyên giúp giảm thiểu tình trạng sưng răng khôn.

6. Cách phòng ngừa sưng răng khôn

Để ngăn ngừa sưng răng khôn, bạn nên thực hiện những biện pháp sau:
– Chải răng ít nhất hai lần mỗi ngày và kết hợp sử dụng chỉ nha khoa cùng nước súc miệng kháng khuẩn để làm sạch hiệu quả.
– Thường xuyên kiểm tra răng miệng: Đến nha sĩ kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về răng khôn và răng miệng.

– Tránh ăn thực phẩm cứng: Hạn chế ăn thức ăn quá cứng hoặc có thể gây tổn thương răng, đặc biệt là răng khôn chưa mọc hoàn toàn.

– Thăm khám nha sĩ định kỳ: Đến nha sĩ để kiểm tra tình trạng răng khôn và phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Sưng răng khôn là một vấn đề nha khoa phổ biến, có thể gây nhiều khó chịu nếu không được xử lý đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và các biện pháp điều trị giúp bạn phòng tránh và khắc phục hiệu quả tình trạng này. Nếu gặp triệu chứng nghiêm trọng, hãy đến nha sĩ để được hỗ trợ kịp thời!