Epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu là gì?

Chỉ số epithelial cells (tế bào biểu mô) trong xét nghiệm nước tiểu là một thông số quan trọng giúp bác sĩ đánh giá tình trạng của hệ tiết niệu và một số cơ quan liên quan. Một lượng nhỏ tepithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu thường là bình thường, nhưng khi chỉ số này tăng cao cần thận trọng các vấn đề sức khỏe khác. Việc hiểu đúng ý nghĩa của epithelial cells trong nước tiểu sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong theo dõi và chăm sóc sức khỏe.

1. Chỉ số epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu là gì?

Chỉ số epithelial cells là gì? Epithelial Cells in Urine có nghĩa là tế bào biểu mô trong nước tiểu. Tế bào biểu mô bao phủ các bề mặt bên trong và bên ngoài của cơ thể bạn. Chúng được tìm thấy trên da, mạch máu và các cơ quan, bao gồm cả đường tiết niệu (bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo).

Epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu là xét nghiệm quan sát mẫu nước tiểu của bạn dưới kính hiển vi để đếm số lượng tế bào. Việc có một lượng nhỏ một số loại tế bào biểu mô – Epithelial cells trong nước tiểu là bình thường.

Tuy nhiên, một số lượng lớn epithelial cells trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh thận hoặc tình trạng y tế nghiêm trọng khác.

2. Ý nghĩa của chỉ số epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu?

Xét nghiệm chỉ số epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu là một phần của phân tích nước tiểu – một xét nghiệm đo lường các chất khác nhau trong nước tiểu của bạn. Đây có thể là một phần của kiểm tra sức khỏe định kỳ, hoặc bác sĩ có thể yêu cầu nếu bạn có dấu hiệu của vấn đề về đường tiết niệu.

Ý nghĩa của chỉ số epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu? Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm này nếu bạn có các triệu chứng của rối loạn tiết niệu hoặc thận, bao gồm:

Đi tiểu thường xuyên và/hoặc tiểu đau.
Đau bụng.
Đau lưng.
Có máu trong nước tiểu.

Tế bào biểu mô khác nhau về kích thước, hình dạng và nguồn gốc. Có ba loại tế bào biểu mô mà phòng xét nghiệm có thể tìm thấy trong mẫu nước tiểu và ý nghĩa của chúng như sau:

Tế bào vảy (Squamous epithelial cells): Thường đến từ niệu đạo hoặc vùng ngoài cơ quan sinh dục. Nếu chỉ có chúng, nhiều khả năng mẫu nước tiểu bị nhiễm bẩn từ da hay mô ngoài, không nhất thiết là bệnh.
Tế bào chuyển tiếp (Transitional epithelial cells): Xuất phát từ bàng quang hoặc niệu quản. Số lượng cao có thể liên quan đến nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI).
Tế bào ống thận (Renal tubular epithelial cells): Đến từ các ống thận. Số lượng nhiều có thể là dấu hiệu thận không hoạt động bình thường.

3. Epithelial cells trong nước tiểu mức nào là bình thường? Bất thường?

Kết quả xét nghiệm thường được báo cáo theo mức độ tổng quát, chẳng hạn như “ít”, “vừa” hoặc “nhiều” tế bào mà không có con số cụ thể. Trong điều kiện bình thường, kết quả được xem là “ít” tế bào. Vậy epithelial cells cao là gì? Nếu số lượng tế bào được ghi nhận ở mức “vừa” hoặc “nhiều”, điều này có thể gợi ý một số tình trạng bệnh lý, ví dụ như:

Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI): Có ba dạng chính, bao gồm viêm niệu đạo, viêm bàng quang và nhiễm trùng thận, mỗi loại ảnh hưởng đến một vị trí khác nhau của hệ tiết niệu.
Nhiễm nấm men.
Bệnh thận.
Bệnh gan: Bao gồm nhiều dạng khác nhau như bệnh gan do rượu, gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm gan…
Ung thư bàng quang: Xảy ra khi các tế bào bất thường phát triển trong lớp niêm mạc bàng quang. Tình trạng này có thể làm tăng số lượng tế bào biểu mô trong nước tiểu. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chỉ riêng dấu hiệu này không đủ để kết luận ung thư.

Ngay cả khi kết quả xét nghiệm nằm ngoài giới hạn bình thường, điều đó không đồng nghĩa chắc chắn bạn đang mắc bệnh cần điều trị. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm bổ sung để đánh giá chính xác hơn. Để hiểu rõ ý nghĩa kết quả và hướng xử trí phù hợp, bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ điều trị.

4. Làm gì khi epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu bất thường?

Phương pháp điều trị tình trạng nồng độ tế bào biểu mô cao trong nước tiểu sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này, cụ thể như sau:

Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI): Bác sĩ thường chỉ định thuốc kháng sinh phù hợp để điều trị nhiễm trùng.
Nhiễm nấm men: Có thể được điều trị bằng thuốc chống nấm dưới dạng viên uống, kem bôi hoặc thuốc đặt.
Bệnh thận: Hiện nay chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh thận, tuy nhiên người bệnh có thể kiểm soát triệu chứng và làm chậm tiến triển bệnh bằng cách:
Duy trì chế độ ăn uống cân bằng
Tập thể dục đều đặn
Hạn chế uống rượu
Ngừng hút thuốc, nếu có thể
Dùng thuốc để kiểm soát đường huyết, huyết áp và cholesterol
Trong các trường hợp nặng, có thể cần chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận
Bệnh gan: Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu bệnh gan liên quan đến việc sử dụng rượu bia quá mức, bác sĩ sẽ hỗ trợ người bệnh trong quá trình cai rượu và phục hồi chức năng gan.
Ung thư bàng quang: Có nhiều phương pháp điều trị, bao gồm cả phẫu thuật và các biện pháp không phẫu thuật. Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa sẽ phối hợp để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất với từng người bệnh.

Tóm lại, chỉ số epithelial cells trong xét nghiệm nước tiểu có vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các vấn đề ở đường tiết niệu và thận. Mức “ít” thường là bình thường, còn “vừa” hoặc “nhiều” cần được theo dõi thêm. Tuy nhiên, kết quả bất thường không phải lúc nào cũng phản ánh bệnh lý nghiêm trọng, vì có thể chịu ảnh hưởng bởi cách lấy mẫu hoặc yếu tố tạm thời. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được đánh giá chính xác và chỉ định xét nghiệm phù hợp nếu cần.

Nguồn tài liệu tham khảo: Medicalnewstoday, Medlineplus, Healthline