Chỉ số PCT trong máu cao là gì?

Chỉ số PCT trong xét nghiệm máu ngày càng được nhắc đến nhiều trong chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý nhiễm trùng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ PCT là gì, chỉ số PCT trong máu cao là gì và ý nghĩa của kết quả xét nghiệm này đối với sức khỏe.

1. Chỉ số pct trong máu cao là gì? PCT bao nhiêu là cao?

Xét nghiệm PCT đo mức procalcitonin trong máu, một chất phản ánh tình trạng nhiễm khuẩn do vi khuẩn và nhiễm trùng huyết. Ở người khỏe mạnh, PCT rất thấp vì nhanh chóng chuyển thành calcitonin. Khi cơ thể bị nhiễm trùng nặng, đặc biệt là nhiễm trùng do vi khuẩn, PCT tăng nhanh trong máu và được dùng để đánh giá mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.

Như vậy, chỉ số PCT trong máu cao là gì? Đó là khi PCT vượt mức 0,5 µg/L, cảnh báo cơ thể có nguy cơ nhiễm khuẩn, nhiễm trùng huyết hoặc tình trạng viêm nặng. Xét nghiệm này giúp bác sĩ quyết định có cần dùng kháng sinh, theo dõi hiệu quả điều trị và đánh giá tiến triển bệnh.

Lưu ý: PCT cao không xác định chính xác loại vi khuẩn gây bệnh, do đó bác sĩ thường kết hợp với các xét nghiệm khác như cấy máu để xác định tác nhân.

Xét nghiệm chỉ số pct trong máu cao là gì

2. Chỉ số PCT trong xét nghiệm máu cao có ý nghĩa gì, có nguy hiểm không?

PCT cao trong xét nghiệm máu là gì? Nếu chỉ số PCT trong máu cao vượt 0.25 ng/mL, chúng ta đã có thể nghi ngờ sự hiện diện của nhiễm trùng. Bên cạnh đó cần chú ý thêm các triệu chứng lâm sàng đi kèm như:

Ra mồ hôi nhiều, da ẩm ướt,
Đau không rõ nguyên nhân
Nhịp thở nhanh
Giảm tần suất đi tiểu
Tim đập nhanh
Huyết áp thấp
Mệt mỏi, khó tập trung hoặc lú lẫn

PCT cao thường là tín hiệu cảnh báo nhiễm khuẩn nghiêm trọng hoặc nhiễm trùng huyết. Nhiễm trùng huyết có thể gây viêm toàn thân, hình thành cục máu đông, tổn thương mô, suy cơ quan hoặc thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Do đó PCT trong xét nghiệm máu cao rất nguy hiểm, có thể gợi ý cho bác sĩ các nguyên nhân sau:

Nhiễm khuẩn huyết, tổn thương mô – cơ quan
Viêm tụy cấp
Bỏng
Chấn thương nặng
Viêm nội tâm mạc (tim)
Viêm màng não
Nhiễm trùng đường tiết niệu nặng
Suy tim
Nhiễm trùng sau phẫu thuật
Tình trạng thiếu oxy cho mô
Một số tình huống phi nhiễm khuẩn như: thiếu oxy máu, đợt cấp bệnh phổi (ví dụ COPD), hoạt động ở độ cao lớn…

Ý nghĩa kết quả xét nghiệm PCT:

Mức PCT trong máu cao (> 10 µg/L): Có thể bạn đang bị nhiễm trùng huyết hoặc nhiễm trùng vi khuẩn nặng, nguy cơ tiến triển sang sốc nhiễm khuẩn rất cao.
Mức vừa cao (2-10 µg/L): giai đoạn đầu của nhiễm trùng toàn thân, hoặc nhiễm trùng thận ở trẻ em, hoặc tổn thương mô như bỏng, phẫu thuật gần đây, nhồi máu cơ tim nặng…
Mức hơi cao (0.5-2 µg/L): Thường không có nguy cơ cao bị nhiễm trùng huyết, nhưng có thể đang nhiễm khuẩn cục bộ (như nhiễm trùng đường tiểu) hoặc nhiễm trùng do virus.

3. Cần làm gì khi xét nghiệm máu PCT cao?

Khi có PCT trong xét nghiệm máu cao, để làm giảm PCT hiệu quả, phải tìm đúng nguyên nhân gây tăng:

Khám lâm sàng và xét nghiệm bổ sung (công thức máu, các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh…)
Nếu do nhiễm khuẩn vi khuẩn, làm xét nghiệm cấy vi khuẩn để quyết định khởi đầu kháng sinh phù hợp
Với áp xe/viêm mô, cần dẫn lưu hoặc xử lý tổn thương
Trong các bệnh mãn tính, khối u… PCT cao được điều trị theo phác đồ phù hợp với bệnh chính của bệnh nhân hiện mắc
Chú trọng dinh dưỡng, cân bằng điện giải và hỗ trợ chức năng cơ quan, đây là phần quan trọng của điều trị tổng thể.

Tóm lại, chỉ số PCT trong máu cao là gì? Đây là dấu hiệu cảnh báo quan trọng, thường phản ánh nhiễm khuẩn nặng hoặc nhiễm trùng huyết, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, PCT không xác định chính xác tác nhân gây bệnh, nên cần đánh giá cùng triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm khác. Khi PCT tăng cao, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Nguồn tài liệu tham khảo: Anadolumedicalcenter, Medlineplus