Võng mạc xuất huyết: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Võng mạc là một cơ quan với cấu tạo phức tạp từ nhiều hệ thống mạch máu và dây thần kinh. Trong võng mạc có hệ thống vi mạch máu nhỏ và vô cùng phức tạp. Mọi chấn thương, sưng viêm hay sự tấn công của các tác nhân lạ đều có thể khiến máu từ mạch máu thoát ra ngoài võng mạc hay còn gọi là võng mạc xuất huyết.

1. Tìm hiểu về bệnh xuất huyết võng mạc

1.1. Khái niệm

Võng mạc (màng thần kinh) là một màng bên trong đáy mắt có nhiệm vụ tiếp nhận ánh sáng hội tụ từ thủy tinh thể. Khi ánh sáng đi vào mắt sẽ xuyên qua giác mạc, thủy tinh thể và hội tụ trên võng mạc. Lúc này võng mạc sẽ chuyển năng lượng ánh sáng thành tín hiệu thị lực và gửi về trung khu phân tích tại vỏ não thông qua các dây thần kinh thị giác.

Tình trạng xuất huyết là một trong những biến chứng của bệnh lý mạch máu võng mạc, xảy ra khi máu tại mạch máu thoát ra ngoài võng mạc gây giảm thị lực, nhìn lóa. Tùy theo số lượng cũng như vị trí xuất huyết mà người bệnh mất thị lực nhiều hay ít.

Ngoài ra xuất huyết võng mạc cũng có thể là triệu chứng của một số bệnh toàn thân khác như tăng huyết áp, đái tháo đường. Đây là một trong những dấu hiệu tiên lượng xấu vì tổn thương đã ảnh hưởng đến chức năng thị giác.

Xuất huyết võng mạc là một trong những biến chứng của bệnh lý mạch máu võng mạc.

1.2. Nguyên nhân võng mạc xuất huyết

Tình trạng xuất huyết võng mạc có thể do nhiều nguyên nhân nhưng hầu hết là bệnh lý hoặc tổn thương liên quan đến mạch máu như:

– Chấn thương đầu ảnh hưởng tới mắt.

– Chấn thương mắt do lực mạnh tác động lặp lại.

– Đái tháo đường.

– Tăng huyết áp.

– Viêm mạch máu võng mạc.

– Thay đổi áp suất đột ngột, ví dụ như leo núi hoặc lặn sâu dưới biển.

– Cận thị nặng.

– Bệnh bạch cầu.

– Thoái hóa điểm vàng.

– Phình mạch máu võng mạc.

– Bệnh suy thận.

Cần phải xác định chính xác nguyên nhân gây xuất huyết tại võng mạc mới có thể điều trị hiệu quả. Nếu không khắc phục tốt, bệnh tái phát nhiều lần có thể gây suy giảm thị lực nghiêm trọng.

1.3. Dấu hiệu nhận biết

Một số dấu hiệu để nhận biết người bệnh bị xuất huyết võng mạc bao gồm:

– Mắt nhìn mờ,đau nhức, nhìn thấy ruồi bay, mạng nhện hoặc màu đỏ trong tầm nhìn, có trường hợp nhìn như qua màn, ánh sáng lóe lên nhanh chóng trong tầm nhìn ngoại vi.

– Tầm nhìn bị thu nhỏ.

– Nghiêm trọng nhất là đột ngột bị mất thị lực.

– Một số người bệnh thường có cảm giác đau đầu.

1.4. Biến chứng

Cần phải xác định chính xác nguyên nhân gây xuất huyết võng mạc mới có thể điều trị hiệu quả. Nếu không khắc phục tốt, bệnh tái phát nhiều lần có thể gây suy giảm thị lực và để lại những biến chứng nguy hiểm như:

– Xuất hiện điểm vàng và nặng nhất là mất thị lực vĩnh viễn.

– Tăng nhãn áp mạch máu hoặc tăng sinh xơ mạch võng mạc.

– Tân mạch hắc mạc.

Tình trạng xuất huyết có thể dẫn đến hình thành điểm mù trong mắt, nguy hiểm hơn là mất thị lực vĩnh viễn.

2. Võng mạc xuất huyết: Đối tượng có nguy cơ cao và cách phòng ngừa

2.1. Đối tượng có nguy cơ cao

– Trẻ nhỏ: Trẻ sơ sinh, đặc biệt là sinh non có hệ mạch máu non nớt hơn bình thường dẫn đến nguy cơ vỡ cao gây xuất huyết võng mạc.

– Người bị tắc tĩnh mạch tại võng mạc: Khi tình trạng tắc tĩnh mạch võng mạc xuất hiện, áp lực cao dễ khiến mạch máu vỡ gây xuất huyết.

– Người bị tiểu đường: Bệnh nhân tiểu đường nói chung rất dễ mắc các vấn đề liên quan đến mạch máu như rò rỉ hoặc tắc nghẽn. Tình trạng bệnh trên gây suy giảm vận chuyển oxy trong hồng cầu dẫn đến thiếu máu và tăng nguy cơ tổn thương võng mạc.

– Người bị cao huyết áp: Cao huyết áp là nguyên nhân chính của nhiều bệnh lý và biến chứng mạch máu, trong đó bao gồm tổn thương chảy máu mạch máu nhỏ võng mạc. Bên cạnh xuất huyết võng mạc, bệnh nhân cao huyết áo còn dễ bị phù gai thị gây ảnh hưởng thị lực.

– Người bị cận thị nặng: Tình trạng này xảy ra phổ biến ở lứa tuổi học sinh và nhân viên văn phòng, về lâu dài có thể dẫn đến biến chứng xuất huyết võng mạc.

2.2. Cách phòng ngừa võng mạc xuất huyết

Tuy hầu hết trường hợp xuất huyết võng mạc không quá nguy hiểm song việc chủ động phòng ngừa vẫn rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe đôi mắt.

– Đảm bảo dinh dưỡng, theo dõi sức khỏe: Tất cả mọi người, đặc biệt là phụ nữ mang thai nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, các vitamin và khoáng chất để củng cố độ bền mạch máu, đề phòng nguy cơ tiểu đường thai kỳ. Bên cạnh đó đặc biệt theo dõi sức khỏe thai nhi, lưu ý những triệu chứng để kịp thời thăm khám, tránh biến chứng.

– Kiểm soát bệnh tiểu đường và huyết áp: Bệnh nhân tăng huyết áp và đái tháo đường có nguy cơ xuất huyết võng mạc cao. Do đó các đối tượng này cần kiểm soát các chỉ số sức khỏe của bản thân bằng cách tập thể dục đều đặn, sống thư giãn lành mạnh và có chế độ ăn uống tốt, nên khám định kỳ võng mạc (đáy mắt) 06 tháng/lần.

– Điều trị bệnh về mắt: Những bệnh nhân có vấn đề về mắt nếu đồng thời xuất huyết võng mạc có nguy cơ dẫn đến biến chứng nặng hơn. Do đó những đối tượng này cần sớm thăm khám và điều trị bệnh để bảo vệ thị lực.

Hầu hết các trường hợp xuất huyết võng mạc nhẹ sẽ tự khỏi. Tuy nhiên nếu tình trạng xuất huyết đi kèm với các bệnh lý khác và không được khắc phục, tình trạng này có thể lặp lại nhiều lần, gây ra những tổn thương khó phục hồi. Chính vì vậy, bạn không nên chủ quan nếu xuất huyết võng mạc kéo dài và không cải thiện sau nhiều ngày.

Chủ động chăm sóc sức khỏe thị lực bắt đầu từ định kỳ kiểm tra mắt mỗi 6 tháng tại các cơ sở y tế uy tín.

Trên đây là những thông tin chung về tình trạng võng mạc xuất huyết như nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết bệnh, các đối tượng có nguy cơ cao và cách đề phòng. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan, bạn có thể liên hệ ngay đến Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI để được tư vấn và giải đáp tận tình nhất.