Viêm kết mạc cấp: Dấu hiệu nhận biết sớm và cách điều trị
Viêm kết mạc cấp là tình trạng viêm nhiễm ở kết mạc khiến mắt đỏ, cộm rát và khó chịu, thường khởi phát đột ngột và dễ lây lan. Nhận biết sớm các dấu hiệu và hiểu rõ cách điều trị giúp người bệnh tránh biến chứng và phục hồi thị lực nhanh hơn.
1. Nguyên nhân thường gặp gây viêm kết mạc cấp
Viêm kết mạc cấp xảy ra khi lớp màng mỏng bao phủ lòng trắng mắt và mặt trong mi sưng viêm do các yếu tố gây kích ứng hoặc nhiễm trùng. Những nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm kết mạc bao gồm:
– Nhiễm virus: Đây là tác nhân thường gặp nhất, đặc biệt là adenovirus. Bệnh dễ bùng phát thành dịch do khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp, nước mắt hoặc tiếp xúc trực tiếp.
– Nhiễm vi khuẩn: Một số vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae hoặc Haemophilus influenzae có thể gây viêm kết mạc cấp với biểu hiện nhiều ghèn, mí mắt dính vào buổi sáng.
– Dị ứng: Viêm kết mạc do dị ứng thường khởi phát nhanh sau khi tiếp xúc với phấn hoa, bụi mạt nhà, lông động vật hoặc mỹ phẩm. Triệu chứng điển hình là ngứa mắt nhiều, chảy nước mắt liên tục.
– Tác nhân kích ứng: Mắt có thể bị viêm cấp do khói bụi, hóa chất, nước hồ bơi chứa clo hoặc tiếp xúc với dị vật nhỏ gây tổn thương bề mặt kết mạc.
Nhận diện đúng tác nhân gây viêm là bước quan trọng giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và rút ngắn thời gian hồi phục.
2. Dấu hiệu nhận biết sớm viêm kết mạc cấp
Viêm kết mạc cấp thường khởi phát đột ngột và biểu hiện khá rõ ràng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng giúp người bệnh điều trị kịp thời, hạn chế lây lan và tránh biến chứng.
– Mắt đỏ: Đây là biểu hiện phổ biến nhất do mạch máu kết mạc giãn và sung huyết. Mức độ đỏ có thể từ nhẹ đến đỏ rực toàn phần.
– Cảm giác cộm, khó chịu: Người bệnh thường cảm thấy như có dị vật trong mắt, kèm theo châm chích hoặc rát nhẹ.
– Chảy nước mắt nhiều: Tình trạng kích thích khiến tuyến lệ hoạt động mạnh, gây chảy nước mắt liên tục.
– Tiết tố ghèn:
Ghèn trắng trong thường gặp ở viêm kết mạc do virus.
Ghèn vàng hoặc xanh đặc là dấu hiệu của viêm do vi khuẩn, gây dính mí vào buổi sáng.
– Sưng mí mắt: Mí có thể bị phù nhẹ do phản ứng viêm, khiến mắt cảm giác nặng và khó mở.
– Nhạy sáng: Một số trường hợp bị khó chịu khi nhìn ánh sáng mạnh, đặc biệt khi viêm lan rộng.
– Lây sang mắt còn lại: Nếu không chăm sóc đúng cách, triệu chứng có thể xuất hiện ở mắt còn lại chỉ sau 1-2 ngày.
Khi xuất hiện những dấu hiệu trên, người bệnh nên thăm khám sớm để xác định nguyên nhân và điều trị đúng hướng, tránh để bệnh kéo dài hoặc gây biến chứng.
3. Phác đồ điều trị viêm kết mạc hiện nay
3.1. Điều trị theo nguyên nhân gây viêm kết mạc cấp
Phác đồ điều trị sẽ tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh:
– Viêm kết mạc do vi khuẩn: Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc nhỏ mắt hoặc mỡ tra chứa kháng sinh phù hợp, giúp tiêu diệt vi khuẩn và giảm viêm nhanh chóng. Trường hợp nặng hoặc lan rộng, có thể cần kết hợp kháng sinh đường uống hoặc toàn thân để kiểm soát nhiễm trùng.
– Viêm kết mạc do virus: Thường không cần kháng sinh mà chủ yếu điều trị hỗ trợ, vì bệnh thường tự khỏi sau vài ngày đến 2 tuần. Các biện pháp hỗ trợ gồm: chườm lạnh để giảm sưng đỏ, dùng nước mắt nhân tạo để làm dịu cảm giác cộm rát, và thuốc giảm kích ứng theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh cần tránh dụi mắt, giữ vệ sinh để ngăn virus lây sang mắt còn lại hoặc sang người khác.
– Viêm kết mạc do dị ứng: Điều trị tập trung vào giảm phản ứng dị ứng bằng thuốc kháng histamin, thuốc nhỏ mắt chống viêm hoặc ổn định tế bào mast. Đồng thời, người bệnh cần xác định và tránh tối đa các yếu tố gây dị ứng, chẳng hạn như phấn hoa, bụi nhà, lông thú hoặc hóa chất trong mỹ phẩm. Chăm sóc mắt đúng cách và duy trì môi trường sạch sẽ giúp ngăn ngừa tái phát.
– Viêm kết mạc do hóa chất hoặc kích ứng: Ưu tiên rửa mắt ngay lập tức bằng nước sạch hoặc dung dịch nước muối sinh lý. Sau đó, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ tổn thương và chỉ định thuốc bảo vệ bề mặt nhãn cầu nếu cần.
3.2. Hướng dẫn chăm sóc mắt tại nhà cho người bị viêm kết mạc cấp
Người bệnh có thể giảm khó chịu và hỗ trợ hồi phục nhanh hơn bằng các biện pháp chăm sóc đúng cách:
– Giữ vệ sinh mắt sạch sẽ, rửa tay thường xuyên trước khi chạm vào vùng mắt.
– Chườm lạnh giúp làm dịu cảm giác rát, đỏ và sưng.
– Tránh dụi mắt để hạn chế tăng kích ứng hoặc lây lan viêm nhiễm.
– Tạm ngưng đeo kính áp tròng cho đến khi mắt hoàn toàn hồi phục.
– Tuân thủ đúng hướng dẫn dùng thuốc mà bác sĩ kê đơn.
4. Cách phòng ngừa viêm kết mạc cấp
Để hạn chế nguy cơ mắc viêm kết mạc cấp, bạn nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:
– Vệ sinh tay và mắt thường xuyên: Rửa tay sạch trước khi chạm vào mắt, tránh dụi mắt khi tay chưa vệ sinh.
– Sử dụng đồ cá nhân riêng biệt: Không dùng chung khăn mặt, khăn tắm, kính áp tròng hay mỹ phẩm mắt để giảm nguy cơ lây nhiễm chéo.
– Bảo vệ mắt khỏi môi trường ô nhiễm: Đeo kính khi ra ngoài, tránh khói bụi, gió mạnh và tiếp xúc với hóa chất.
– Hạn chế tiếp xúc gần với người mắc bệnh: Nếu xung quanh có người bị đau mắt đỏ, tránh dùng chung đồ dùng và giữ khoảng cách hợp lý.
– Giữ môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên lau dọn phòng, rửa khăn trải giường và vệ sinh vật dụng cá nhân.
– Khám mắt định kỳ: Thăm khám mắt thường xuyên giúp nhận biết sớm các bất thường và phòng ngừa biến chứng.
Viêm kết mạc cấp là bệnh lý mắt phổ biến, có khả năng lây lan nhanh nếu không được nhận biết và xử lý kịp thời. Nhận biết dấu hiệu sớm, áp dụng phác đồ điều trị đúng hướng và duy trì các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bảo vệ mắt, hạn chế biến chứng và giảm nguy cơ tái phát. Hãy đến thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường.
