Phân biệt các dạng ung thư hạch bạch huyết di căn
Hạch bạch huyết là một phần quan trọng của hệ miễn dịch, nhưng cũng là vị trí dễ bị ảnh hưởng khi tế bào ung thư lan rộng từ nơi khác đến. Ung thư hạch bạch huyết di căn không phải là một bệnh riêng biệt mà là dấu hiệu cho thấy ung thư nguyên phát đã tiến triển sang giai đoạn nặng hơn. Việc phân biệt các dạng ung thư di căn đến hạch bạch huyết không chỉ giúp xác định chính xác nguồn gốc khối u mà còn định hướng phác đồ điều trị phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các dạng di căn hạch phổ biến và đặc điểm nhận diện của từng loại.
1. Ung thư hạch bạch huyết di căn nghĩa là gì?
Ung thư hạch di căn (metastatic lymphoma) là tình trạng trong đó tế bào ung thư khởi phát tại các hạch bạch huyết ban đầu đã lan rộng sang các hạch khác trong hệ bạch huyết, hoặc thậm chí đến các cơ quan ngoài hệ này như phổi, gan, xương hay não.
Bệnh còn được gọi là u lympho ác tính, phát sinh từ sự phát triển bất thường và không kiểm soát của các tế bào lympho – một loại bạch cầu thuộc hệ miễn dịch. Hệ bạch huyết bao gồm mạng lưới các hạch bạch huyết, mạch bạch huyết và các cơ quan như: tuyến ức, lách, amidan, tủy xương và phân bố rộng khắp cơ thể – đặc biệt tập trung ở vùng cổ, nách, ngực, bụng, bẹn và chậu.
U lympho gồm 2 nhóm chính:
– U lympho Hodgkin (Hodgkin’s lymphoma): Loại ít gặp hơn, nhưng có tiên lượng điều trị tương đối tốt nếu được phát hiện sớm.
– U lympho không Hodgkin (Non-Hodgkin’s lymphoma): Phổ biến hơn và đa dạng về thể bệnh. Một số thể tiến triển nhanh và nguy hiểm.
Ung thư hạch di căn là tình trạng trong đó tế bào ung thư khởi phát tại các hạch bạch huyết ban đầu đã lan rộng sang các hạch khác trong hệ bạch huyết
2. Các dạng ung thư hạch bạch huyết di căn thường gặp
2.1. Ung thư hạch bạch huyết di căn đến vùng phổi
Phổi là một trong những cơ quan dễ bị ảnh hưởng khi tế bào ung thư từ hạch bạch huyết di chuyển qua hệ tuần hoàn hoặc bạch huyết. Di căn phổi do ung thư hạch có thể làm xuất hiện các triệu chứng như: ho kéo dài, ho ra máu, cảm giác khó thở, đau tức vùng ngực… Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tử vong do ung thư trên toàn cầu.
2.2. Ung thư hạch bạch huyết di căn đến xương
Trong trường hợp ung thư hạch lan tới xương, các tế bào ác tính xâm nhập vào mô xương, làm suy yếu cấu trúc xương và gây ra tổn thương tại nhiều vị trí. Các vị trí thường bị ảnh hưởng gồm: cột sống, xương chậu, đầu xương đùi, xương cánh tay, xương sườn, hộp sọ và xương cẳng chân. Tình trạng này có thể gây đau nhức xương, gãy xương bệnh lý và giảm khả năng vận động.
2.3. Ung thư hạch bạch huyết lan đến não
Khi tế bào ung thư từ hạch bạch huyết di căn đến não, chúng có thể hình thành khối u thứ phát gây chèn ép mô não, phù não hoặc xuất huyết nội sọ. Các biểu hiện có thể bao gồm: đau đầu kéo dài, rối loạn thị giác, yếu liệt chi, mất thăng bằng, thay đổi hành vi hoặc ý thức.
3. Phác đồ điều trị ung thư hạch giai đoạn di căn
3.1. Mục tiêu điều trị
Ở giai đoạn di căn, việc điều trị tập trung vào:
– Hạn chế di căn.
– Giảm nhẹ đi triệu chứng của bệnh.
– Kéo dài được thêm thời gian sống và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
– Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, các phương pháp điều trị hiện đại có thể giúp người bệnh duy trì ổn định trong thời gian dài nếu được kiểm soát tốt.
3.2. Các phương pháp điều trị chính
Phác đồ điều trị sẽ được bác sĩ chỉ định dựa trên nhiều yếu tố như: loại ung thư hạch, vị trí tổn thương nguyên phát, mức độ di căn, tình trạng sức khỏe tổng quát và phản ứng của cơ thể với các phương pháp điều trị trước đó.
– Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp bằng phẫu thuật để cắt bỏ khối u chính cùng với các hạch bạch huyết khu vực nhằm hạn chế quá trình di căn. Việc loại bỏ hạch bạch huyết ít khi làm suy giảm hệ miễn dịch nếu thực hiện đúng chỉ định.
– Hóa trị: Hóa trị sử dụng thuốc chống ung thư dạng truyền tĩnh mạch hoặc uống nhằm tiêu diệt hoặc làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư trong cơ thể. Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây tác dụng phụ như: buồn nôn, mệt mỏi, rụng tóc, tiêu chảy… do ảnh hưởng đến cả tế bào khỏe mạnh.
– Xạ trị: Xạ trị là kỹ thuật sử dụng tia năng lượng cao nhằm tiêu diệt tế bào ung thư hoặc thu nhỏ khối u, được áp dụng để điều trị khối u nguyên phát hoặc các vùng có di căn. Có thể áp dụng đơn độc hoặc kết hợp với hóa trị để tăng hiệu quả.
– Liệu pháp miễn dịch: Phương pháp này hỗ trợ kích hoạt hệ miễn dịch của cơ thể nhằm nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư. Dù còn đang trong quá trình hoàn thiện, nhưng liệu pháp miễn dịch đã và đang mang lại nhiều hy vọng trong điều trị các thể ung thư hạch di căn.
– Điều trị nhắm trúng đích: Liệu pháp trúng đích sử dụng các thuốc chuyên biệt, nhắm đến các phân tử đặc hiệu trên tế bào ung thư – chẳng hạn như đột biến gen – giúp tiêu diệt tế bào ung thư mà ít gây hại cho tế bào bình thường. Phương pháp này phù hợp với những bệnh nhân có đặc điểm sinh học phù hợp sau khi xét nghiệm chuyên sâu.
3.3. Hỗ trợ điều trị
Ngoài các biện pháp điều trị chính, người bệnh cũng cần được chăm sóc toàn diện để cải thiện thể trạng, giảm nhẹ triệu chứng và nâng cao tinh thần. Một số hỗ trợ thiết yếu bao gồm:
– Giảm đau, kiểm soát buồn nôn, chống tiêu chảy hoặc táo bón.
– Tư vấn dinh dưỡng để cải thiện tình trạng chán ăn, sụt cân.
– Hỗ trợ tâm lý nhằm giảm lo âu, trầm cảm trong quá trình điều trị.
– Phục hồi chức năng nếu người bệnh bị ảnh hưởng khả năng vận động hoặc sinh hoạt.
Ngoài các biện pháp điều trị chính, người bệnh cũng cần được chăm sóc toàn diện để cải thiện thể trạng, giảm nhẹ triệu chứng và nâng cao tinh thần
Phân biệt chính xác các dạng ung thư hạch bạch huyết di căn đóng vai trò then chốt trong việc đánh giá mức độ tiến triển bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu. Mỗi dạng di căn có đặc điểm riêng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm mô bệnh học và kinh nghiệm lâm sàng. Nếu bạn hoặc người thân được chẩn đoán có hạch bất thường, đừng chần chừ trong việc thăm khám chuyên sâu. Phát hiện sớm và điều trị đúng hướng chính là chìa khóa giúp nâng cao chất lượng sống và kéo dài thời gian sống cho người bệnh ung thư.
