Giải đáp câu hỏi giãn phế quản là gì và phương pháp điều trị

Bạn có thường xuyên bị ho, khạc đờm kéo dài hay tái đi tái lại các đợt nhiễm trùng hô hấp? Đây có thể là những dấu hiệu cảnh báo của giãn phế quản. Tình trạng phổi mạn tính mà nhiều người chưa thực sự hiểu rõ. Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp cặn kẽ giãn phế quản là gì, ảnh hưởng của căn bệnh đến sức khỏe và các phương pháp điều trị hiệu quả.

1. Tìm hiểu thêm về tình trạng giãn phế quản là gì

1.1. Hiểu cơ bản về bệnh giãn phế quản

Giãn phế quản là sự tổn thương và giãn rộng vĩnh viễn của các đường dẫn khí trong phổi, hay còn gọi là phế quản. Để hiểu đơn giản giãn phế quản là gì thì khi phế quản bị tổn thương, thành của chúng trở nên dày lên, mất đi khả năng co giãn bình thường và không thể tự phục hồi. Tình trạng này dẫn đến việc đờm nhầy bị ứ đọng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây ra các đợt nhiễm trùng hô hấp tái phát và kéo dài.

1.2. Giãn phế quản ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe?

Giãn phế quản có thể ảnh hưởng đến một phần hoặc nhiều phần của cả hai lá phổi, và thường đi kèm với các bệnh lý phổi khác, làm tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Ở trẻ em, giãn phế quản thường liên quan đến xơ nang (chiếm 50 – 75% số ca mắc ở trẻ 3 – 5 tuổi) và rối loạn vận động lông chuyển nguyên phát (có thể lên tới 26% trẻ em mắc bệnh này). Đối với người lớn, giãn phế quản có thể đi kèm với các tình trạng suy giảm miễn dịch, ví dụ như suy giảm miễn dịch biến đổi thông thường (chiếm 53% trường hợp).

Ngoài ra, giãn phế quản cũng thường gặp ở những người có các bệnh phổi mạn tính khác như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) nặng (35 – 50% trường hợp) và hen suyễn nặng (25 – 40% trường hợp). Sự kết hợp của các bệnh lý này có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm:

– Suy hô hấp: Phổi không còn khả năng cung cấp đủ oxy cho cơ thể hoặc loại bỏ carbon dioxide.
Tràn khí màng phổi: Phổi bị xẹp do không khí thoát ra ngoài và tích tụ trong khoang màng phổi.

– Suy tim: Tim phải làm việc quá sức để bơm máu đi khắp cơ thể do áp lực trong phổi tăng cao.

2. Phương pháp điều trị giãn phế quản thường gặp

2.1. Thuốc kháng sinh để giảm tình trạng giãn phế quản

Kháng sinh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các đợt nhiễm trùng phổi tái phát (còn gọi là đợt cấp) do giãn phế quản. Kháng sinh đường uống thường được sử dụng như liệu pháp điều trị chính, với liệu trình thông thường là 14 ngày.

Đối với những trường hợp nhiễm trùng khó điều trị hoặc nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh tiêm tĩnh mạch (IV). Thuốc này được truyền trực tiếp vào tĩnh mạch qua một đường truyền ở cánh tay. Bệnh nhân có thể được sắp xếp để thực hiện việc truyền thuốc tại nhà dưới sự hỗ trợ của nhân viên y tế.

Để giảm nguy cơ các đợt cấp tái phát, kháng sinh dạng hít có thể được xem xét sử dụng nếu bệnh nhân bị nhiễm trùng mạn tính. Việc nghiên cứu các liệu pháp điều trị giãn phế quản không liên quan đến xơ nang vẫn đang được tiến hành để tìm ra những phương pháp mới hiệu quả hơn.

2.2. Sử dụng thuốc loãng đờm phục vụ điều trị giãn phế quản là gì

Ngoài kháng sinh, các loại thuốc long đờm và làm loãng đờm cũng được bác sĩ kê đơn để hỗ trợ bệnh nhân ho khạc đờm dễ dàng hơn. Thuốc long đờm giúp làm lỏng chất nhầy trong phổi, thường được kết hợp với thuốc thông mũi để tăng hiệu quả. Các loại thuốc làm loãng đờm như acetylcysteine cũng giúp làm mềm chất nhầy, giúp việc tống xuất ra ngoài dễ dàng hơn.

2.3. Vật lý trị liệu ngực

Vật lý trị liệu ngực (CPT), còn được gọi là vật lý trị liệu hô hấp, vỗ rung lồng ngực hoặc gõ rung, là một kỹ thuật quan trọng giúp làm sạch đường thở. Kỹ thuật này thường được thực hiện bởi một kỹ thuật viên hô hấp, nhưng cũng có thể được hướng dẫn để người thân trong gia đình thực hiện tại nhà.

CPT bao gồm việc vỗ hoặc gõ nhẹ liên tục vào ngực và lưng bệnh nhân bằng tay hoặc bằng một thiết bị chuyên dụng. Việc này giúp làm long chất nhầy bám dính trong phổi, từ đó bệnh nhân có thể ho ra dễ dàng hơn.

Trong quá trình thực hiện CPT, bệnh nhân có thể ngồi với đầu hơi cúi xuống hoặc nằm sấp với đầu thấp hơn thân. Tư thế này kết hợp với trọng lực và lực vỗ rung sẽ giúp chất nhầy thoát ra khỏi phổi hiệu quả hơn.

2.4. Các kỹ thuật thông đường thở

Các kỹ thuật thông đường thở (ACTs) là tập hợp các phương pháp giúp làm lỏng và loại bỏ chất nhầy trong phổi, nhằm giảm nhiễm trùng và cải thiện hô hấp. Các kỹ thuật này bao gồm các cách thở và ho đặc biệt, sử dụng các thiết bị qua đường miệng và áo khoác trị liệu tạo rung, cũng như vật lý trị liệu ngực. Chúng thường được sử dụng kết hợp với các loại thuốc như thuốc giãn phế quản và thuốc làm loãng đờm.

Một số kỹ thuật thở đặc biệt như thở có chu kỳ hoạt động (ACBT), kỹ thuật thở ra cưỡng bức (FET) giúp tống đờm hiệu quả hơn, cải thiện khả năng hô hấp và giảm nguy cơ nhiễm trùng.

3. Chế độ sinh hoạt dinh dưỡng khi mắc giãn phế quản

3.1. Tái khám định kỳ và phòng tránh nhiễm trùng

Người bệnh cần tái khám định kỳ, theo dõi chức năng phổi, tuân thủ điều trị và thực hiện tiêm ngừa đầy đủ các vắc xin phòng cúm, viêm phổi, COVID-19 để hạn chế nhiễm trùng hô hấp.

Thường xuyên rửa tay, tránh tiếp xúc với người đang bị cảm cúm, hạn chế đến nơi đông người trong mùa dịch giúp giảm nguy cơ lây nhiễm.

3.2. Lối sống sinh hoạt lành mạnh giúp trả lời phương pháp điều trị giãn phế quản là gì

Duy trì một lối sống lành mạnh là yếu tố quan trọng cho sức khỏe tổng thể và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh giãn phế quản:

– Bỏ thuốc lá: Nếu bạn đang hút thuốc, hãy tìm sự hỗ trợ từ bác sĩ về các chương trình và sản phẩm cai thuốc. Đồng thời, cố gắng tránh khói thuốc lá thụ động.

– Tránh các chất độc hại: Hạn chế tiếp xúc với khói độc, khí ga và các chất độc hại khác.

– Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn đủ rau xanh, trái cây để bổ sung vitamin, khoáng chất. Đồng thời hạn chế đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối.

– Uống đủ nước: khoảng 1,5 – 2 lít mỗi ngày để làm loãng đờm, hạn chế đặc quánh.

3.3. Tập nhẹ nhàng và duy trì tinh thần tích cực

Tập thể dục như đi bộ, yoga, bơi lội nhẹ nhàng giúp cải thiện hô hấp, hỗ trợ quá trình tống đờm, nâng cao sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tập để điều chỉnh mức độ phù hợp với tình trạng sức khỏe. Ngoài ra, người mắc bệnh mạn tính như giãn phế quản dễ bị căng thẳng, lo lắng. Hãy chia sẻ cảm xúc với người thân hoặc chuyên gia tâm lý nếu người bệnh gặp khó khăn trong việc cân bằng tinh thần.

Trả lời cho câu hỏi giãn phế quản là gì, chúng ta cần hiểu giãn phế quản là một bệnh lý mạn tính đòi hỏi sự quản lý và chăm sóc lâu dài. Kết hợp điều trị y tế, chế độ ăn uống lành mạnh, vận động và chăm sóc tinh thần sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt triệu chứng và hạn chế các đợt nhiễm trùng tái phát.