Bệnh trĩ và cách điều trị hiệu quả hiện nay
Bệnh trĩ gây ra nhiều phiền toái, khó chịu cho người mắc, làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh trĩ và cách điều trị hiệu quả hiện nay đang được áp dụng, cũng như những lưu ý giúp bạn phòng ngừa bệnh trĩ.
1. Tổng quan về bệnh trĩ: Lý giải và phân loại bệnh trĩ
1.1. Trĩ là gì?
Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến nhiều người. Nguyên nhân hình thành bệnh là do các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới bị giãn, dẫn đến ứ đọng máu và phồng to. Bình thường, máu được đưa đến các cơ quan qua động mạch và quay trở lại tim qua tĩnh mạch. Ở người bị trĩ, máu lưu thông về tim không hết, khiến tĩnh mạch hậu môn căng phồng. Tình trạng này kéo dài sẽ tạo thành các búi trĩ, và nếu không điều trị kịp thời, búi trĩ có thể sa ra ngoài ống hậu môn.
1.2. Phân loại
Có hai cách loại bệnh trĩ chính là trĩ nội và trĩ ngoại, ngoài ra trĩ hỗn hợp là sự kết hợp của hai loại trĩ trên.
Phân loại theo vị trí, trĩ gồm trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Trĩ nội xuất hiện ở trên đường lược, nằm bên trong ống hậu môn nên khó quan sát. Chỉ khi bệnh nặng, có triệu chứng đi ngoài ra máu hoặc búi trĩ sa ra ngoài, người bệnh mới dễ nhận biết. Trĩ ngoại xuất hiện ở bên ngoài ống hậu môn, dưới đường lược, dễ phát hiện hơn nhưng gây đau nhiều hơn do cọ xát vào quần áo hoặc ghế ngồi. Khi búi trĩ xuất hiện ở cả trong và ngoài ống hậu môn, đó là trĩ hỗn hợp.
Ở trĩ nội độ 1, búi trĩ nằm hoàn toàn bên trong ống hậu môn. Độ 2, búi trĩ sa ra khi đi đại tiện nhưng tự thụt vào. Độ 3, búi trĩ phải dùng tay đẩy mới vào trong. Độ 4, búi trĩ sa hẳn ra ngoài, không thể đẩy vào, gây nhiều phiền toái.
Với trĩ ngoại, bệnh không phân cấp độ cụ thể mà dựa vào giai đoạn phát triển của búi trĩ. Ban đầu búi trĩ nhỏ như chấm, nằm quanh hậu môn, sau đó lớn dần, gây cộm và đau. Khi bệnh nặng, có thể dẫn đến sa nghẹt, đau dữ dội và biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, hoại tử.
1.3. Nguyên nhân của bệnh trĩ
Để điều trị hiệu quả, cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh.
Một số nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh trĩ gồm ít vận động, ngồi hoặc đứng lâu một tư thế, uống ít nước dẫn đến táo bón, chế độ ăn thiếu chất xơ. Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh dễ bị trĩ do áp lực lớn từ thai nhi. Thói quen đi đại tiện lâu, rặn mạnh hoặc quan hệ qua đường hậu môn cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
2. Các phương pháp chữa bệnh trĩ
2.1. Điều trị nội khoa
Ở giai đoạn 1 và 2, bệnh trĩ được coi là nhẹ, điều trị không quá phức tạp. Người bệnh có thể dùng thuốc uống hoặc thuốc bôi theo chỉ định của bác sĩ để làm teo nhỏ và hạn chế phát triển búi trĩ. Việc điều trị thường kết hợp với chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống nhiều nước và duy trì tập luyện hợp lý.
2.2. Điều trị ngoại khoa
Khi bệnh ở độ 3, 4 hoặc độ 2 nhưng không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp ngoại khoa nhằm loại bỏ búi trĩ.
Phương pháp đốt trĩ Laser Diode không dao kéo tân tiến hiện nay
Đây là kỹ thuật loại bỏ búi trĩ không dùng dao kéo. Tia laser được sử dụng để triệt mạch máu nuôi búi trĩ và làm xẹp mô trĩ. Ưu điểm là không gây đau, không chảy máu, hồi phục nhanh và hầu như không gây biến chứng hẹp hậu môn. Phương pháp này phù hợp cho bệnh nhân từ trĩ độ 2 và thường chỉ cần lưu viện một ngày.
Phương pháp cắt trĩ Milligan Morgan – Ferguson
Kỹ thuật này cắt từng búi trĩ riêng lẻ, khâu gọn cuống búi trĩ và thực hiện khéo léo để hạn chế tổn thương. Ưu điểm là loại bỏ triệt để, áp dụng cho nhiều loại trĩ, ít rủi ro. Nhược điểm là gây đau nên cần kết hợp biện pháp giảm đau. Bệnh nhân thường ở lại viện từ 3–4 ngày để theo dõi.
Phương pháp mổ trĩ Longo
Sử dụng súng khâu cắt tự động để kéo búi trĩ về vị trí ban đầu, đồng thời cắt và khâu mạch máu nuôi búi trĩ, khiến chúng teo nhỏ. Phương pháp này thao tác ở vùng trên đường lược – nơi ít cảm giác đau, giúp người bệnh hồi phục nhanh, ít phải nằm viện và thường về sau 48 giờ.
Một số phương pháp khác
Ngoài ra, bác sĩ có thể áp dụng khâu treo hoặc thắt mạch trĩ cho nhiều loại trĩ. Các phương pháp này có ưu điểm ít đau, an toàn và thời gian phục hồi nhanh.
3. Điều trị trĩ kết hợp ăn uống và sinh hoạt điều độ
Dù áp dụng phương pháp điều trị nội khoa hay ngoại khoa, người bệnh vẫn cần duy trì chế độ ăn và sinh hoạt hợp lý để đạt hiệu quả lâu dài và hạn chế tái phát. Đây cũng chính là biện pháp phòng ngừa bệnh trĩ.
– Tăng cường chất xơ: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ nhu động ruột và giảm táo bón.
– Uống đủ nước: Mỗi ngày nên uống từ 1,5–2 lít nước, ưu tiên nước lọc và hạn chế nước có ga, cà phê, rượu bia.
– Vận động thường xuyên: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga để cải thiện tuần hoàn máu và giảm áp lực lên vùng hậu môn.
– Hạn chế ngồi hoặc đứng quá lâu: Thay đổi tư thế thường xuyên để tránh ứ máu tĩnh mạch.
– Thói quen đi vệ sinh khoa học: Đi ngay khi có nhu cầu, tránh rặn mạnh và không ngồi lâu trong nhà vệ sinh.
Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh trĩ và cách điều trị đang được áp dụng. Người bệnh nên đi khám sớm ngay khi xuất hiện các dấu hiệu như chảy máu khi đại tiện, ngứa rát hậu môn hoặc xuất hiện búi trĩ để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất. Việc phát hiện sớm và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp hạn chế biến chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống và phòng ngừa bệnh tái phát.
