Trong những năm đầu đời, hệ miễn dịch của trẻ nhỏ còn non yếu, dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn tấn công. Vì thế, việc tiêm phòng vắc xin là cách hữu hiệu để tăng cường miễn dịch, phòng ngừa những bệnh nguy hiểm. Hai loại vắc xin phổ biến hiện nay là vắc xin 5 trong 1 và 6 trong 1, giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều loại bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ vẫn băn khoăn không biết lựa chọn loại vắc xin nào cho phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ giúp so sánh giữa mũi tiêm chủng 5 trong 1 và 6 trong 1 để giúp bạn đưa ra quyết định tốt nhất cho con.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về vắc xin 5 trong 1 và 6 trong 1
1.1. Mũi tiêm chủng 5 trong 1 là gì?
Vắc xin 5 trong 1 là loại vắc xin kết hợp, giúp bảo vệ trẻ khỏi năm loại bệnh khác nhau chỉ trong một mũi tiêm. Những bệnh này bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi do Hib (Haemophilus influenzae type B). Nhờ tính chất kết hợp của vắc xin, trẻ nhỏ chỉ cần một mũi tiêm mà được bảo vệ khỏi nhiều bệnh nguy hiểm, giúp giảm thiểu số lần tiêm và các phản ứng phụ.
1.2. Vắc xin 6 trong 1 là gì?
Vắc xin 6 trong 1 cũng là một loại vắc xin kết hợp nhưng có thêm một thành phần nữa so với vắc xin 5 trong 1, giúp phòng ngừa sáu bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do Hib và bệnh bại liệt. Loại vắc xin này có thể được sử dụng trong tiêm chủng dịch vụ với mục tiêu bảo vệ toàn diện hơn, vì bệnh bại liệt là bệnh có khả năng lây lan và gây nguy hiểm cao, nhất là trong môi trường không tiêm phòng rộng rãi.
Vắc xin 6 trong 1 cũng là một loại vắc xin kết hợp nhưng có thêm một thành phần nữa so với vắc xin 5 trong 1.
2. Thành phần và tác dụng của từng loại vắc xin
2.1. Thành phần của mũi tiêm chủng 5 trong 1
Vắc xin 5 trong 1 bao gồm các thành phần giúp cơ thể nhận biết và tạo miễn dịch với các bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi do Hib. Các thành phần này hoạt động bằng cách kích thích cơ thể sản sinh ra kháng thể để chống lại các tác nhân gây bệnh khi trẻ gặp phải trong tương lai.
2.2. Thành phần của mũi tiêm 6 trong 1
Ngoài các thành phần có trong vắc xin 5 trong 1, vắc xin 6 trong 1 còn có thêm thành phần giúp phòng bệnh bại liệt, một bệnh nhiễm virus có thể gây liệt cơ vĩnh viễn. Việc bổ sung thành phần này giúp vắc xin 6 trong 1 trở nên toàn diện hơn, giúp phòng ngừa các nguy cơ mà vắc xin 5 trong 1 không thể bảo vệ được.
3. So sánh về hiệu quả của vắc xin 5 trong 1 và 6 trong 1
3.1. Hiệu quả bảo vệ
Cả hai loại vắc xin đều có hiệu quả bảo vệ cao đối với các bệnh được tiêm phòng. Tuy nhiên, vắc xin 6 trong 1 có thêm khả năng bảo vệ khỏi bệnh bại liệt, trong khi vắc xin 5 trong 1 chỉ bảo vệ được năm bệnh. Điều này làm cho vắc xin 6 trong 1 được xem là có hiệu quả phòng ngừa toàn diện hơn, đặc biệt là trong các khu vực hoặc quốc gia có nguy cơ bại liệt chưa được loại trừ hoàn toàn.
3.2. Độ an toàn và phản ứng phụ
Cả hai loại vắc xin đều được chứng minh là an toàn và được kiểm nghiệm bởi các tổ chức y tế quốc tế. Một số phản ứng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm cả hai loại vắc xin này bao gồm sốt nhẹ, sưng đỏ tại chỗ tiêm hoặc khó chịu ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, đây đều là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi tạo kháng thể và thường sẽ giảm dần sau vài ngày. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào nghiêm trọng hơn, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.
4. So sánh về chi phí và khả năng tiếp cận
4.1. Chi phí tiêm phòng
Một điểm khác biệt quan trọng giữa vắc xin 5 trong 1 và 6 trong 1 là chi phí. Vắc xin 5 trong 1 thường được cung cấp trong chương trình tiêm chủng mở rộng và miễn phí cho trẻ em dưới một tuổi ở nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam. Trong khi đó, vắc xin 6 trong 1 thường chỉ có trong dịch vụ tiêm chủng tự nguyện và có mức giá cao hơn. Vì thế, đối với các gia đình có điều kiện kinh tế, vắc xin 6 trong 1 có thể là lựa chọn tốt hơn, nhưng vắc xin 5 trong 1 vẫn là phương án hiệu quả và an toàn với chi phí thấp.
Một điểm khác biệt quan trọng giữa vắc xin 5 trong 1 và 6 trong 1 là chi phí.
4.2. Khả năng tiếp cận
Do vắc xin 5 trong 1 là một phần của chương trình tiêm chủng quốc gia, các bậc cha mẹ dễ dàng tiếp cận và cho con tiêm phòng mà không cần phải đăng ký trước. Ngược lại, vắc xin 6 trong 1 thường chỉ có sẵn tại các trung tâm tiêm chủng dịch vụ và đôi khi có thể hết hàng trong thời điểm cao điểm, đòi hỏi cha mẹ phải đặt trước hoặc chờ đợi.
5. Độ tuổi và lịch tiêm chủng
5.1 Độ tuổi tiêm chủng
Cả hai loại vắc xin đều được khuyến cáo tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên. Lịch tiêm cụ thể sẽ bao gồm ba mũi chính: mũi đầu tiên khi trẻ được 2 tháng tuổi, mũi thứ hai sau đó 1 tháng, và mũi thứ ba cách mũi đầu tiên 6 tháng. Việc tiêm chủng đầy đủ cả ba mũi này sẽ giúp trẻ phát triển miễn dịch tối ưu.
5.2. Lịch tiêm nhắc lại
Ngoài ba mũi tiêm chính, một số tổ chức y tế cũng khuyến cáo phụ huynh nên tiêm nhắc lại cho trẻ vào các giai đoạn sau đó, nhất là trong trường hợp trẻ có nguy cơ cao tiếp xúc với các bệnh này. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng cần tiêm nhắc lại, và bác sĩ sẽ là người tư vấn tốt nhất dựa trên tình trạng sức khỏe của trẻ.
Ngoài ba mũi tiêm chính, một số tổ chức y tế cũng khuyến cáo phụ huynh nên tiêm nhắc lại.
5.3. Những lưu ý khi tiêm mũi tiêm chủng 5 trong 1 và 6 trong 1
– Theo dõi phản ứng sau tiêm
Sau khi tiêm, trẻ cần được theo dõi tại cơ sở y tế trong ít nhất 30 phút để phát hiện sớm các phản ứng không mong muốn. Khi về nhà, cha mẹ cũng nên quan sát kỹ tình trạng sức khỏe của trẻ trong vòng 24 giờ đầu tiên để kịp thời phát hiện và xử lý các phản ứng phụ nếu có.
– Tư vấn với bác sĩ
Trước khi quyết định loại vắc xin phù hợp cho con, cha mẹ nên thảo luận với bác sĩ để nhận được lời khuyên tốt nhất dựa trên tình trạng sức khỏe của trẻ và điều kiện gia đình. Đặc biệt, trong trường hợp trẻ có tiền sử dị ứng hoặc mắc các bệnh lý mãn tính, bác sĩ sẽ là người tư vấn lựa chọn an toàn nhất.
Việc lựa chọn giữa mũi tiêm chủng 5 trong 1 và 6 trong 1 phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ nhu cầu bảo vệ của trẻ, chi phí đến điều kiện tiếp cận vắc xin. Vắc xin 5 trong 1 là lựa chọn miễn phí, giúp bảo vệ khỏi năm bệnh nguy hiểm, trong khi vắc xin 6 trong 1 có khả năng phòng ngừa thêm bệnh bại liệt, mang lại sự bảo vệ toàn diện hơn. Cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ và cân nhắc dựa trên tình hình thực tế để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho sức khỏe của con.
