Rối loạn giấc ngủ kéo dài là một tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của nhiều người. Khi giấc ngủ bị gián đoạn trong thời gian dài, cơ thể sẽ không được nghỉ ngơi đầy đủ, dẫn đến mệt mỏi, suy giảm trí nhớ, rối loạn tâm lý và nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch, béo phì và trầm cảm. Vì vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân và áp dụng các giải pháp phù hợp là điều quan trọng để cải thiện giấc ngủ và nâng cao chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những nguyên nhân khiến giấc ngủ bị rối loạn và cách khắc phục hiệu quả để giúp bạn lấy lại giấc ngủ ngon.
Menu xem nhanh:
1. Rối loạn giấc ngủ kéo dài là gì?
1.1. Khái niệm rối loạn giấc ngủ kéo dài
Rối loạn giấc ngủ kéo dài là tình trạng mất ngủ hoặc giấc ngủ bị gián đoạn liên tục trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến số giờ ngủ mà còn làm suy giảm chất lượng giấc ngủ, khiến cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ. Khi tình trạng này kéo dài, nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tinh thần.
Rối loạn giấc ngủ được cho là kéo dài nếu tình trạng mất ngủ hoặc giấc ngủ bị gián đoạn liên tục trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng.
1.2. Dấu hiệu nhận biết rối loạn giấc ngủ kéo dài
Một người bị rối loạn giấc ngủ trong thời gian dài có thể gặp các triệu chứng sau:
– Khó đi vào giấc ngủ: Dù đã cố gắng thư giãn nhưng vẫn không thể ngủ được.
– Thức giấc nhiều lần trong đêm: Dễ bị tỉnh giấc bởi những tiếng động nhỏ và rất khó ngủ lại.
– Ngủ không sâu giấc: Dù ngủ đủ số giờ nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi vào sáng hôm sau.
– Thức dậy quá sớm: Không thể ngủ lại dù vẫn còn cảm giác buồn ngủ.
– Cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng: Dù đã ngủ đủ giấc nhưng vẫn không tỉnh táo, ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và sinh hoạt hàng ngày.
2. Nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ kinh niên
2.1. Căng thẳng và áp lực tâm lý
Căng thẳng và lo lắng triền miên có thể là nguyên nhân chính gây rối loạn giấc ngủ kéo dài. Khi bộ não hoạt động quá mức do áp lực công việc, học tập hoặc vấn đề cá nhân, cơ thể sẽ khó thư giãn và dễ rơi vào tình trạng mất ngủ.
Những người có xu hướng suy nghĩ quá nhiều, lo lắng về tương lai hoặc thường xuyên gặp căng thẳng sẽ khó đi vào giấc ngủ hơn người bình thường. Ngoài ra, rối loạn lo âu và trầm cảm cũng là những yếu tố làm tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
Căng thẳng tâm lý là một nguyên nhân quan trọng gây rối loạn giấc ngủ.
2.2. Thói quen sinh hoạt kém khoa học
Những thói quen xấu như sử dụng điện thoại trước khi ngủ, xem TV quá muộn hoặc uống cà phê vào buổi tối có thể làm gián đoạn giấc ngủ. Ngoài ra, việc không có một giờ giấc ngủ cố định cũng khiến cơ thể khó thích nghi và dẫn đến mất ngủ kéo dài.
Một số người có thói quen ngủ nướng vào cuối tuần để bù lại giấc ngủ thiếu hụt trong tuần. Tuy nhiên, điều này lại làm rối loạn đồng hồ sinh học, khiến giấc ngủ bị xáo trộn và khó đi vào nề nếp.
2.3. Ảnh hưởng của bệnh lý
Một số bệnh lý có thể gây ra rối loạn giấc ngủ kéo dài, bao gồm:
– Rối loạn lo âu và trầm cảm: Khi tâm trạng tiêu cực kéo dài, não bộ sẽ bị ảnh hưởng, gây khó ngủ.
– Bệnh lý về tuyến giáp: Tuyến giáp sản xuất hormone giúp điều hòa giấc ngủ. Khi tuyến giáp hoạt động không bình thường, giấc ngủ sẽ bị rối loạn.
– Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Người mắc hội chứng này thường xuyên thức giấc giữa đêm do hơi thở bị gián đoạn.
2.4. Ảnh hưởng của thuốc điều trị và chất kích thích
Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc cao huyết áp hoặc thuốc lợi tiểu có thể gây mất ngủ. Ngoài ra, việc sử dụng rượu, bia và nicotine cũng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ.
3. Giải pháp cải thiện giấc ngủ
3.1. Thiết lập lối sống khoa học
Duy trì một lịch trình ngủ cố định giúp cơ thể điều chỉnh nhịp sinh học, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ. Theo đó, các chuyên gia khuyên bạn nên đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần.
Tránh sử dụng thiết bị điện tử ít nhất 30 phút trước khi ngủ là cách hạn chế tác động tiêu cực của ánh sáng xanh lên não bộ. Việc đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ cũng có thể giúp bạn thư giãn để đi vào giấc ngủ nhanh chóng và dễ dàng.
Thăm khám chuyên khoa Nội thần kinh TCi ngay khi giấc ngủ bị rối loạn để tìm ra nguyên nhân và có giải pháp cải thiện phù hợp.
3.2. Quản lý căng thẳng hiệu quả
Khi căng thẳng kéo dài là nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ, các phương pháp như thiền, yoga và hít thở sâu có thể giúp giảm lo âu và thư giãn tinh thần. Viết nhật ký hoặc trò chuyện với người thân cũng là cách để giải tỏa áp lực.
3.3. Điều chỉnh chế độ ăn uống
Có thể bạn chưa biết, chế độ ăn uống có ảnh hưởng rất lớn đến giấc ngủ. Để cải thiện tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài, bạn nên:
– Hạn chế uống cà phê, trà đen và đồ uống có cồn vào buổi tối.
– Bổ sung thực phẩm giàu tryptophan như chuối, hạnh nhân và sữa ấm để thúc đẩy sản xuất melatonin.
– Tránh ăn quá no hoặc bỏ bữa tối vì có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.
3.4. Tăng cường vận động thể chất
Tập thể dục giúp cơ thể giải phóng năng lượng dư thừa và tăng cường sản xuất hormone serotonin, giúp ngủ ngon hơn. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc bơi lội có thể giúp cải thiện giấc ngủ.
3.5. Tạo không gian ngủ lý tưởng
Môi trường ngủ yên tĩnh, thoáng mát và tối sẽ giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Bạn nên sử dụng đệm và gối phù hợp để hỗ trợ tư thế ngủ tốt nhất.
3.6. Tìm kiếm sự hỗ trợ y tế
Nếu tình trạng rối loạn giấc ngủ không được cải thiện, bạn nên tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được tư vấn và điều trị. Tại cơ sở uy tín như Thu Cúc TCI, bạn sẽ được thăm khám bởi đội ngũ chuyên gia Nội thần kinh giàu kinh nghiệm và chẩn đoán bằng các phương pháp hiện đại như đo lưu huyết não, đo điện não đồ, chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ não… Tùy vào từng trường hợp, các bác sĩ có thể chỉ định điều trị bằng thuốc hoặc một số phương pháp chuyên sâu giúp thay đổi thói quen xấu liên quan đến giấc ngủ.
Tóm lại, rối loạn giấc ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt, kiểm soát căng thẳng và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết, bạn hoàn toàn có thể cải thiện tình trạng này và lấy lại giấc ngủ ngon.
