Phẫu thuật vẹo (lệch) vách ngăn mũi là phẫu thuật đưa mũi về cấu trúc và hình dạng ban đầu. Vậy khi nào cần thực hiện phẫu thuật lệch vách ngăn mũi, kết quả đạt được sau hậu phẫu như nào và hậu phẫu cần chăm sóc như thế nào để giảm tối đa biến chứng có thể xảy ra?
Menu xem nhanh:
1. Lệch vách ngăn mũi là gì?
Vách ngăn mũi là bộ phận được cấu tạo từ xương sụn, niêm mạc nằm giữa hốc mũi có vai trò ngăn đôi đều hốc mũi hai bên. Lệch vách ngăn mũi được chia thành nhiều loại: vẹo, lệch, gai, gở, mào; là một dị tật thường gặp, nguyên nhân chủ yếu là do bẩm sinh, ngoài ra có thể do những tai nạn, chấn thương. Lệch vách ngăn bẩm sinh hầu hết rất khó phát hiện khi trẻ còn nhỏ. Tuy nhiên khi lớn lên, các xương sụn mũi cũng phát triển theo những nếp nhăn, lệch khiến biểu hiện lệch vách ngăn dễ dàng quan sát hơn.
Lệch vách ngăn mũi thường có các dạng dễ nhìn thấy như:
– Lệch vách ngăn dạng chữ C ( hoặc lệch 1 bên) sẽ gây tắc mũi 1 bên và bên còn lại hoàn toàn bình thường. Bên bị tắc thường xuyên bị nghẹt mũi. Tuy nhiên nếu đã quen dần thì khó có thể phát hiện trừ khi dùng tay bịt bên vách ngăn thông thoáng.
– Lệch vách ngăn mũi dạng chữ S sẽ gây tắc mũi cả hai bên, thường đường thở eo hẹp dẫn đến khó thở hơn. Tuy nhiên lệch vách ngăn này không gây nên tình trạng viêm nhiễm ở giai đoạn đầu.
Lệch vách ngăn mũi mức độ nhẹ không gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên những trường hợp lệch vách ngăn mũi ở mức độ nặng, người bệnh sẽ có cảm giác đau nhức một nửa đầu, nhức hốc mắt và lan rộng ra vùng chẩm phía sau. Các triệu chứng này có thể diễn ra một cách âm ỉ và kéo dài khiến người bệnh luôn khó chịu. Bệnh có thể khỏi hoàn toàn sau một đêm nhưng cũng dễ dàng mắc lại vài ngày sau đó. Đặc biệt các triệu chứng này có xu hướng gia tăng khi thời tiết thay đổi.
Tình trạng nghẹt mũi kéo dài là điều kiện thuận lợi cho bệnh lý viêm mũi xoang tiến triển, gây kích ứng trong hốc mũi khiến tình trạng viêm mũi dị ứng gia tăng,…
2. Phẫu thuật lệch vách ngăn mũi là gì?
Phẫu thuật lệch (vẹo) vách ngăn mũi là thực hiện thủ thuật giúp loại bỏ phần xương và sụn vẹo làm cho vách ngăn phẳng và cân đối phân chia hai hốc mũi, giúp thông thoáng đường thở.
Phẫu thuật này được chỉ định khi tình trạng lệch mức độ nặng và có những ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe nêu trên.
3. Thực hiện phẫu thuật lệch vách ngăn mũi
Để ca phẫu thuật được thành công, trước khi thực hiện, người bệnh sẽ được tư vấn về phương pháp và cần được thăm khám và chuẩn bị trước khi tiến hành phẫu thuật.
3.1. Trước phẫu thuật
Người bệnh sẽ được yêu cầu bổ sung thông tin về sức khỏe bản thân như:
– Tiền sử bệnh tật: Việc tìm hiểu tiền sử bệnh giúp bác sĩ nắm rõ về thể trạng của người bệnh. Đồng thời người bệnh cũng cần cung cấp thông tin về các loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung đã và đang sử dụng.
– Thăm khám lâm sàng: Quan sát bằng mắt thường và quan sát qua nội soi TMH đánh giá tình trạng, mức độ lệch vẹo vách ngăn, các bệnh lý tai mũi họng kèm theo…
– Cận lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh: Bao gồm thực hiện các xét nghiệm máu, và các xét nghiệm cần thiết để kiểm tra trong và ngoài mũi, loại bỏ nguy cơ chứng rối loạn đông máu, huyết áp bất thường,…
Việc chụp XQuang hay chụp CT,… cho phép quan sát kỹ cấu trúc của mũi để đánh giá chi tiết mức độ lệch vách ngăn, đồng thời xem có tổn thương viêm các xoang không nhằm tránh bỏ sót tổn thương.
– Người bệnh cần thẳng thắn trao đổi với bác sĩ về những mong muốn và những thắc mắc trước, trong và sau quá trình thực hiện phẫu thuật.
Bên cạnh đó, người bệnh cần:
– Ngừng sử dụng hoàn toàn các loại thuốc có thành phần là aspirin hoặc ibuprofen trước và sau khi phẫu thuật bởi nguy cơ gây máu khó đông.
– Ngừng sử dụng thuốc lá bởi thuốc lá là tác nhân gây biến chứng trước phẫu thuật.
– Ngày thực hiện phẫu thuật cần nhịn ăn theo yêu cầu và cần có người đưa đón sau khi phẫu thuật. Thông thường, với phẫu thuật gây tê, người bệnh có thể ăn uống bình thường. Với phẫu thuật gây mê, cần nhịn ăn uống 6h trước phẫu thuật.
3.2. Thực hiện phẫu thuật
Tùy thuộc tình trạng lệch mà các bác sĩ sẽ thực hiện các bước khác nhau, người bệnh có thể được cắt tỉa, định vị hoặc thay sụn,.. để đạt kết quả như mong muốn. Quá trình phẫu thuật cần được thực hiện trong phòng vô khuẩn tuyệt đối và cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình để tránh gây nhiễm trùng và biến chứng.
Khi thực hiện phẫu thuật, người bệnh cần được vô cảm (gây mê toàn thân, gây tê tại chỗ). Các thao tác được thực hiện qua phẫu thuật nội soi. Thông thường, một ca phẫu thuật lệch vách ngăn sẽ diễn ra trong vòng từ 30 – 90 phút tùy mức độ phức tạp. Sau đó, khi kết thúc ca phẫu thuật, người bệnh cần được đưa trở lại phòng hồi sức để theo dõi.
3.3. Sau phẫu thuật
Sau phẫu thuật, mặc dù được đặt Merocel cầm máu, cố định vách ngăn, tuy nhiên người bệnh cần tuân thủ nghiêm chỉnh những lưu ý sau để tránh chảy máu và các biến chứng:
– Luôn nằm ngủ với tư thế đầu cao hơn chân
– Tuyệt đối không xì mũi, dụi mũi trong 2 tuần đầu
– Tuyệt đối không hút thuốc và uống rượu cho đến khi mũi phục hồi
– Kiêng các hoạt động thể dục thể thao mạn như chạy bộ, bơi lội và nhảy
– Nên sử dụng các trang phục cài cúc thay vì những trang phục chui đầu để tránh ảnh hưởng mũi.
– Giữ cơ thể không bị nhiễm các bệnh lý về đường hô hấp.
3.3. Kết quả sau phẫu thuật
Thông thường, sau 3 ngày rút merocel vết mổ đã lành, liền. Sau 1 tuần, người bệnh được cắt chỉ, vết mổ ổn định. Khoảng 1 tháng sau, người bệnh có thể sinh hoạt bình thường. Phần lớn, sau phẫu thuật các vấn đề về đường thở do mũi đều được giải quyết.
Ngoài ra, tương tự như bất kỳ các ca phẫu thuật nào, xác suất biến chứng của phẫu thuật vẹo vách ngăn mũi vẫn xảy ra, tuy nhiên tỷ lệ là rất thấp.
Các biến chứng thường gặp là chảy máu và nhiễm trùng hay phản ứng thuốc gây mê. Đây là biến chứng điển hình khi người bệnh lựa chọn các cơ sở điều trị không uy tín và không đảm bảo quy chuẩn vô trùng, an toàn và kỹ thuật thực hiện. Bên cạnh đó, các biến chứng có thể gặp là:
– Nướu, răng trên bị tê tạm thời
– Xuất hiện lỗ (thủng) trên vách ngăn mũi( thường do kỹ thuật, do nhiễm trùng nếu người bệnh thực hiện phẫu thuật tại các cơ sở y tế không đảm bảo)
Trên đây là một số thông tin về phẫu thuật lệch vách ngăn mũi. Phẫu thuật lệch vách ngăn thực tế là một phẫu thuật không quá phức tạp. Tuy nhiên không nên vì thế mà chủ quan, hãy tìm hiểu kỹ địa chỉ thăm khám và thực hiện uy tín nhất để hạn chế rủi ro có thể xảy ra.