Ợ hơi trào ngược dạ dày là tình trạng thường gặp khi axit trong dạ dày di chuyển ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu như đầy bụng, nóng rát vùng ngực và cổ họng. Tình trạng này có thể xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm xuống, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Nếu không được kiểm soát, trào ngược kéo dài có thể gây viêm loét thực quản và nhiều biến chứng khác. Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả ngay sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Ợ hơi trào ngược dạ dày: Mối liên hệ như thế nào?
Ợ hơi là một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh trào ngược dạ dày. Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, nó có thể kích thích phản xạ nuốt khí nhiều hơn, dẫn đến tình trạng đầy hơi và ợ hơi. Một số trường hợp, người bệnh còn cảm thấy tức ngực trào ngược dạ dày, nhất là sau khi ăn no hoặc khi nằm.
Cảm giác tức ngực này thường đi kèm với nóng rát sau xương ức, khó chịu ở vùng thượng vị, thậm chí lan ra lưng hoặc cổ họng. Nếu không kiểm soát tốt, tình trạng trào ngược kéo dài có thể ảnh hưởng đến thực quản, làm tăng nguy cơ viêm loét hoặc tổn thương niêm mạc.
Ợ hơi trào ngược dạ dày là tình trạng thường gặp khi axit trong dạ dày di chuyển ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu như đầy bụng, nóng rát vùng ngực và cổ họng
2. Nguyên nhân ợ hơi gây ra bởi trào ngược
Hiện tượng ợ hơi liên quan đến trào ngược có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau:
2.1. Rối loạn chức năng cơ thắt thực quản dưới
Cơ thắt thực quản dưới (LES) có nhiệm vụ ngăn không cho axit và dịch vị dạ dày trào lên thực quản. Khi cơ này hoạt động kém hiệu quả, dịch axit dễ trào ngược, kích thích khí sinh ra trong dạ dày, gây đầy hơi và ợ hơi liên tục.
2.2. Tăng tiết axit dạ dày
Dạ dày tiết quá nhiều axit không chỉ gây kích ứng niêm mạc mà còn làm tăng áp lực bên trong dạ dày. Khi đó, khí dễ bị đẩy lên thực quản, gây ra triệu chứng ợ hơi kèm theo tức ngực trào ngược dạ dày.
2.3. Thói quen ăn uống hằng ngày thiếu khoa học
– Ăn quá nhanh, nhai không kỹ khiến lượng khí đi vào dạ dày nhiều hơn.
– Sử dụng thực phẩm kích thích như đồ chua, cay, cà phê, rượu bia làm tăng axit dạ dày.
– Nằm ngay sau khi ăn tạo điều kiện thuận lợi cho trào ngược diễn ra.
3. Đặc điểm nhận biết ợ hơi do trào ngược
Triệu chứng ợ hơi do trào ngược thường có một số đặc điểm điển hình như:
3.1. Ợ hơi kéo dài, xảy ra ngay cả khi không ăn
Khác với ợ hơi thông thường do ăn uống, ợ hơi do trào ngược có thể xuất hiện ngay cả khi bụng rỗng. Đặc biệt, sau khi nằm hoặc ăn no, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
3.2. Đi kèm với cảm giác tức ngực, nóng rát
Người bệnh thường cảm thấy đau tức ngực sau khi ợ hơi, kèm theo cảm giác nóng rát lan từ thượng vị lên cổ họng. Một số trường hợp còn có cảm giác nghẹn, khó nuốt do dịch axit kích thích thực quản.
Khác với ợ hơi thông thường do ăn uống, ợ hơi do trào ngược có thể xuất hiện ngay cả khi bụng rỗng
4. Phân biệt ợ hơi do bị trào ngược và ợ hơi do nguyên nhân khác
Việc nhận biết nguyên nhân gây ợ hơi giúp người bệnh có hướng điều trị phù hợp hơn.
| Tiêu chí | Ợ hơi do trào ngược dạ dày | Ợ hơi do nguyên nhân khác |
| Tần suất | Xảy ra thường xuyên, ngay cả khi không ăn | Thường xuất hiện sau bữa ăn |
| Triệu chứng đi kèm | Tức ngực trào ngược dạ dày, nóng rát họng, đầy bụng | Không có cảm giác nóng rát, chỉ đầy hơi thông thường |
| Thời điểm xuất hiện | Nặng hơn khi nằm hoặc sau khi ăn no | Thường tự hết sau khi thoát khí |
5. Cách chẩn đoán chính xác ợ hơi trào ngược
Để xác định chính xác nguyên nhân gây ợ hơi, người bệnh có thể thực hiện các phương pháp chẩn đoán chuyên sâu như:
5.1. Nội soi thực quản – dạ dày
Giúp quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản, dạ dày để phát hiện viêm loét, trào ngược hoặc tổn thương do axit gây ra – nguyên nhân dẫn đến ợ hơi trào ngược.
5.2. Đo áp lực nhu động thực quản HRM
Phương pháp này giúp đánh giá hoạt động của thực quản và cơ thắt thực quản dưới, phát hiện rối loạn nhu động thực quản có thể gây ợ hơi do trào ngược.
5.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Đây là phương pháp hiệu quả nhất để xác định trào ngược axit. Cảm biến đo pH sẽ ghi nhận mức độ axit trong thực quản trong suốt 24 giờ, giúp xác định chính xác tình trạng trào ngược dạ dày gây ợ hơi.
Để xác định chính xác nguyên nhân gây ợ hơi, người bệnh có thể thực hiện các phương pháp chẩn đoán chuyên sâu
6. Điều trị ợ hơi trào ngược dạ dày
Việc điều trị cần kết hợp giữa thay đổi lối sống, điều chỉnh chế độ ăn uống và sử dụng thuốc phù hợp.
6.1. Thay đổi lối sống
– Hạn chế ăn quá no, tránh thực phẩm cay nóng, đồ uống có gas.
– Không nên nằm ngay sau khi ăn, nên kê cao đầu khi ngủ để giảm tình trạng ợ hơi trào ngược.
– Duy trì cân nặng hợp lý, tránh béo phì vì có thể làm tăng áp lực ổ bụng.
6.2. Dùng thuốc điều trị
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Giảm tiết axit dạ dày, giúp giảm triệu chứng trào ngược.
– Thuốc kháng H2: Giảm tiết axit nhẹ hơn so với PPI, giúp kiểm soát triệu chứng.
– Thuốc tăng cường nhu động thực quản: Hỗ trợ cơ thắt thực quản hoạt động tốt hơn, giảm trào ngược.
6.3. Điều trị bằng can thiệp y khoa
Nếu các phương pháp trên không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể cân nhắc can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật tạo nếp gấp đáy vị để cải thiện chức năng cơ thắt thực quản dưới.
Bài viết trên cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về ợ hơi trào ngược dạ dày, giúp người đọc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và hướng điều trị hiệu quả.
