Gan nhiễm mỡ là trình trạng dư thừa quá nhiều mỡ trong gan, ảnh hưởng đến chức năng gan. Gan bị nhiễm mỡ được phân thành hai loại chính theo nguyên nhân là nhiễm mỡ do rượu và không do rượu.
Menu xem nhanh:
1. Gan bị nhiễm mỡ không do rượu
Gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng mỡ tích tụ trong tế bào gan mà nguyên nhân không xuất phát từ việc uống rượu. Gan nhiễm mỡ không do rượu có thể gây viêm gan, tổn thương gan và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến xơ gan. Những nguyên nhân khiến gan bị nhiễm mỡ dạng này gồm:
1.1. Chế độ ăn không lành mạnh khiến gan bị nhiễm mỡ
Chế độ ăn không lành mạnh là yếu tố góp phần đẩy nhanh quá trình nhiễm mỡ ở gan. Tiêu thụ quá nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa, có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ. Các thực phẩm như thịt đỏ, đồ chiên, đồ nướng, thức ăn chế biến có chứa nhiều chất béo không tốt và nên được sử dụng với mức độ hợp lý.
Những thực phẩm chứa nhiều đường như đồ ngọt, bánh mì trắng, bánh kẹo, nước giải khát nên được hạn chế để giảm nguy cơ nhiễm mỡ ở gan.
Bên cạnh đó, việc ăn uống không cân đối, thiếu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và góp phần gây tích tụ mỡ trong gan.
Vì vậy, để giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, chúng ta cần có một chế độ ăn lành mạnh. Hãy tập trung tăng cường các loại thực phẩm giàu chất xơ, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu protein như thịt gà không da, cá, đậu, hạt, giảm tiêu thụ chất béo bão hòa và đường.
1.2. Lười vận động thể chất
Lười vận động là nguyên nhân làm gia tăng tình trạng gan nhiễm mỡ. Ở những người thiếu hoạt động thể chất, cơ thể không tiêu thụ đủ năng lượng dẫn đến dư thừa lượng lớn mỡ trong gan.
Lười tập thể dục thể thao cũng có thể gây ra các vấn đề khác như tăng cân, béo phì và làm giảm khả năng cân bằng chất béo. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về gan mật, tim mạch và xương khớp.
Để giảm nguy cơ nhiễm mỡ ở gan, các chuyên gia khuyên rằng nên cố gắng duy trì thực hiện vận động thể chất đều đặn. Tham gia vào hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi, đạp xe hoặc tham gia lớp thể dục giúp cơ thể khỏe mạnh và phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh. Nên tập luyện ít nhất 150 phút mỗi tuần. Hãy xác định mục tiêu và tạo cho mình lịch trình vận động thể chất thường xuyên, đảm bảo thực hiện các hoạt động đều đặn, lâu dài.
1.3. Các yếu tố nguy cơ khác khiến gan bị nhiễm mỡ
Tiểu đường và tăng mỡ máu là những yếu tố hàng đầu gây nhiễm mỡ ở gan. Khi mức đường trong máu tăng cao, cơ thể cần sản xuất và lưu trữ nhiều insulin hơn để điều chỉnh mức đường. Quá trình này có thể dẫn đến tích tụ mỡ trong gan. Bên cạnh đó, mỡ máu cao cũng góp phần gây tổn thương gan và viêm gan.
Cả tiểu đường và tăng mỡ máu đều liên quan đến chế độ ăn không lành mạnh và lối sống thiếu vận động.
Để giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ, điều quan trọng cần làm là kiểm soát tiểu đường và mỡ máu. Hãy duy trì một chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục đều đặn và tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Ngoài ra, người bị nhiễm mỡ gan nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tuân thủ quy trình chăm sóc y tế.
2. Gan nhiễm mỡ do rượu
Gan nhiễm mỡ do rượu là tình trạng mà trong gan tích tụ quá nhiều chất béo do tiêu thụ rượu quá mức hoặc lâu dài.
Khi chúng ta tiêu thụ rượu, gan chịu trực tiếp tác động của cồn. Điều này gây suy giảm chức năng, giảm khả năng chuyển hóa và loại bỏ chất béo của gan. Khi chất béo không thể được loại bỏ đúng cách, chúng tích tụ trong gan, dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ do rượu có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, khó tiêu, buồn nôn, cảm giác đau hoặc căng thẳng ở vùng gan. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, gan nhiễm mỡ do rượu có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ do rượu, các bác sĩ thường sử dụng các phương pháp như xét nghiệm máu, siêu âm gan, chụp cộng hưởng từ gan. Người bệnh cần nghiêm túc thực hiện giảm hoặc kiêng rượu và thực hiện các biện pháp để cải thiện sức khỏe gan.
3. Những dấu hiệu người bị gan nhiễm mỡ cần lưu ý
Khi gan bị nhiễm mỡ, người bệnh có thể xuất hiện một số dấu hiệu và triệu chứng. Dưới đây là một số dấu hiệu người bị gan nhiễm mỡ cần lưu ý:
– Mệt mỏi: Cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức dễ dàng, ngay cả sau khi thực hiện các hoạt động nhẹ.
– Tăng cân: Tăng cân một cách không giải thích được, đặc biệt là tích tụ mỡ ở vùng bụng.
– Đau hoặc căng thẳng ở vùng gan: Cảm thấy đau hoặc căng thẳng ở vùng bên phải trên của bụng, tại vị trí của gan.
– Sự thay đổi trong màu da: Da có thể trở nên nhợt nhạt hoặc có màu vàng nhạt.
– Tăng mỡ trong máu: Kết quả xét nghiệm máu cho thấy mức đường huyết, cholesterol và triglyceride có thể tăng cao.
– Khó tiêu: Cảm thấy khó tiêu sau khi ăn, buồn nôn hoặc chướng bụng sau bữa ăn.
– Sự thay đổi trong hình dạng gan: Khi siêu âm hoặc thực hiện các chẩn đoán hình ảnh khác có thể cho thấy gan tăng kích thước và có mỡ tích tụ.
– Rối loạn chức năng gan: Gan nhiễm mỡ có thể làm suy giảm chức năng gan, gây ra viêm gan hoặc xơ gan.
Tuy nhiên, đáng lưu ý rằng trong một số trường hợp, người bị gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng. Vì vậy, nếu bạn có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ (như tiêu thụ rượu nhiều, béo phì, tiểu đường, cholesterol cao hay bị bệnh tim mạch), hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe và thảo luận với bác sĩ để đưa ra các biện pháp phòng ngừa và chẩn đoán sớm.