Tiêm vacxin lao là biện pháp giúp phòng và kiểm soát lao, tạo miễn dịch chủ động đối với bệnh lao, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh. Trong bài viết này, hãy cùng Thu Cúc TCI giải đáp những câu hỏi nhiều người thắc mắc liên quan đến việc phòng ngừa lao cho trẻ sơ sinh nhé!
Menu xem nhanh:
1. Tầm quan trọng của việc phòng ngừa bệnh lao cho trẻ sơ sinh
Bệnh lao là hậu quả của vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis, lây truyền thông qua đường hô hấp từ môi trường có chứa nhiều vi khuẩn lao hoặc tiếp xúc với người nhiễm bệnh. Bệnh này có thể gây ra biến chứng ở nhiều phần của cơ thể như phổi, xương, hệ thần kinh, hạch bạch huyết, màng não, tim và các cơ quan khác. Trước khi có vacxin phòng lao, bệnh lao được coi là một trong các bệnh nan y có tỷ lệ tử vong cao.
vacxin lao BCG có khả năng bảo vệ đến 80% người được chủng ngừa, trong vòng 15 năm.
Vacxin phòng bệnh lao (BCG) là một loại vacxin sống đã được làm suy yếu, khi được tiêm vào cơ thể, nó kích thích hoạt động của hệ miễn dịch và thúc đẩy sản xuất kháng thể chống lại kháng nguyên BCG có trong vacxin. Điều này giúp cơ thể xây dựng sẵn sàng kháng thể trước nguy cơ bị nhiễm bệnh lao, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh. Vì vậy, việc tiêm phòng bệnh lao cho trẻ nhỏ là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh.
Các số liệu thống kê thực tế đã chỉ ra rằng tỷ lệ bệnh nhân mắc phải lao sau khi được tiêm vacxin lao là rất thấp, chỉ chiếm khoảng 1 trường hợp trên mỗi triệu người, và thường xuất hiện ở những người cùng lúc nhiễm HIV hoặc hệ miễn dịch bị suy giảm.
2. Hiệu quả của vacxin lao đối với trẻ sơ sinh ở mỗi thời điểm
Vacxin phòng lao hiện đang được áp dụng tại Việt Nam là vacxin BCG. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, việc sử dụng vacxin này được khuyến nghị cho việc tiêm cho trẻ sơ sinh trong khoảng thời gian đầu 1 tháng sau khi chào đời, miễn là trọng lượng cơ thể của trẻ vượt quá 2kg.
– Trẻ em được sinh ra với tình trạng sức khỏe đủ tốt, không thuộc diện cần chế độ chăm sóc đặc biệt, và đang phát triển một cách ổn định, nên chọn lựa tiêm phòng lao ngay từ những giờ đầu tiên sau khi ra đời, đặc biệt là trong khoảng thời gian 24 giờ đầu tiên. Điều này sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất cho việc phòng ngừa bệnh lao cho trẻ.
– Sau khi trẻ đủ 1 tuổi, việc tiêm vacxin BCG cho bé chỉ mang tính phòng ngừa khi bé chưa từng mắc phải nhiễm khuẩn lao. Trong trường hợp xác định rõ ràng trẻ đã từng mắc bệnh lao, việc tiêm vacxin phòng ngừa sẽ không còn hiệu quả và nếu tiếp tục tiêm, cần thận trọng do bé có thể gặp các phản ứng phụ nghiêm trọng sau tiêm.
– Đối với trẻ từ 1 tuổi trở lên và người lớn có nguy cơ mắc bệnh lao, trong một số trường hợp đặc biệt, có thể tiêm vacxin phòng lao hoặc tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, đến thời điểm này, hiệu quả của việc sử dụng vacxin phòng lao đối với người lớn ở độ tuổi trên 35 vẫn chưa được chứng minh.
3. Những câu hỏi thường gặp khi tiêm vacxin lao
3.1 Trường hợp nào trẻ sơ sinh không được tiêm vacxin lao?
Có một số tình huống không nên tiêm vacxin phòng lao cho trẻ sơ sinh, bao gồm:
Bộ Y tế khuyến cáo tiêm vacxin lao cho trẻ trong vòng 1 tháng đến 1 năm sau khi sinh
– Trẻ đang gặp hiện tượng sốt cao.
– Trẻ vừa mới hồi phục khỏi bệnh và đang trong giai đoạn phục hồi sức khỏe.
– Trẻ đang mắc phải vấn đề viêm da mủ.
– Trẻ bị mắc các bệnh mạn tính như sởi, viêm phổi, và những bệnh tương tự.
– Trẻ sinh non, suy dinh dưỡng, cân nặng thiếu, hoặc đang được chăm sóc trong lồng kính với chế độ quan tâm đặc biệt.
– Trẻ có khả năng phản ứng quá mẫn cảm với vacxin.
– Trẻ đang trong quá trình sử dụng các loại thuốc chống viêm.
– Đang thực hiện xét nghiệm da để kiểm tra khả năng nhiễm lao và kết quả cho thấy dương tính.
3.2 Trẻ sau khi tiêm mưng mủ, bố mẹ có nên nặn?
Tương tự như các loại vacxin khác, việc tiêm vacxin phòng lao cho trẻ sơ sinh cũng có thể gây ra hiện tượng sốt nhẹ và một số phản ứng khác sau tiêm chủng. Những phản ứng này bao gồm sưng đỏ và cảm giác đau tại vị trí tiêm.
Khi tiêm vacxin BCG, thường sau khoảng từ 2 tuần đến 1 tháng, bạn có thể thấy dấu hiệu mưng mủ tại chỗ tiêm. Một thời gian sau đó, khoảng vài tuần, vùng này sẽ hình thành sẹo có kích thước khoảng 5mm. Điều này là dấu hiệu bình thường sau tiêm vacxin phòng lao.
Bố mẹ không cần phải quá lo lắng và không nên can thiệp vào vùng bị mưng mủ sau khi tiêm. Đặc biệt, tránh xoa bóp, chườm, bôi thuốc hoặc nặn vùng này, vì có thể tạo điều kiện cho nhiễm trùng tại chỗ tiêm. Những biện pháp này đều đảm bảo rằng quá trình phục hồi sau tiêm vacxin diễn ra thuận lợi và an toàn cho sức khỏe của bé.
3.3 Bố mẹ cần chăm sóc sau khi trẻ tiêm vacxin lao như thế nào?
Sau khi tiêm vacxin lao BCG, bố mẹ cần lưu ý:
– Đảm bảo rằng vùng da đã tiêm vẫn được giữ sạch sẽ và khô thoáng sau quá trình tiêm.
Trẻ đang bị ốm không nên tiêm phòng lao
– Sử dụng nước sạch hoặc nước ấm để làm sạch: Khi cần thiết, bạn chỉ nên sử dụng nước sạch hoặc nước ấm để làm sạch vùng tiêm, tránh sử dụng các chất sát trùng hoặc kem bôi.
– Tránh sử dụng chất sát trùng, thuốc mỡ hoặc kem bôi tại vị trí tiêm, để không ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ vacxin.
– Nếu cần thiết băng bó vùng tiêm, hãy sử dụng băng khô kết hợp với băng dính dán dọc hai bên. Điều này giúp đảm bảo không khí có thể lưu thông và vùng tiêm vẫn thoáng khí.
3.4 Trường hợp nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?
– Khi trẻ bị sốt vượt quá 39 độ C, đặc biệt khi khó hạ sốt bằng thuốc thông thường và sốt kéo dài hơn 24 giờ sau tiêm chủng, đó có thể là dấu hiệu cần chú ý.
– Những biểu hiện như quấy khóc liên tục, giảm tương tác với cha mẹ, trạng thái mệt mỏi, li bì và thậm chí hôn mê thì bố mẹ cũng cần lưu tâm.
– Ngoài ra, co giật, tình trạng nôn trớ hoặc việc trẻ bú kém, không chịu bú cũng là những dấu hiệu cần lưu ý. Các triệu chứng khác như phát ban, thở nhanh, khó thở với cảm giác hõm ức, thở rên rỉ, thở nặng và thậm chí môi tím hoặc da có màu không bình thường cũng có thể xuất hiện.
– Nếu bố mẹ phát hiện bất kỳ triệu chứng nào khác thường hoặc gây lo lắng, nên tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức.
Hy vọng với những giải đáp câu hỏi thường gặp trên đây đã giúp bố mẹ nắm được những thông tin quan trọng và lưu ý trước và sau khi tiêm vacxin lao. Liên hệ với phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI để đặt lịch tiêm hay cần hỗ trợ các vấn đề liên quan đến tiêm chủng.
