Cận thị là một vấn đề khúc xạ mắt rất phổ biến. Nguy cơ cận thị trở nên nghiêm trọng hơn càng khi con bạn càng ở độ tuổi thấp. Do đó, việc phát hiện sớm xem con bạn có bị cận thị hay không sẽ giúp thực hiện các biện pháp can thiệp kịp thời. Nguyên nhân và cách điều trị tật cận thị ở trẻ như thế nào sẽ có trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm cận thị ở trẻ và nguyên nhân
1.1. Khái niệm
Cận thị ở trẻ em không phải là một bệnh mắt, mà là một vấn đề về khúc xạ. Nó xảy ra khi mắt không thể bẻ cong ánh sáng đúng cách và không tập trung hình ảnh trên võng mạc, mà thay vào đó tập trung phía trước võng mạc. Ở trẻ em bị cận thị, họ có thể nhìn rõ các vật ở gần nhưng các vật ở xa trông mờ đi. Cận thị là một vấn đề phổ biến và ngày càng tăng.
Ở Việt Nam tại các thành phố lớn có khoảng 25-30% học sinh bị cận thị.
Cận thị có thể là bẩm sinh, được di truyền từ cha mẹ sang con. Nếu cha mẹ mắc cận thị, có khả năng cao rằng con cũng sẽ mắc cận thị. Thường thì cận thị ở trẻ em được phát hiện trong khoảng từ 8 đến 12 tuổi. Trẻ em bị cận thị trước 10 tuổi có nguy cơ phát triển tệ hơn so với những trẻ khác.
Trong giai đoạn dậy thì, khi cơ thể trẻ phát triển nhanh chóng, tình trạng cận thị của con bạn cũng có thể trải qua những biến đổi lớn.
1.2. Nguyên nhân trẻ bị cận thị
Mắt có vai trò như một thấu kính hội tụ, trong đó tất cả hình ảnh khi vào mắt sẽ được hiển thị trong võng mạc. Thông qua các tế bào thụ cảm và thần kinh thị, não bộ có thể nhận biết và hiểu hình ảnh giống như thế giới bên ngoài. Tuy nhiên, ở người bị cận thị, hình ảnh của vật thể khi vào mắt sẽ nằm phía trước võng mạc thay vì trên võng mạc, dẫn đến khả năng nhìn rõ các vật ở xa bị giảm.
Có một số yếu tố nguy cơ và nguyên nhân gây cận thị ở mắt:
– Di truyền: Trẻ em có ba mẹ bị cận thị thì có nguy cơ cao hơn bị cận thị. Tuy nhiên, cũng có trường hợp trẻ em bị cận thị mà không có di truyền từ ba mẹ.
– Môi trường: Thiếu thời gian tham gia hoạt động ngoài trời có thể tăng nguy cơ mắc cận thị.
– Hoạt động nhìn gần kéo dài: Đọc sách trong thời gian dài hoặc các hoạt động nhìn gần khác liên quan có thể tăng nguy cơ mắc cận thị.
– Sử dụng màn hình điện tử thời gian dài: Trẻ em sử dụng máy tính hoặc thiết bị thông minh trong thời gian dài có nguy cơ mắc cận thị cao hơn.
Các dấu hiệu sớm để nhận biết cận thị ở trẻ em bao gồm:
– Thường xuyên cầm đồ vật quá gần mặt.
– Nheo mắt khi nhìn xa.
– Cần ngồi gần đầu lớp ở trường vì gặp khó khăn khi đọc chữ trên bảng.
– Thường xuyên ngồi gần TV.
– Than phiền về nhức đầu hoặc mỏi mắt sau khi xem TV hoặc nhìn vật ở xa.
– Rất hay bị chảy nước mắt và dụi mắt.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến cận thị
Đôi khi không có dấu hiệu rõ ràng để phát hiện trẻ bị cận thị. Nhiều trẻ thậm chí không nhận ra rằng tầm nhìn của họ không bình thường và do đó không phàn nàn. Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của việc kiểm tra thị lực thường xuyên (hàng năm) cho trẻ em khi họ bắt đầu học.
2. Các biện pháp điều trị, kiểm soát cận thị ở trẻ
Dưới đây là những phương pháp kiểm soát cận thị ở trẻ em có thể tạo ra thay đổi trong cấu trúc nhằm giảm căng thẳng và mệt mỏi liên quan đến sự tiến triển của bệnh cận thị.
– Đeo kính gọng: phương pháp kiểm soát cận thị bằng kính gọng có nguy cơ tác dụng phụ thấp nhất và cũng là phương pháp hiệu quả thấp hơn so với các phương pháp khác.
Hiện tại, không có phương pháp nào có thể chấm dứt hoàn toàn hoặc đảo ngược sự tiến triển của cận thị.
Trẻ em cận thị thường tiếp tục tăng độ cận thị khoảng 0.5 D – 1.0 D mỗi năm khi đeo kính gọng truyền thống hoặc kính tiếp xúc. Phương pháp kiểm soát cận thị có thể giúp giảm sự tiến triển đó. Hiệu quả của phương pháp này có thể thấp hơn hoặc cao hơn ở trẻ em so với người trưởng thành. Hiệu quả lâu dài của phương pháp này vẫn chưa được tìm hiểu rõ.
– Một trong số các phương pháp là sử dụng kính áp tròng đa tiêu cự. Loại kính áp tròng này có các vùng tiêu cự khác nhau. Trung tâm của thấu kính, còn được gọi là “hồng tâm”, được điều chỉnh để tập trung vào tầm nhìn xa mờ, trong khi các phần viền của thấu kính “làm mờ” hoặc làm mất nét tầm nhìn ngoại vi (bên) của trẻ. Việc làm mờ tầm nhìn bên được cho là làm chậm sự phát triển của mắt và giới hạn cận thị.
Tương tự như bất kỳ loại kính áp tròng nào khác, việc nhiễm trùng giác mạc là nguy cơ có thể xảy ra. Tuy nhiên, chỉ có một số trường hợp rất ít gặp phải biến chứng nghiêm trọng về thị giác. Để tránh nhiễm trùng, đảm bảo rằng con bạn đeo, vệ sinh và bảo quản kính áp tròng đúng cách.
– Kính Ortho-K (Orthokeratology) là một phương pháp sử dụng kính áp tròng đặc biệt mà trẻ em đeo qua đêm để điều chỉnh tầm nhìn xa mờ vào ban ngày. Còn được gọi là Ortho-K, loại kính này làm phẳng giác mạc của trẻ trong khi ngủ. Khi thức dậy vào ngày hôm sau, ánh sáng đi qua giác mạc đã được định hình lại và tập trung chính xác vào võng mạc, giúp trẻ cận thị có thể nhìn rõ hơn.
Bạn nên đến cơ sở chuyên khoa để được thăm khám và điều trị khi cận thị
Đeo kính cận Ortho-K có thể giúp cải thiện thị lực nhưng chỉ trong thời gian ngắn. Khi trẻ ngừng đeo kính, giác mạc sẽ từ từ trở lại hình dạng bình thường và cận thị sẽ trở lại. Tuy nhiên, Ortho-K có thể giúp giảm sự tiến triển của cận thị một cách vĩnh viễn.
Việc đeo kính Ortho-K cũng có nguy cơ gây nhiễm trùng. Ngoài ra, việc lắp đặt kính Ortho-K cũng khó hơn so với kính áp tròng thông thường và yêu cầu tái khám thường xuyên.
– Atropine: Các nghiên cứu ngẫu nhiên đã chứng minh rằng việc sử dụng thuốc chống cận thị tại chỗ cũng có tác dụng làm cho quá trình cận thị của trẻ bị chậm lại. Phương pháp điều trị này đã được sử dụng phổ biến ở châu Á và ngày càng được chỉ định cho trẻ em bị cận thị ở Hoa Kỳ.
Tác dụng phụ phổ biến nhất khi sử dụng thuốc nhỏ mắt Atropine bao gồm cảm giác châm chích, kích ứng mắt, mờ mắt và nhạy cảm với ánh sáng. Sử dụng nồng độ thuốc thấp hơn có thể giảm các triệu chứng tác dụng phụ. Hiệu quả lâu dài của phương pháp này vẫn chưa được hiểu rõ.
Trên đây là những thông tin về nguyên nhân và cách điều trị tật cận thị dành cho trẻ em mà cha mẹ nào cũng nên biết. Nếu thấy trẻ có những dấu hiệu của cận thị thì cần đưa trẻ đi khám sớm cha mẹ nhé.
