Áp xe hậu môn, còn được gọi là áp xe quanh hậu môn, là một bệnh lý nhiễm trùng phổ biến gây ra nhiều đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bài viết sẽ giúp bạn tìm hiểu về nguyên nhân, biểu hiện của áp xe hậu môn, cách điều trị và biện pháp phòng ngừa.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây áp xe hậu môn
Áp xe hậu môn là kết quả của một quá trình nhiễm trùng tại vùng hậu môn, trong đó vi khuẩn xâm nhập vào các tuyến và mô mềm, gây viêm nhiễm và tạo thành ổ mủ, do một số nguyên nhân dưới đây:
1.1. Nhiễm trùng tuyến hậu môn
Nhiễm trùng tuyến hậu môn là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra áp xe. Tuyến hậu môn có nhiệm vụ tiết chất nhầy để bôi trơn ống hậu môn. Khi vi khuẩn từ phân hoặc môi trường bên ngoài xâm nhập, chúng sẽ làm viêm nhiễm các tuyến này, từ đó gây ra tình trạng áp xe. Nếu không được điều trị kịp thời, ổ viêm sẽ hình thành mủ và phát triển thành áp xe.
1.2. Táo bón
Táo bón kéo dài có thể dẫn đến áp xe hậu môn. Người bệnh thường phải rặn mạnh khi đi đại tiện, làm tổn thương các mô và tuyến hậu môn. Những tổn thương này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển, dẫn đến nhiễm trùng và hình thành áp xe.
1.3. Bệnh lý hậu môn khác
Các bệnh lý như nứt kẽ hậu môn hoặc trĩ cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc áp xe hậu môn. Nứt kẽ hậu môn khiến niêm mạc bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Trong khi đó, trĩ có thể gây viêm nhiễm và tạo ra những tổn thương khiến áp xe dễ dàng phát triển.
1.4. Hệ miễn dịch suy yếu
Những người có hệ miễn dịch yếu, chẳng hạn như người bị bệnh mãn tính hoặc đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch, dễ bị nhiễm trùng. Hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể khó kháng lại vi khuẩn và vi trùng, làm tăng nguy cơ phát triển áp xe.
Táo bón, viêm nhiễm, trĩ,… các bệnh lý ở vùng hậu môn trực tràng là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới áp xe hậu môn.
2. Biểu hiện của áp xe hậu môn
Nhận diện sớm các triệu chứng của áp xe hậu môn giúp người bệnh có biện pháp điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
2.1. Đau vùng hậu môn là biểu hiện của áp xe hậu môn
Đây là biểu hiện của áp xe dễ nhận thấy. Cơn đau thường dữ dội, có thể tăng khi người bệnh ngồi lâu, đi lại hoặc trong quá trình đi đại tiện. Cơn đau xuất hiện bất ngờ và ngày càng nghiêm trọng khi ổ mủ phát triển.
2.2. Sưng
Vùng da quanh hậu môn bị sưng tấy, nóng đỏ và nhạy cảm là một dấu hiệu rõ ràng của áp xe. Tình trạng sưng này do mủ tích tụ gây ra, tạo áp lực lên các mô xung quanh.
2.3. Mủ ở quanh hậu môn là biểu hiện của áp xe hậu môn
Khi áp xe không được điều trị kịp thời, ổ mủ có thể tự vỡ, gây ra tình trạng chảy mủ. Dịch mủ thường có màu vàng, mùi khó chịu, và sự xuất hiện của mủ là dấu hiệu rõ ràng cho thấy nhiễm trùng nghiêm trọng.
2.4. Sốt
Trong một số trường hợp, người bệnh có thể bị sốt nhẹ do nhiễm trùng lan rộng. Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi đối phó với nhiễm trùng, cảnh báo hệ miễn dịch đang hoạt động.
2.5. Khó chịu
Áp xe hậu môn không chỉ gây đau đớn mà còn khiến người bệnh cảm thấy vô cùng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Người bệnh có thể gặp khó khăn khi ngồi, đi lại hoặc thậm chí là ngủ.
Áp xe ở hậu môn gây tình trạng đau, rát, khó chịu, sưng mủ, viêm tái đi tái lại nhiều lần.
3. Điều trị áp xe hậu môn
Để điều trị áp xe hậu môn, cần phải xác định mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và tình trạng ổ mủ sẽ có các phương pháp điều trị như sau:
3.1. Mổ rạch và dẫn lưu
Phương pháp chính để điều trị áp xe hậu môn là mổ rạch và dẫn lưu. Bác sĩ sẽ thực hiện một vết rạch nhỏ tại vị trí ổ mủ để mủ có thể thoát ra ngoài. Sau khi dẫn lưu mủ, vết thương sẽ được vệ sinh sạch sẽ và băng lại để tránh nhiễm trùng tiếp tục.
3.2. Điều trị kháng sinh
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Tuy nhiên, kháng sinh thường chỉ được sử dụng trong trường hợp nhiễm trùng nặng hoặc bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu.
3.3. Điều trị triệu chứng
Để giảm đau và viêm, người bệnh có thể được kê đơn thuốc giảm đau hoặc thuốc chống viêm. Những loại thuốc này giúp làm giảm các triệu chứng khó chịu, nhưng không thể thay thế cho phương pháp dẫn lưu mủ.
Mô tả vị trí vùng áp xe ở hậu môn. Khi có biểu hiện bạn nên đi thăm khám với bác sĩ chuyên khoa ngoại tiêu hóa (hậu môn – trực tràng) để được chẩn đoán đúng và có phương pháp điều trị kịp thời, hiệu quả.
4. Phòng ngừa áp xe hậu môn
Để phòng ngừa áp xe hậu môn, người bệnh cần tuân thủ một số biện pháp quan trọng trong sinh hoạt hàng ngày:
4.1. Vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ
Vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ sau khi đi đại tiện là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng. Nên sử dụng nước sạch và khăn mềm để lau khô, tránh việc sử dụng giấy vệ sinh thô ráp có thể làm tổn thương da.
4.2. Điều trị táo bón
Táo bón là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến áp xe hậu môn, do đó việc điều trị táo bón là rất cần thiết. Người bệnh nên uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ để duy trì đường ruột khỏe mạnh, hạn chế táo bón.
4.3. Khám sức khỏe định kỳ
Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý hậu môn và có biện pháp điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm các vấn đề nhỏ có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của áp xe.
Áp xe hậu môn là một bệnh lý nhiễm trùng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Nhận biết các nguyên nhân và biểu hiện của áp xe sẽ giúp người bệnh có thể phát hiện sớm và áp dụng biện pháp điều trị phù hợp. Để phòng ngừa bệnh, cần duy trì vệ sinh cá nhân tốt, điều trị táo bón và thường xuyên khám sức khỏe. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
