Trong cuộc sống hàng ngày, các triệu chứng khó nuốt ù tai thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với những dấu hiệu đơn giản không đáng lo ngại. Tuy nhiên, khi hai triệu chứng này xuất hiện cùng lúc, nhiều người có thể cảm thấy lo lắng, tự hỏi liệu chúng có liên quan đến một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn không. Một trong những nguyên nhân tiềm ẩn gây ra tình trạng này mà ít người biết đến là bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về tình trạng khó nuốt và ù tai
Khó nuốt (dysphagia) và ù tai (tinnitus) là hai triệu chứng khá phổ biến, thường gặp trong nhiều bệnh lý khác nhau. Khó nuốt là tình trạng khi người bệnh cảm thấy nuốt thức ăn hoặc nước uống khó khăn, gây ra cảm giác mắc kẹt ở cổ họng hoặc ngực. Ù tai là tình trạng khi tai người bệnh cảm thấy có tiếng kêu, ù hoặc ngân vang trong tai mà không có nguồn âm thanh thực sự từ bên ngoài.
Sự xuất hiện đồng thời của hai triệu chứng này khiến nhiều người lo lắng và đặt ra câu hỏi liệu chúng có liên quan đến nhau không. Một trong những nguyên nhân có thể gây ra đồng thời khó nuốt và ù tai mà ít người biết đến là bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
2. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là gì?
GERD, hay còn gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản, là một tình trạng trong đó axit và các chất từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát ở vùng thượng vị và các triệu chứng khác như ợ nóng, đau ngực, khó nuốt.
Thông thường, cơ vòng thực quản dưới (LES) giúp ngăn ngừa sự trào ngược của axit từ dạ dày. Tuy nhiên, khi cơ vòng này yếu đi hoặc không hoạt động đúng cách, axit từ dạ dày sẽ dễ dàng trào ngược lên thực quản và gây tổn thương lớp niêm mạc thực quản. Điều này không chỉ gây ra các triệu chứng tiêu hóa mà còn có thể liên quan đến nhiều triệu chứng ở các cơ quan khác, bao gồm cả tai, mũi, họng.
3. Mối liên hệ giữa GERD và khó nuốt ù tai
3.1 Mối liên hệ giữa GERD và khó nuốt
GERD là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng khó nuốt. Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, nó có thể gây viêm, loét hoặc hẹp thực quản do sẹo. Các tổn thương này làm hẹp đường ống thực quản, khiến người bệnh cảm thấy khó nuốt, đau khi nuốt và thức ăn dễ bị mắc kẹt ở ngực hoặc cổ họng.
Một hiện tượng khác của GERD là sự kích thích và tổn thương hệ thần kinh thực quản, làm ảnh hưởng đến cảm giác và sự phối hợp của các cơ trong quá trình nuốt. Kết quả là người bệnh cảm thấy đau hoặc khó khăn khi thực hiện hành động nuốt.
Ngoài ra, khi dịch vị trào ngược lên đến họng và thanh quản, nó có thể gây viêm, sưng và kích ứng niêm mạc vùng này, dẫn đến tình trạng nuốt đau, nuốt nghẹn. Đây là lý do tại sao những người bị GERD nặng thường có cảm giác khó chịu khi ăn uống và có biểu hiện khó nuốt thường xuyên hơn.
3.2 Mối liên hệ giữa GERD và ù tai
Mặc dù khó nuốt là một triệu chứng thường gặp của GERD, nhưng ù tai lại ít được đề cập hơn. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng GERD có thể gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến tai mũi họng, trong đó có ù tai.
Cơ chế gây ra ù tai từ GERD liên quan đến việc axit dạ dày có thể trào ngược lên đến họng, thanh quản và thậm chí là vùng tai. Khi axit và dịch vị gây kích ứng các mô mềm ở vùng này, nó có thể làm tổn thương hệ thống ống Eustachian – hệ thống kết nối giữa tai giữa và cổ họng, giúp duy trì áp suất trong tai. Nếu hệ thống này bị viêm hoặc bị kích thích bởi axit, nó có thể gây ra tình trạng ù tai.
Bên cạnh đó, GERD còn có thể làm tăng nguy cơ viêm tai giữa, một tình trạng viêm nhiễm ở tai thường gây ra triệu chứng ù tai. Khi ống Eustachian bị tổn thương hoặc viêm nhiễm, áp suất trong tai giữa không được điều chỉnh đúng cách, dẫn đến cảm giác ù tai, mất thính lực tạm thời hoặc có tiếng kêu lạ trong tai.
4. Các triệu chứng đi kèm khác của GERD liên quan đến tai mũi họng
Ngoài triệu chứng khó nuốt ù tai, GERD còn có thể gây ra nhiều triệu chứng khác liên quan đến hệ thống tai mũi họng. Các triệu chứng này bao gồm:
– Khản giọng: Axit từ dạ dày trào ngược lên đến thanh quản có thể gây viêm và kích ứng dây thanh âm, làm người bệnh bị khản tiếng hoặc mất tiếng.
– Ho khan: Ho khan thường xuyên, đặc biệt vào ban đêm, có thể là do axit dạ dày kích thích họng và khí quản.
– Viêm họng: GERD có thể gây ra tình trạng viêm họng mãn tính do kích ứng liên tục của axit lên niêm mạc họng.
– Cảm giác nghẹn ở cổ: Người bệnh có thể cảm thấy cổ họng bị nghẹn hoặc có một khối u không có thật khi nuốt.
5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn thường xuyên gặp phải các triệu chứng khó nuốt kèm ù tai, đặc biệt là khi chúng kéo dài và gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết. GERD nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm hẹp thực quản, loét thực quản, và tăng nguy cơ ung thư thực quản.
Ngoài ra, các triệu chứng ù tai kéo dài có thể làm suy giảm chất lượng cuộc sống, gây mất ngủ, căng thẳng và khó tập trung. Việc điều trị sớm không chỉ giúp cải thiện triệu chứng mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
6. Phương pháp điều trị GERD để giảm triệu chứng khó nuốt và ù tai
Để điều trị triệu chứng khó nuốt ù tai do GERD, việc điều trị bệnh lý trào ngược dạ dày là bước quan trọng đầu tiên. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
– Thay đổi lối sống: Ăn uống đúng cách, tránh thực phẩm cay nóng, chua, béo và các chất kích thích như cà phê, rượu bia. Giảm cân nếu thừa cân và tránh nằm ngay sau khi ăn.
– Sử dụng thuốc: Các loại thuốc kháng axit hoặc ức chế tiết axit như omeprazole, esomeprazole thường được chỉ định để kiểm soát lượng axit trào ngược và bảo vệ niêm mạc thực quản.
– Điều trị tai mũi họng: Nếu ù tai hoặc các triệu chứng liên quan đến tai mũi họng vẫn tồn tại, bác sĩ có thể điều trị bổ sung các thuốc kháng viêm hoặc thông ống Eustachian để giảm áp lực tai và cải thiện tình trạng ù tai.
Khó nuốt ù tai là hai triệu chứng có thể cùng xuất hiện ở những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Việc nhận diện sớm và điều trị kịp thời bệnh GERD không chỉ giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng này thường xuyên, hãy tìm đến bác sĩ để được thăm khám và tư vấn điều trị chính xác.