Khó nuốt nước bọt, hay còn gọi là chứng nuốt khó, là một triệu chứng phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Triệu chứng này có thể gây ra cảm giác khó chịu, đau đớn và thậm chí dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp điều trị hiệu quả đối với tình trạng khó nuốt nước bọt để giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này.
Menu xem nhanh:
1. Biểu hiện của khó nuốt nước bọt
Khó nuốt nước bọt có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, từ cảm giác vướng víu ở cổ họng đến cảm giác đau khi nuốt, bao gồm:
1.1 Cảm giác nghẹn
Người bệnh có thể cảm thấy như có một vật cản trong cổ họng, khiến việc nuốt trở nên khó khăn hoặc cảm giác như thức ăn hoặc nước bọt bị mắc kẹt trong thực quản.
1.2 Khó thở khi nuốt
Một số người có thể cảm thấy khó thở hoặc nghẹn khi nuốt nước bọt, vì quá trình nuốt không diễn ra trơn tru.
1.3 Đau khi nuốt
Đây là triệu chứng khá phổ biến, khi người bệnh cảm thấy đau ngay cả khi nuốt nước bọt mà không có thức ăn.
1.4 Tăng tiết nước bọt
Khó nuốt đi kèm với tình trạng tiết nhiều nước bọt, khiến người bệnh phải nhổ nước bọt liên tục.
1.5 Khản giọng
Khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng, người bệnh có thể gặp phải khàn giọng hoặc giọng nói trở nên yếu do áp lực ở cổ họng.
Nếu tình trạng này kéo dài, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng phụ như giảm cân, ho nhiều, sặc khi ăn, hoặc viêm họng do nước bọt tích tụ.
Khó nuốt nước bọt có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, từ cảm giác vướng víu ở cổ họng đến cảm giác đau khi nuốt
2. Nguyên nhân gây tình trạng khó nuốt nước bọt
Khó nuốt nước bọt có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các bệnh lý đơn giản đến các tình trạng nghiêm trọng hơn:
2.1 Viêm họng và nhiễm trùng hô hấp trên
Viêm họng, kèm theo các bệnh lý như cảm lạnh, cúm hoặc viêm amidan, có thể làm cho cổ họng sưng tấy, gây đau và khó nuốt nước bọt.
2.2 Khối u ở vùng cổ hoặc thực quản
Khối u, dù là u lành tính hay ác tính, có thể gây cản trở đường nuốt và gây cảm giác nghẹn hoặc đau khi nuốt.
2.3 Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản
Bệnh GERD gây ra hiện tượng dịch axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây viêm và làm tổn thương niêm mạc thực quản, gây khó nuốt nước bọt.
2.4 Rối loạn thần kinh
Các bệnh lý thần kinh như Parkinson, xơ cứng bì hoặc đột quỵ có thể ảnh hưởng đến khả năng điều khiển cơ bắp, bao gồm cơ điều khiển quá trình nuốt.
2.5 Bệnh lý thực quản
Các bệnh lý như co thắt thực quản, hẹp thực quản hay chứng thực quản Barrett có thể làm cho thực quản bị hẹp hoặc co thắt không đều, gây khó khăn trong quá trình nuốt.
3. Khó nuốt nước bọt có gây nguy hiểm không?
Khó nuốt nước bọt không phải lúc nào cũng gây nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hoặc có các dấu hiệu sau đây, bạn nên thăm khám bác sĩ ngay:
– Triệu chứng kéo dài: Nếu triệu chứng khó nuốt kéo dài từ vài tuần trở lên mà không giảm, bạn cần đi khám để tìm ra nguyên nhân.
– Đau ngực hoặc cổ khi nuốt: Cảm giác đau khi nuốt, đặc biệt là đau sâu trong ngực hoặc cổ, có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng như ung thư thực quản.
– Khó thở khi nuốt: Nếu bạn cảm thấy khó thở hoặc nghẹt thở khi nuốt nước bọt, điều này có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn thực quản hoặc các bệnh lý tim mạch.
– Sút cân không rõ nguyên nhân: Nếu khó nuốt khiến bạn không thể ăn uống bình thường, có thể dẫn đến sút cân và thiếu dinh dưỡng.
– Khàn giọng kéo dài: Khàn giọng hoặc giọng nói thay đổi có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc tổn thương thực quản.
Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như khối u, bệnh lý thần kinh hoặc bệnh lý về thực quản. Để tránh biến chứng nguy hiểm, việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng.
Khó nuốt nước bọt không phải lúc nào cũng gây nghiêm trọng, tuy nhiên nếu triệu chứng kéo dài bạn nên thăm khám bác sĩ ngay
4. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Khó nuốt nước bọt có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Nếu triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc kéo dài, bạn cần gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
4.1 Đau khi nuốt
Nếu mỗi lần nuốt đều kèm theo đau, có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc tổn thương thực quản.
4.2 Sút cân không rõ nguyên nhân
Khó nuốt khiến bạn khó ăn uống bình thường, có thể dẫn đến sút cân mà không có lý do rõ ràng.
4.3 Khó thở khi nuốt
Cảm giác khó thở khi nuốt có thể là dấu hiệu của một vấn đề tắc nghẽn nghiêm trọng trong thực quản.
5. Chẩn đoán khó nuốt nước bọt
Để xác định nguyên nhân chính xác gây ra chứng khó nuốt, bác sĩ sẽ tiến hành khám và chẩn đoán thông qua các phương pháp sau:
5.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh và khám lâm sàng để hiểu rõ hơn về triệu chứng của bệnh nhân. Quá trình này giúp bác sĩ xác định được thời gian xuất hiện triệu chứng, mức độ nghiêm trọng, cũng như các yếu tố có thể liên quan đến tình trạng khó nuốt nước bọt, như chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt, hay các vấn đề sức khỏe khác. Việc thu thập thông tin chi tiết sẽ giúp xác định nguyên nhân và hướng điều trị tiếp theo.
5.2. Nội soi tiêu hóa (Nội soi dạ dày – thực quản)
Nội soi là một phương pháp rất hữu ích để chẩn đoán các vấn đề về thực quản và dạ dày. Bằng cách sử dụng một ống nội soi có gắn camera, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và dạ dày. Quá trình này giúp phát hiện các tổn thương như viêm loét, tắc nghẽn hoặc thậm chí ung thư thực quản, điều này rất quan trọng để xác định nguyên nhân gây khó nuốt.
5.3. Đo áp lực nhu động thực quản (HRM – High Resolution Manometry)
Đo áp lực nhu động thực quản là một kỹ thuật giúp đánh giá chức năng của thực quản và cơ vòng thực quản. Bằng cách sử dụng một ống mềm đưa qua mũi hoặc miệng vào thực quản, bác sĩ có thể đo được áp lực tại các điểm khác nhau của thực quản khi nuốt. Kết quả từ xét nghiệm này giúp xác định có vấn đề về cơ và nhu động thực quản như chứng rối loạn nhu động hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
5.4. Đo pH thực quản 24 giờ
Đo pH thực quản giúp theo dõi mức độ axit trong thực quản suốt 24 giờ, từ đó xác định liệu bệnh nhân có mắc phải tình trạng trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hay không. Bằng cách sử dụng một ống nhỏ đưa vào thực quản, bác sĩ có thể ghi lại các chỉ số pH tại các thời điểm khác nhau trong ngày, từ đó đưa ra chẩn đoán chính xác về khả năng trào ngược và mối liên hệ với triệu chứng khó nuốt nước bọt.
Tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, các phương pháp chẩn đoán hiện đại như đo HRM (áp lực thực quản độ phân giải cao) và đo pH 24 giờ được sử dụng để xác định nguyên nhân chính xác, giúp điều trị hiệu quả hơn.
Để xác định nguyên nhân chính xác gây ra chứng khó nuốt, bác sĩ sẽ tiến hành khám và chẩn đoán thông qua các phương pháp: đo ph 24 giờ, đo HRM,…
6. Phương pháp điều trị khó nuốt nước bọt
Việc điều trị chứng khó nuốt nước bọt sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng này.
6.1 Thuốc điều trị
– Kháng sinh: Nếu khó nuốt là do viêm họng hoặc nhiễm trùng.
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Dùng trong trường hợp bệnh GERD để giảm lượng axit trong dạ dày và bảo vệ thực quản khỏi tổn thương.
6.2 Liệu pháp phục hồi chức năng nuốt
Đối với bệnh nhân bị rối loạn thần kinh, liệu pháp phục hồi chức năng nuốt có thể giúp cải thiện khả năng nuốt nước bọt và thức ăn.
6.3 Phẫu thuật
Nếu có khối u hoặc vấn đề nghiêm trọng trong thực quản, phẫu thuật có thể là phương án cần thiết để điều trị và khôi phục khả năng nuốt.
6.4 Điều chỉnh lối sống
Đối với bệnh nhân bị GERD, thay đổi chế độ ăn uống và giảm cân là những biện pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả. Hạn chế thực phẩm gây kích thích như cà phê, gia vị cay, thực phẩm chiên rán cũng giúp giảm triệu chứng.
Khó nuốt nước bọt có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Việc nhận diện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn gặp phải triệu chứng này, đừng chủ quan mà hãy tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
