Khó nuốt có đờm khiến bạn khó chịu? Đây có thể là dấu hiệu của viêm họng, trào ngược dạ dày hoặc các bệnh lý hô hấp. Đừng chủ quan, hãy tìm hiểu nguyên nhân để xử lý kịp thời!
Menu xem nhanh:
1. Nhận biết triệu chứng, nguyên nhân khó nuốt có đờm
Khó nuốt có đờm là tình trạng khi nuốt thức ăn, nước uống hoặc thậm chí cả nước bọt đều có cảm giác vướng nghẹn, kèm theo sự xuất hiện của đờm trong cổ họng. Tình trạng này có thể diễn ra thoáng qua hoặc kéo dài, gây ảnh hưởng đến việc ăn uống, giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày.
1.1. Triệu chứng thường gặp của khó nuốt có đờm
Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, mức độ khó nuốt có đờm ở mỗi người có thể khác nhau.
– Cảm giác vướng nghẹn ở cổ họng, như có vật gì đó mắc lại khiến thức ăn không thể trôi xuống dễ dàng.
– Đờm đặc quánh bám ở cổ, khó khạc ra hoặc nuốt xuống gây khó chịu.
– Ho kéo dài, có thể kèm theo đờm, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi thay đổi tư thế.
– Khàn giọng, mất giọng hoặc thay đổi giọng nói do đờm và tình trạng viêm kích thích dây thanh quản.
– Đau rát họng khi nuốt, nhất là khi ăn đồ nóng, lạnh hoặc thực phẩm khô cứng.
1.2. Nguyên nhân gây khó nuốt có đờm
Khó nuốt có đờm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến nhất là:
– Viêm họng, viêm amidan mãn tính: Tình trạng viêm nhiễm kéo dài ở cổ họng gây tăng tiết đờm và cảm giác nghẹn khi nuốt.
– Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Axit từ dạ dày trào lên thực quản, gây kích thích niêm mạc họng, làm tăng tiết đờm và gây khó nuốt.
– Viêm xoang, viêm mũi dị ứng: Dịch nhầy từ mũi xoang chảy xuống họng, tích tụ gây đờm và cảm giác khó chịu khi nuốt.
– Hội chứng globus: Người bệnh có cảm giác mắc nghẹn trong họng dù không có vật cản thực sự.
– Bệnh lý thần kinh và cơ thực quản: Những rối loạn ảnh hưởng đến chức năng nuốt như nhược cơ, Parkinson hay di chứng đột quỵ.
Khó nuốt có đờm là tình trạng khi nuốt thức ăn, nước uống hoặc thậm chí cả nước bọt đều có cảm giác vướng nghẹn, kèm theo sự xuất hiện của đờm trong cổ họng.
2. Khó nuốt có đờm là triệu chứng của các bệnh gì?
Khó nuốt có đờm không chỉ là một dấu hiệu thông thường mà còn có thể cảnh báo nhiều bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, hô hấp hoặc thần kinh.
2.1. Bệnh lý đường tiêu hóa
– Trào ngược dạ dày thực quản: Dịch vị axit trào ngược liên tục gây kích thích họng, làm tăng tiết đờm và gây khó nuốt kéo dài.
– Viêm loét thực quản: Tình trạng viêm loét do trào ngược hoặc nhiễm khuẩn có thể làm hẹp thực quản, gây nuốt nghẹn, nuốt đau.
– Ung thư thực quản: Khi khối u phát triển, nó có thể chèn ép lòng thực quản, gây khó nuốt ngày càng tăng, đờm tiết nhiều hơn.
2.2. Bệnh lý đường hô hấp
– Viêm họng mãn tính, viêm amidan: Gây sưng đau vùng họng, tăng tiết đờm và cảm giác khó nuốt.
– Viêm thanh quản, viêm phế quản mãn tính: Khiến giọng nói thay đổi, ho có đờm kéo dài và nuốt khó khăn.
– Lao thanh quản: Một dạng lao hiếm gặp có thể gây khàn giọng, khó nuốt và ho ra đờm lẫn máu.
2.3. Rối loạn thần kinh và cơ thực quản
– Bệnh Parkinson, tai biến mạch máu não: Làm suy giảm khả năng kiểm soát cơ nuốt, dẫn đến khó nuốt, nuốt nghẹn kèm đờm.
– Nhược cơ: Gây yếu cơ vùng cổ họng, làm giảm hiệu quả nuốt và tạo cảm giác vướng đờm liên tục.
Khó nuốt có đờm không chỉ là một dấu hiệu thông thường mà còn có thể cảnh báo nhiều bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, hô hấp hoặc thần kinh.
3. Khó nuốt có đờm kéo dài có nguy hiểm không?
Nếu tình trạng khó nuốt có đờm kéo dài mà không được can thiệp kịp thời, người bệnh có thể gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng.
3.1. Suy giảm chức năng nuốt
Việc nuốt khó kéo dài có thể dẫn đến hẹp thực quản, mất phản xạ nuốt và tăng nguy cơ sặc thức ăn vào đường thở.
3.2. Nhiễm trùng hô hấp
Đờm ứ đọng lâu ngày tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, có thể gây viêm họng mãn tính, viêm phế quản hoặc viêm phổi.
3.3. Ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống hằng ngày
Người bệnh có thể bị sụt cân, mất ngủ, suy nhược cơ thể do ăn uống khó khăn, liên tục có cảm giác khó chịu ở họng.
4. Khi nào tình trạng khó nuốt có đờm cần thăm khám?
Người bệnh nên chủ động đi khám nếu gặp một trong các dấu hiệu sau:
– Khó nuốt kéo dài trên 2 tuần, không cải thiện dù đã thay đổi chế độ ăn uống.
– Cảm giác vướng nghẹn tăng dần, đặc biệt là khi ăn thức ăn đặc.
– Đờm có màu bất thường như vàng, xanh hoặc lẫn máu.
– Sụt cân nhanh chóng mà không biết rõ nguyên nhân.
– Ho khan, khàn giọng kéo dài hoặc khó thở.
Người bệnh nên chủ động thăm khám nếu khó nuốt kéo dài trên 2 tuần, không cải thiện dù đã thay đổi chế độ ăn uống.
5. Cách chẩn đoán và điều trị khó nuốt có đờm?
5.1. Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ kiểm tra cổ họng, thực quản và khai thác tiền sử bệnh để xác định những dấu hiệu bất thường.
5.2. Thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu
– Nội soi dạ dày thực quản: Nội soi dạ dày thực quản là phương pháp quan trọng giúp quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi mềm, có gắn camera để kiểm tra xem có viêm loét, tổn thương niêm mạc, khối u hay dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hay không. Nếu khó nuốt có đờm liên quan đến bệnh lý dạ dày thực quản, nội soi sẽ cung cấp bằng chứng rõ ràng để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
– Đo áp lực thực quản cao tần HRM: Đo áp lực thực quản cao tần HRM là phương pháp hiện đại giúp đánh giá chức năng vận động của thực quản. Kỹ thuật này đo lường áp lực và sự phối hợp của các cơ vòng thực quản khi nuốt, giúp phát hiện các rối loạn như co thắt thực quản, nhược cơ thực quản hoặc rối loạn vận động thực quản. Nếu khó nuốt có đờm xuất phát từ nguyên nhân thần kinh hoặc rối loạn nhu động, HRM sẽ cung cấp dữ liệu quan trọng để hỗ trợ chẩn đoán.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Đo pH thực quản 24 giờ là tiêu chuẩn vàng để đánh giá tình trạng trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản. Kỹ thuật này theo dõi mức độ tiếp xúc của axit với niêm mạc thực quản trong suốt 24 giờ, giúp xác định xem trào ngược có phải là nguyên nhân gây kích thích niêm mạc họng, tăng tiết đờm và dẫn đến khó nuốt hay không. Nếu kết quả cho thấy mức độ trào ngược cao, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
5.3. Đánh giá và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp
Dựa trên kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ điều trị phù hợp, có thể bao gồm dùng thuốc, luyện tập nuốt hoặc can thiệp ngoại khoa nếu cần thiết.
Hiện nay, hệ thống Y tế Thu Cúc TCI hiện đang triển khai Đo áp lực thực quản cao tần (HRM) và Đo pH thực quản 24h, giúp đánh giá chính xác các rối loạn vận động thực quản và phát hiện tình trạng trào ngược dạ dày. Đây là những kỹ thuật hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả các vấn đề gây khó nuốt có đờm.
