Chắc hẳn nhiều người vẫn còn bỡ ngỡ về căn bệnh viêm đại tràng co thắt là gì, biểu hiện như thế nào, nguyên nhân do đâu… Vì vậy, hiểu rõ về bệnh sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và kịp thời phát hiện để chữa trị, mang lại sức khỏe thể xác và tinh thần và một cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân và gia đình thông qua bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Viêm đại tràng co thắt là bệnh như thế nào?
Bệnh viêm đại tràng co thắt có tên gọi khác là hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh đại tràng cơ năng hay rối loạn chức năng đại tràng, xảy ra khi rối loạn chức năng của ruột. Đây là căn bệnh lành tính nhưng tái đi tái lại nhiều lần và không có tổn thương ở đại tràng. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thể trạng của người bệnh.
Căn bệnh này chủ yếu xảy ra ở người có độ tuổi 50 trở lên và thường ở nữ giới hơn là nam giới. Đặc biệt những người có tâm bệnh hoặc tâm lý nhạy cảm cũng là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao.
2. Nguyên nhân gây viêm đại tràng co thắt – rối loạn chức năng đại tràng
Bệnh lý này vẫn chưa được xác minh nguyên nhân rõ ràng, tuy nhiên theo nhiều thống kê ở những người đã mắc căn bệnh này, thì những người bệnh thường do các nguyên nhân sau đây.
2.1 Yếu tố tâm lý kích hoạt hội chứng viêm đại tràng co thắt:
Ruột được điều khiển bởi hệ thần kinh tự động nên chức năng của ruột liên hệ mật thiết với hệ thần kinh trung ương. Khi căng thẳng, áp lực, stress thường xuyên sẽ khiến các triệu chứng bệnh xuất hiện và có thể biểu hiện nặng hơn nếu tiếp tục kéo dài căng thẳng thần kinh.
Căn bệnh này thường có khuynh hướng xảy ra ở những người có tâm lý nhạy cảm.
Cụ thể, khi dây thần kinh hoặc hormone biến đổi sẽ làm chi phối cơ trơn của ống tiêu hóa gây nên tình trạng co thắt bất thường ở một số đoạn ruột chứa thức ăn. Điều này sẽ gây ra tình trạng rối loạn nhu động ruột (nghĩa là nhu động ruột tăng hoặc giảm), là nguyên nhân dẫn đến hội chứng ruột kích thích.
2.2 Ăn uống không khoa học
Chế độ ăn uống không lành mạnh như sử dụng nhiều đồ uống chứa cồn, cafein, chất kích thích, các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, gỏi sống, đồ chua cay, dầu mỡ quá nhiều… sẽ gây ra phản ứng kích thích nhu động ruột gây co thắt đại tràng
2.3 Một số nguyên nhân khác
Nguyên nhân khác của IBS có thể kể đến sự thay đổi của hormone trong chu kỳ kinh nguyệt, tác dụng phụ của thuốc kháng sinh hay yếu tố di truyền…
3. Dấu hiệu điển hình nhận biết bệnh viêm đại tràng co thắt
3.1 Đau bụng quặn thắt
Người bệnh sẽ có triệu chứng đau bụng là thường gặp nhất, xuất hiện sau khi ăn đồ chua, cay, nóng, đồ sống và đau bụng dưới phía hố chậu trái. Cơn đau sẽ thuyên giảm khi người bệnh trung tiện hoặc đại tiện.
Đặc biệt khi căng thẳng, lo âu người bệnh cũng sẽ dễ dàng nhận thấy cơn đau co thắt xuất hiện.
3.2 Rối loạn đại tiện – biểu hiện của người mắc viêm đại tràng co thắt
Người mắc bệnh sẽ hay bị táo bón hơn là tiêu chảy. Phân khi táo bón hoặc tiêu chảy kèm theo nhầy nhưng không lẫn máu, nếu có lẫn máu thì không phải là bệnh rối loạn chức năng ruột.
Tình trạng táo bón và tiêu chảy xen kẽ nhau, người bệnh có thể còn cảm thấy vừa đi vệ sinh xong nhưng vẫn cảm thấy buồn đi tiếp.
Rối loạn đại tiện xảy ra ở người mắc hội chứng ruột kích thích là do sự thay đổi liên lạc giữa não và ruột có thể làm tăng hoặc chậm thời gian vận chuyển bình thường của phân. Khi thời gian vận chuyển chậm hay có thể gọi là giảm nhu động ruột, ruột hấp thụ nhiều nước hơn từ phân khiến bạn khó đi đại tiện. Trường hợp nếu thời gian vận chuyển nhanh, thúc đẩy nhu động ruột sẽ dẫn đến tình trạng tiêu chảy đột ngột.
Viêm đại tràng co thắt gây rối loạn đại tiện, ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh
3.3 Chướng bụng, đầy hơi
Ngoài các triệu chứng đau bụng hay rối loạn tiêu hóa, người bệnh có thể có các dấu hiệu chướng bụng đầy hơi đi kèm bởi trong ruột lúc này sản sinh ra nhiều khí
Chướng bụng đầy hơi là một biểu hiện của bệnh viêm đại tràng co thắt – hội chứng ruột kích thích
3.4 Triệu chứng toàn thân
Hội chứng co thắt viêm đại tràng dù không phải là căn bệnh ác tính nhưng lại ảnh hưởng đến sức khỏe bởi những cơn đau làm người bệnh cảm thấy chán ăn, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi khó ngủ, lo lắng, và trầm cảm dẫn đến tình trạng suy nhược cơ thể…
Ảnh hưởng của bệnh lý này lên toàn bộ chất lượng cuộc sống của bệnh nhân được xem là biến chứng nghiêm trọng nhất.
4. Phân biệt chính xác 2 bệnh viêm đại tràng co thắt và viêm đại tràng
Nhiều người có thể lầm tưởng 2 căn bệnh này là giống nhau bởi chúng đều có triệu chứng đau co thắt ở phần bụng dưới và cùng có cái tên là viêm đại tràng. Tuy nhiên, đây là hai bệnh hoàn toàn khác nhau mà mọi người cần lưu ý để phân biệt cũng như có phương pháp chăm sóc sức khỏe phù hợp.
– Nguyên nhân hình thành bệnh: Viêm đại tràng co thắt liên quan chủ yếu do tình trạng căng thẳng mất ngủ, lo âu (bệnh liên quan đến thần kinh trung ương)
Viêm đại tràng gây ra bởi vi khuẩn, ký sinh trùng từ chế độ ăn uống không đảm bảo vệ sinh sinh sôi và phát triển trong niêm mạc đại tràng.
– Tình trạng ảnh hưởng đến đại tràng: Viêm đại tràng co thắt không không gây tổn thương niêm mạc đại tràng, ngược lại viêm đại tràng gây tổn thương khu trú tại niêm mạc đại tràng.
– Biến chứng bệnh: Viêm đại tràng co thắt không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng tái đi tái lại nhiều lần gây ra các tình trạng suy nhược cơ thể kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống diễn ra hàng ngày.
Viêm đại tràng gây ra nhiều biến chứng nếu không chữa trị kịp thời xuất huyết đại tràng, thủng đại tràng, ung thư đại tràng.
– Cách điều trị: Cách điều trị tốt nhất đối với hội chứng ruột kích thích là ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Tránh căng thẳng, lo âu bởi đây là bệnh liên quan đến tâm bệnh. Ngoài ra cần kết hợp tập thể dục và yoga, thiền để tĩnh tâm giải tỏa căng thẳng, áp lực rất tốt cho người rối loạn chức năng ruột.
Trong khi đó, bệnh viêm đại tràng có các mức độ khác nhau và dễ dàng có biến chứng nếu không điều trị kịp thời bằng các phương pháp y học đúng đắn từ bác sĩ.
Tuy nhiên nhìn chung hai căn bệnh này người bệnh cần đến y bác sĩ để được tư vấn và có phương pháp điều trị chính xác, mang lại hiệu quả chữa trị thành công.
4. Phương pháp phòng tránh bệnh viêm đại tràng gây co thắt hiệu quả
– Bệnh rối loạn chức năng đại tràng thường hay gặp ở những đối tượng bị stress, căng thẳng kéo dài trong công việc và cuộc sống. Vì vậy, bạn hãy dành thời gian để nghỉ ngơi, giải trí hợp lý, ngủ đủ giấc, sắp xếp công việc hiệu quả để ngăn chặn tình trạng căng thẳng kéo dài.
– Tăng cường các hoạt động thể chất để cơ thể không rơi vào trạng thái chán nản, buồn bực, dễ dàng giải phóng những năng lượng không tích cực… ngoài ra còn giúp cơ thể cải thiện hệ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe.
– Ăn uống đảm bảo vệ sinh bằng cách chọn thực phẩm sạch, an toàn, nên ăn chín, uống sôi để bảo vệ hệ tiêu hóa và bổ sung vào thực đơn các thực phẩm nhuận tràng giúp ngăn ngừa táo bón và chứa các dưỡng chất cần thiết.
– Nên hạn chế trong khẩu phần ăn những loại thực phẩm tái sống như thịt tái, gỏi, sushi, nem chua, rau sống, rau muối chua… bởi những sản phẩm này chứa nhiều vi khuẩn có hại, tăng nguy cơ làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột gây tiêu chảy.
– Tránh ăn các thực phẩm cay, quá nhiều dầu mỡ, cà phê hay đồ uống có cồn, cafein quá nhiều gây để tránh tối thiểu khả năng gây bệnh.
– Ngoài ra, bạn cũng cần duy trì các thói quen tốt như ăn đúng bữa, chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, uống nhiều nước mỗi ngày, ăn chậm nhai kỹ,… để giúp xây dựng hệ tiêu hóa khỏe mạnh và tăng miễn dịch.
Thể dục thể thao, tăng cường hoạt động thể chất để giải tỏa căng thẳng và tăng sức đề kháng cho hệ tiêu hóa
Viêm đại tràng gây co thắt hay hội chứng ruột kích thích mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây ra nhiều triệu chứng làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Chính vì vậy không nên chủ quan mà hãy đến ngay y bác sĩ để được chẩn đoán và kịp thời có phương pháp điều trị hợp lý tránh để bệnh tái đi tái lại nhiều lần, dần dần làm suy yếu đi sức khỏe tổng quát.
