Sau khi tiêm vắc-xin, một số người có thể gặp phải tình trạng ớn lạnh và băn khoăn về nguyên nhân cũng như cách xử lý. Bài viết này giải mã hiện tượng ớn lạnh sau tiêm vắc-xin, giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân, và các biện pháp khắc phục hiệu quả, đọc ngay bạn nhé.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu về hiện tượng tiêm vắc-xin bị ớn lạnh
Ớn lạnh là một trong những phản ứng phụ phổ biến sau khi tiêm vắc-xin. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi hệ miễn dịch được kích hoạt để tạo ra các kháng thể chống lại mầm bệnh. Cảm giác ớn lạnh thường xuất hiện trong vòng vài giờ đến vài ngày sau khi tiêm và có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.
Cảm giác ớn lạnh thường xuất hiện trong vòng vài giờ đến vài ngày sau khi tiêm.
Khi ớn lạnh, bạn thường cảm thấy lạnh mặc dù nhiệt độ xung quanh không thay đổi, run rẩy hoặc rùng mình không kiểm soát được, co giật nhẹ, răng đánh lập cập, da nổi gai ốc… Đôi khi, ớn lạnh có thể đi kèm với các triệu chứng khác như sốt nhẹ, mệt mỏi hoặc đau nhức cơ. Điều quan trọng cần nhớ là những phản ứng này thường là tạm thời và không gây nguy hiểm đến sức khỏe.
2. Nguyên nhân khiến tiêm vắc-xin bị ớn lạnh
2.1. Ớn lạnh sau tiêm vắc-xin do phản ứng miễn dịch của cơ thể
Khi được đưa vào cơ thể, các thành phần của vắc-xin được hệ miễn dịch nhận diện như những “kẻ xâm nhập”, hệ miễn dịch bắt đầu phản ứng để tạo ra kháng thể. Quá trình này có thể kích hoạt việc giải phóng một chất trung gian hóa học gọi là cytokine, gây ra các triệu chứng ớn lạnh, sốt nhẹ và mệt mỏi.
2.2. Ớn lạnh sau tiêm vắc-xin do thay đổi nhiệt độ cơ thể
Trong quá trình đáp ứng miễn dịch, cơ thể có thể tạm thời tăng nhiệt độ để tạo môi trường không thuận lợi cho sự phát triển của mầm bệnh. Sự thay đổi nhiệt độ này có thể dẫn đến cảm giác ớn lạnh, đặc biệt là khi nhiệt độ cơ thể bắt đầu giảm xuống mức bình thường.
3. Các biện pháp xử lý tình trạng tiêm vắc-xin bị ớn lạnh
– Giữ ấm cơ thể: Giữ ấm cơ thể là biện pháp quan trọng nhất khi bị ớn lạnh. Thay vì mặc một lớp quần áo dày, hãy mặc nhiều lớp quần áo mỏng. Đầu và chân là nơi cơ thể mất nhiệt nhanh nhất; giữ ấm hai vùng này sẽ giúp cải thiện đáng kể cảm giác ớn lạnh. Đặt túi chườm ấm ở các vùng như cổ, nách, bẹn – nơi có nhiều mạch máu lớn, giúp làm ấm máu lưu thông toàn cơ thể. Quấn mình trong chăn ấm không chỉ giúp giữ nhiệt mà còn tạo cảm giác an toàn, giúp bạn thư giãn hơn. Tuy nhiên, tránh làm nóng cơ thể quá mức, đặc biệt nếu bạn đang bị sốt nhẹ kèm theo. Mục tiêu là giữ ấm, không phải tăng thêm nhiệt độ cơ thể.
Giữ ấm cơ thể là biện pháp quan trọng nhất khi bị ớn lạnh.
– Uống đủ nước: Hydrat hóa cơ thể đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ cơ thể và hỗ trợ hệ miễn dịch. Uống nước ấm giúp làm ấm cơ thể từ bên trong và cung cấp độ ẩm cần thiết. Tránh caffeine và rượu; những sản phẩm này có thể gây mất nước và làm tăng cảm giác ớn lạnh.
– Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi cho phép cơ thể tập trung năng lượng vào việc phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch. Cố gắng ngủ 7-9 giờ mỗi đêm; nếu cần, có thể ngủ ngắn vào ban ngày. Phòng ngủ cần đảm bảo yên tĩnh, tối và mát mẻ để có giấc ngủ chất lượng. Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử; ánh sáng xanh từ các thiết bị này có thể làm giấc ngủ giảm chất lượng.
– Sử dụng thuốc giảm đau nếu cần thiết: Trong trường hợp ớn lạnh kèm theo đau nhức hoặc sốt nhẹ. Có thể sử dụng paracetamol hoặc ibuprofen theo hướng dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Không sử dụng quá liều khuyến cáo và tránh kết hợp nhiều loại thuốc giảm đau khác nhau. Nếu xuất hiện bất kỳ phản ứng bất thường nào, ngưng sử dụng và liên hệ bác sĩ.
– Vận động nhẹ nhàng: Mặc dù nghỉ ngơi là quan trọng, vận động nhẹ có thể giúp cải thiện tuần hoàn và giảm cảm giác ớn lạnh. Đi bộ nhẹ trong nhà giúp tăng cường lưu thông máu và sản sinh nhiệt từ hoạt động cơ bắp. Các động tác stretching hoặc yoga nhẹ nhàng có thể giúp cơ thể thư giãn và tăng nhiệt. Xoa bóp nhẹ nhàng các vùng cơ lớn như chân, tay, lưng để kích thích tuần hoàn.
– Điều chỉnh môi trường xung quanh: Tạo môi trường thuận lợi có thể giúp giảm cảm giác ớn lạnh. Duy trì nhiệt độ phòng ở mức ấm áp, khoảng 20-22°C. Đóng cửa sổ và cửa ra vào để ngăn gió lùa vào phòng. Nếu không khí quá khô, sử dụng máy tạo độ ẩm có thể giúp cải thiện cảm giác khó chịu.
4. Khi nào người tiêm vắc-xin bị ớn lạnh cần đến gặp bác sĩ?
Trong hầu hết các trường hợp, ớn lạnh sau tiêm vắc-xin sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày. Tuy nhiên, bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu gặp phải các tình trạng sau: Ớn lạnh kéo dài hơn 3 ngày; ớn lạnh đi kèm với các triệu chứng dị ứng như sưng mặt, khó nuốt; sốt cao trên 39°C hoặc sốt không giảm sau khi dùng thuốc; xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng khác như khó thở, đau ngực, hoặc phát ban nặng…
Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu ớn lạnh đi kèm với sốt cao trên 39°C.
Ớn lạnh sau tiêm vắc-xin là một phản ứng phụ phổ biến và thường không gây nguy hiểm. Phản ứng phụ này phát sinh hoặc là do phản ứng miễn dịch của cơ thể hoặc là do cơ thể thay đổi nhiệt độ. Hiểu nguyên nhân và cách xử lý tình trạng này sẽ giúp bạn cảm thấy tự tin hơn khi tiêm vắc-xin. Hãy nhớ rằng, lợi ích của việc tiêm vắc-xin trong bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng là rất lớn, dù sau tiêm, bạn có thể gặp phải một số phản ứng phụ, ví dụ như ớn lạnh. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về phản ứng sau khi tiêm vắc-xin, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết đúng đắn, bạn có thể tự tin đối mặt với bất kỳ phản ứng phụ nào, bao gồm cả ớn lạnh, sau khi tiêm vắc-xin.
