Chụp cắt lớp có nguy hiểm không, có bị ung thư không là thắc mắc của rất nhiều người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ các thắc mắc thường gặp ở người bệnh, giúp người bệnh an tâm hơn trong quá trình thăm khám và điều trị.
Menu xem nhanh:
1. Nhận định về công nghê chụp cắt lớp vi tính
Chụp cắt lớp vi tính hay CT scan là một trong những công nghệ chẩn đoán hình ảnh hiện đại, được áp dụng phổ biến trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Cơ chế hoạt động của máy là chạy vòng quanh cơ thể người bệnh, đồng thời phát sóng X-quang để có thể hấp thụ năng lượng tia X từ các cấu trúc khác nhau trên cơ thể. Chụp cắt lớp vi tính thu lại hình ảnh không gian đa chiều, hỗ trợ tìm kiếm các dấu ấn tổn thương chỉ trong một thời gian ngắn. Chính vì thế, chụp CT thường được chỉ định cho các trường hợp tai nạn, cấp cứu khẩn cấp.
So với X-quang, thế mạnh của CT là cho ra những hình ảnh cơ thể trên không gian 2 hoặc 3 chiều, giúp bác sĩ nhận định rõ hơn về vị trí, kích thước, mức độ thương tổn. Đặc biệt, chụp cắt lớp vi tính có thể áp dụng với mọi bộ phận trên cơ thể, bao gồm: sọ não, vùng mặt cổ, bụng và khung chậu, phổi và lồng ngực, cột sống thắt lưng, xương trục và các chi, mạch,…
1.1. Băn khoăn thường gặp
Chụp cắt lớp có nguy hiểm không là băn khoăn thường thấy ở rất nhiều người bệnh đang có nhu cầu hoặc được chỉ định thực hiện kỹ thuật này. Có rất nhiều ý kiến cho rằng, chụp CT có thể ảnh hưởng tới sức khỏe, bao gồm: Tăng nguy cơ bị ung thư, ảnh hưởng đến thai nhi, có hại với trẻ em, khả năng nhiễm độc gây suy thận, phản ứng với thuốc cản quang.
Phải khẳng định rằng, chụp cắt lớp vi tính không gây hại tới sức khỏe. Những tác động trên hoàn toàn có thể khắc phục hoặc thay thế bằng kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác. Tùy vào thể trạng sức khỏe của mỗi người, bác sĩ sẽ chỉ định kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phù hợp, nhằm giảm thiểu tác động tới sức khỏe người bệnh.
Chụp cắt lớp vi tính đóng vai trò quan trọng trong thăm khám và điều trị bệnh
1.2. Chụp cắt lớp có nguy hiểm không?
Đánh giá từ phía chuyên gia, chụp cắt lớp vi tính là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh tương đối an toàn và tiềm ẩn nguy cơ rủi ro thấp. Tuy nhiên, người bệnh cần xác định đây không phải kỹ thuật an toàn tuyệt đối, nên chỉ có thể thực hiện khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên môn.
– Chụp cắt lớp có ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi không là thắc mắc của rất nhiều mẹ bầu. Nếu đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai, bạn hãy thông báo lại với bác sĩ để thay thế bằng kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác hoặc sử dụng biện pháp hỗ trợ nếu bắt buộc phải chụp cắt lớp vi tính.
– Tiềm ẩn nguy cơ ung thư từ bức xạ tia X cũng là lo lắng của rất nhiều người bệnh. Thực tế kỹ thuật này chỉ đóng góp sự gia tăng rất nhỏ nguy cơ gây ung thư. Với một số đối tượng đặc biệt như trẻ em, bác sĩ sẽ điều chỉnh lượng tia bức xạ phù hợp để đảm bảo an toàn tối đa.
– Nhiễm độc gây suy thận rất hiếm xảy ra trong quá trình chụp CT. Rủi ro này có thể xảy ra do ảnh hưởng từ thuốc cản quang, tuy nhiên chỉ những người có sẵn bệnh lý nền (tiểu đường, mất nước, suy giảm chức năng thận,…) mới có nguy cơ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, bạn không nên quá lo lắng về điều này. Trước mỗi quy trình chụp CT, bác sĩ sẽ thăm hỏi thể trạng sức khỏe của người bệnh để phòng ngừa mọi rủi ro ngoài ý muốn. Ngoài ra, người bệnh có thể uống nhiều nước trong vòng 24 giờ kể từ lúc chụp chiếu để hỗ trợ quá trình đào thải.
– Phản ứng thuốc cản quang là hiện tượng thường gặp trong kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính. Bên cạnh tác dụng làm rõ hình ảnh và kết quả thu nhận được thì thuốc cản quang có thể gây ra một vài tác dụng phụ như mẩn ngứa, nổi mề đay, gây nóng toàn cơ thể,… Số ít trường hợp có thể bị dị ứng nặng, kèm theo triệu chứng khó thở. Cần nhấn mạnh rằng tỷ lệ phản ứng thuốc cản quang không nhiều nếu người bệnh đã thông qua khám sàng lọc kỹ lưỡng. Nếu bạn lo lắng về điều này, hãy trực tiếp trao đổi với bác sĩ để can thiệp thuốc làm giảm các triệu chứng tác dụng phụ.
Chụp CT không gây hại tới sức khỏe và có thể thay thế bằng phương pháp khác với những đối tượng chống chỉ định
2. Chụp cắt lớp có thể nguy hiểm với trường hợp nào?
Như đã phân tích ở trên, kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính an toàn với người sử dụng, vậy nên không có chống chỉ định tuyệt đối với các trường hợp chụp CT không tiêm thuốc cản quang. Tuy nhiên, có 2 đối tượng được khuyến cáo nên cân nhắc khi sử dụng phương pháp này.
– Phụ nữ đang mang thai: Trong 3 tháng đầu thai kỳ, CT scan có thể làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi. Chính vì thế, nữ giới trước khi tiến hành chụp CT sẽ được ký giấy cam kết đang không trong thời kỳ mang thai hoặc nghi ngờ mang thai để đảm bảo an toàn.
– Trẻ em là đối tượng được rất nhiều người quan tâm liệu có bị ảnh hưởng gì khi chụp CT hay không vì cơ thể còn rất non nớt và nhạy cảm với tia X. Một số nghiên cứu đã chỉ ra tia X có thể gây ảnh hưởng đến cơ thể của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện bác sĩ chỉ định sẽ cân nhắc rủi ro và lợi ích nhận được trong điều trị để xác định mức độ phù hợp của phương pháp này. Căn cứ vào đối tượng và bệnh tình, bác sĩ có thể tư vấn hoặc điều chỉnh lượng tia bức xạ để đảm bảo an toàn, nhất là đối với trẻ em.
Trường hợp sử dụng phương pháp chụp CT có tiêm thuốc cản quang thì cần chống chỉ định với: Bệnh nhân dị ứng với thuốc cản quang, bị mất nước nặng, phụ nữ đang mang thai, có bệnh nền mạn tính (đái tháo đường, hen suyễn, cường giáp,…), bệnh nhân suy gan, suy tim, suy thận hoặc những người có cơ địa dị ứng,… Để đảm bảo an toàn, bạn nên thông báo với bác sĩ tiền sử bệnh lý và các loại thuốc đang sử dụng trước khi bắt đầu quy trình chụp cắt lớp vi tính.
Hình ảnh được xử lý hỗ trợ quá trình thăm khám
3. Lưu ý cần nhớ khi chụp cắt lớp vi tính
Có một số lưu ý mà người bệnh cần ghi nhớ trước khi tiến hành chụp CT nhằm đảm bảo an toàn và thu được kết quả chính xác:
– Trao đổi với bác sĩ về tình trạng sức khỏe hiện tại của bản thân, bao gồm: tình trạng đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai, các bệnh lý nền mạn tính sẵn có, loại thuốc đang sử dụng,…
– Chỉ chụp cắt lớp vi tính khi có chỉ định của bác sĩ. Hãy thẳng thắn trao đổi với bác sĩ về tình trạng sức khỏe hiện tại và nguyện vọng của bản thân để đạt được kết quả thăm khám như ý.
– Cân nhắc lựa chọn cơ sở y tế sở hữu cơ sở vật chất hiện đại, hệ thống máy chụp CT hiện đại với tính năng giảm liều tia X sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ gây hại tới sức khỏe. Ngoài ra, đội ngũ kỹ thuật viên tay nghề cao và giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ bạn tối đa trong quá trình thực hiện. Hãy cân nhắc địa chỉ thật kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Tại nhiều cơ sở y tế đã cập nhật hệ thống máy chụp cắt lớp vi tính hiện đại nhằm hỗ trợ cho quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh. Riêng tại Hệ thống y tế Thu Cúc TCI đã sở hữu hệ thống máy CT scan đa dãy bao gồm: 32 dãy, 64 dãy, 128 dãy,… đem lại hiệu quả thăm khám và chữa trị cao. Mọi thắc mắc về công nghệ và chi phí, đừng ngại ngần liên hệ ngay cho cơ sở y tế để được tư vấn kỹ lưỡng.
