Trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể xảy ra phản ứng dị ứng sau khi tiêm vắc-xin. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về dị ứng sau khi tiêm vắc-xin, giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý khi gặp phải tình trạng này, đọc ngay bạn nhé.
Menu xem nhanh:
1. Sau khi tiêm vắc-xin bị dị ứng là gì?
Dị ứng sau khi tiêm vắc-xin là phản ứng bất thường của hệ miễn dịch đối với một hoặc nhiều thành phần trong vắc-xin. Phản ứng này có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc vài giờ sau khi tiêm. Tiêm vắc-xin bị dị ứng có thể gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng trong một số trường hợp cực kỳ hiếm.
Điều quan trọng cần lưu ý là tiêm vắc-xin bị dị ứng không phải là tác dụng phụ thông thường của vắc-xin. Hầu hết mọi người đều có thể tiêm vắc-xin an toàn mà không gặp bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, việc hiểu rõ về tiêm vắc-xin bị dị ứng sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn và biết cách xử lý nếu không may gặp phải tình huống này.
Tiêm vắc-xin bị dị ứng không phải là tác dụng phụ thông thường của vắc-xin.
2. Nguyên nhân gây dị ứng sau tiêm vắc-xin
Dị ứng sau khi tiêm vắc-xin có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiểu các nguyên nhân giúp bạn và nhân viên y tế phòng ngừa và xử lý tình huống này tốt hơn:
2.1. Dị ứng sau khi tiêm vắc-xin do phản ứng với các thành phần trong vắc-xin
Vắc-xin thường chứa nhiều thành phần khác nhau, bao gồm kháng nguyên (thường là virus hoặc vi khuẩn đã bị bất hoạt hoặc làm yếu đi), chất bảo quản, chất ổn định và chất bổ trợ. Trong số này, một số người có thể bị dị ứng với một hoặc nhiều thành phần. Ví dụ, một số vắc-xin có chứa protein trứng, có thể gây dị ứng cho những người mẫn cảm với trứng.
2.2. Tiền sử dị ứng
Những người có tiền sử dị ứng với thuốc, thực phẩm… có nguy cơ tiêm vắc-xin bị dị ứng cao hơn. Đặc biệt, những người từng có phản ứng dị ứng nghiêm trọng (như sốc phản vệ) với bất kỳ loại vắc-xin nào trong quá khứ cần phải hết sức thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm vắc-xin mới.
2.3. Dị ứng sau khi tiêm vắc-xin do yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền, theo một số nghiên cứu cho thấy, đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định liệu một người tiêm vắc-xin có thể bị dị ứng hay không. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định chính xác mối liên hệ này.
3. Các triệu chứng tiêm vắc-xin bị dị ứng
Các triệu chứng dị ứng có thể xuất hiện ngay sau khi tiêm vắc-xin hoặc trong vài giờ sau đó.
– Triệu chứng nhẹ: Các triệu chứng dị ứng nhẹ thường không đe dọa tính mạng nhưng vẫn cần được theo dõi cẩn thận. Chúng bao gồm: Phát ban hoặc mẩn ngứa tại chỗ tiêm hoặc trên toàn thân; sưng nhẹ ở mặt, môi hoặc lưỡi; hắt hơi, sổ mũi hoặc ngứa mũi; ngứa họng hoặc ho nhẹ; đau đầu nhẹ hoặc chóng mặt…
– Triệu chứng nghiêm trọng: Trong một số trường hợp hiếm gặp, tiêm vắc-xin bị dị ứng có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, đòi hỏi phải can thiệp y tế ngay lập tức. Các triệu chứng này bao gồm: Khó thở hoặc thở khò khè; sưng nặng ở mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng; tức ngực hoặc đau ngực; mạch nhanh hoặc yếu; chóng mặt hoặc ngất xỉu; buồn nôn hoặc nôn mửa nghiêm trọng; sốc phản vệ.
Mẩn ngứa toàn thân là một trong các triệu chứng dị ứng nhẹ sau khi tiêm vắc-xin.
4. Xử lý khi tiêm vắc-xin bị dị ứng
Nếu bạn nghi ngờ mình đang gặp phải phản ứng dị ứng sau khi tiêm vắc-xin:
– Thông báo ngay cho nhân viên y tế nếu bạn vẫn đang ở nơi tiêm vắc-xin.
– Đối với các triệu chứng nhẹ, bạn có thể sử dụng thuốc kháng histamin không kê đơn để giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, vẫn nên thông báo cho bác sĩ của bạn tình trạng này.
– Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức hoặc đến phòng cấp cứu gần nhất.
– Nếu bạn đã được kê đơn bút tiêm epinephrine (như EpiPen) do có tiền sử dị ứng nghiêm trọng, hãy mang theo và sử dụng nó nếu cần thiết.
5. Cách phòng ngừa tiêm vắc-xin bị dị ứng
Mặc dù không thể hoàn toàn loại bỏ nguy cơ tiêm vắc-xin bị dị ứng, nhưng có nhiều biện pháp có thể giúp giảm rủi ro:
– Thông báo cho nhân viên y tế về tiền sử dị ứng của bạn, bao gồm cả dị ứng với thực phẩm, thuốc hoặc các vắc-xin trước đây.
– Nếu bạn từng có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ loại vắc-xin nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa dị ứng trước khi tiêm vắc-xin mới.
– Đọc kỹ thông tin về vắc-xin và các thành phần của nó trước khi tiêm.
– Ở lại nơi tiêm vắc-xin ít nhất 15-30 phút sau khi tiêm để được theo dõi các phản ứng có thể xảy ra.
Để được theo dõi các phản ứng có thể xảy ra, ở lại nơi tiêm vắc-xin ít nhất 15-30 phút sau khi tiêm.
Dị ứng sau khi tiêm vắc-xin là một hiện tượng hiếm gặp nhưng có thể xảy ra. Hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn và giảm rủi ro. Hầu hết các phản ứng dị ứng đều nhẹ và có thể được kiểm soát dễ dàng. Tuy nhiên, trong trường hợp hiếm gặp khi xảy ra phản ứng nghiêm trọng, việc nhận biết sớm và can thiệp kịp thời là rất quan trọng.
Mặc dù có nguy cơ dị ứng, lợi ích của việc tiêm vắc-xin vẫn vượt trội so với rủi ro tiềm ẩn. Vắc-xin đã và đang giúp ngăn ngừa hàng triệu ca bệnh và tử vong trên toàn thế giới mỗi năm. Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp và theo dõi cẩn thận, bạn có thể tận dụng lợi ích của vắc-xin một cách an toàn và hiệu quả.
Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về việc tiêm vắc-xin, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Họ có thể cung cấp cho bạn thông tin cụ thể và hướng dẫn phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân của bạn. Hãy nhớ rằng, duy trì lịch tiêm chủng đầy đủ là một phần quan trọng trong bảo vệ sức khỏe của bạn và cộng đồng.
