Đau họng cảm giác khó nuốt là tình trạng phổ biến, nhưng đôi khi lại tiềm ẩn những nguyên nhân nguy hiểm hơn chúng ta nghĩ. Việc nhận biết chính xác nguyên nhân, biểu hiện và lựa chọn các phương pháp chẩn đoán, điều trị phù hợp là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây đau họng cảm giác khó nuốt
Đau họng và khó nuốt có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm cả yếu tố bệnh lý và các yếu tố ngoài bệnh lý.
1.1. Nhiễm trùng đường hô hấp trên
Các bệnh lý nhiễm trùng như viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản thường là nguyên nhân hàng đầu gây đau họng cảm giác khó nuốt. Nhiễm trùng do virus như cúm hoặc cảm lạnh có thể gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến viêm sưng, đau rát.
Vi khuẩn liên cầu nhóm A cũng là thủ phạm chính gây viêm họng mủ, khiến cổ họng đau nghiêm trọng và cảm giác khó khăn khi nuốt.
1.2. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Trào ngược dạ dày thực quản là nguyên nhân phổ biến nhưng dễ bị bỏ qua. Axit dạ dày trào ngược lên thực quản và họng gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến đau rát và khó nuốt.
– Cảm giác nóng rát thường xuyên xảy ra ở vùng ngực và ở họng.
– Ợ nóng, ợ chua thường xuyên.
– Ho khan, đặc biệt là về đêm.
Đau họng cảm giác khó nuốt có thể bắt nguồn từ trào ngược dạ dày thực quản
1.3. Rối loạn chức năng thực quản
Rối loạn vận động thực quản, chẳng hạn như co thắt thực quản hoặc rối loạn nhu động, có thể gây khó khăn trong việc nuốt. Đây là tình trạng liên quan đến sự bất thường trong hoạt động của cơ thực quản, khiến người bệnh cảm thấy như thức ăn hoặc nước bị mắc kẹt ở cổ họng.
1.4. Một số trường hợp xuất hiện khối u vùng họng hoặc thực quản
Các khối u, dù là lành tính hay ác tính, trong vùng họng hoặc thực quản đều có thể chèn ép và gây cảm giác đau họng kèm khó nuốt. Ngoài ra, khối u ác tính thường đi kèm với các triệu chứng khác như sụt cân không rõ nguyên nhân, đau kéo dài và ho ra máu.
1.5. Dị vật hoặc tổn thương cơ học
Thức ăn mắc kẹt hoặc các dị vật trong họng là nguyên nhân phổ biến gây đau và cảm giác nghẹn. Đôi khi, việc ăn uống quá nhanh hoặc nhai không kỹ có thể khiến niêm mạc họng bị tổn thương nhẹ, dẫn đến cảm giác khó nuốt.
1.6. Căng thẳng và rối loạn tâm lý
Căng thẳng, lo âu hoặc các rối loạn tâm lý khác cũng có thể tạo ra cảm giác khó nuốt mà không có tổn thương thực thể. Đây là tình trạng thường gặp ở những người bị rối loạn lo âu lan tỏa hoặc hội chứng nuốt nghẹn tâm lý.
1.7. Nguyên nhân khác
Các chất gây dị hoặc hóa chất có thể kích thích niêm mạc họng, gây viêm sưng và đau khi nuốt. Bên cạnh đó, tiếp xúc với các chất kích thích như khói thuốc lá, không khí ô nhiễm hoặc không khí khô cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ tổn thương họng.
2. Biểu hiện của đau họng cảm giác khó nuốt
Triệu chứng chính là cảm giác đau rát hoặc khó chịu ở họng khi nuốt thức ăn, nước uống hoặc thậm chí cả nước bọt. Tùy thuộc vào nguyên nhân, các biểu hiện khác có thể đi kèm, bao gồm:
– Cảm giác vướng ở cổ họng như có vật gì đó mắc lại.
– Sưng đỏ hoặc có mủ ở vùng họng.
– Ho khan, đôi khi kèm theo đờm hoặc máu.
– Khàn giọng, mất tiếng.
– Sốt, mệt mỏi hoặc đau nhức cơ thể nếu nguyên nhân do nhiễm trùng.
– Ợ nóng, ợ chua hoặc đau ngực nếu liên quan đến trào ngược dạ dày.
Mức độ triệu chứng có thể nhẹ hoặc nặng tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu các triệu chứng kéo dài hoặc tiến triển nghiêm trọng, người bệnh cần được thăm khám để tìm hiểu nguyên nhân.
Cảm giác vướng ở cổ họng như có vật gì đó mắc lại có thể là triệu chứng đi kèm
3. Chẩn đoán đau họng cảm giác khó nuốt
Để xác định chính xác nguyên nhân gây đau họng kèm khó nuốt, các bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp chẩn đoán sau:
3.1. Nội soi thực quản – dạ dày
Đây là phương pháp quan trọng giúp kiểm tra niêm mạc thực quản và dạ dày để phát hiện các tổn thương như viêm loét, trào ngược hoặc khối u. Nội soi là bước đầu tiên để chẩn đoán các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến thực quản.
3.2. Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM)
HRM là kỹ thuật hiện đại giúp đo lường áp lực và vận động của thực quản, từ đó xác định các bất thường như rối loạn vận động hoặc co thắt thực quản. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong việc đánh giá nguyên nhân khó nuốt không rõ ràng.
3.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Phương pháp này được sử dụng để chẩn đoán chính xác trào ngược dạ dày thực quản, một trong những nguyên nhân gây ra nuốt khó. Một thiết bị nhỏ sẽ được gắn vào thực quản để đo nồng độ axit trong vòng 24 giờ, giúp đánh giá tần suất và mức độ trào ngược.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc (TCI) hiện là đơn vị tiên phong trong việc áp dụng đo pH thực quản 24h, mang lại kết quả nhanh chóng và chính xác.
TCI hiện đi đầu trong ứng dụng đo HRM và đo pH thực quản 24h đảm bảo tính chính xác và hiệu quả cao.
4. Điều trị đau họng cảm giác khó nuốt
Việc điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Đối với các trường hợp nhẹ do nhiễm trùng hoặc kích ứng, các biện pháp giảm viêm, giảm đau và nghỉ ngơi thường mang lại hiệu quả.
Nếu nguyên nhân là trào ngược dạ dày, bác sĩ sẽ khuyến nghị thay đổi lối sống, chế độ ăn uống và sử dụng thuốc kiểm soát axit. Trong trường hợp nghiêm trọng như khối u hoặc rối loạn chức năng thực quản, can thiệp phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị chuyên sâu có thể cần thiết.
Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tránh các yếu tố kích thích như rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích khác để cải thiện triệu chứng.
Đau họng cảm giác khó nuốt không chỉ là triệu chứng thông thường mà có thể cảnh báo nhiều bệnh lý tiềm ẩn. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và áp dụng các phương pháp chẩn đoán hiện đại như đo pH thực quản và HRM sẽ giúp người bệnh điều trị kịp thời, cải thiện chất lượng cuộc sống. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong hành trình bảo vệ sức khỏe.
