Dấu hiệu bệnh tiểu đường – đề phòng các biến chứng nguy hiểm

Thực trạng mắc bệnh bệnh tiểu đường tại Việt Nam hiện nay

Bệnh tiểu đường hay còn gọi là đái tháo đường đây là bệnh gây tử vong đứng thứ ba trong số các bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam, sau bệnh tim mạch, và ung thư.

Khoảng 6% dân số Việt Nam mắc bệnh tiểu đường, tương đương 3.53 triệu người Việt đang chung sống với bệnh tiểu đường. Theo số liệu được Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn công bố trong lễ ký kết biên bản ghi nhớ Chương trình hợp tác đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn điều trị bệnh đái tháo đường ngày 23/4/2019 cho biết:

Mỗi năm có gần 29.000 người tử vong hàng năm do các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường. Ước tính mỗi ngày có khoảng 80 người tử vong vì các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường. Trong đó 63% người bệnh nhưng chưa được chẩn đoán và 70% bệnh nhân đã được chẩn đoán bệnh tuýp 2 song chưa đạt mục tiêu điều trị.

Bệnh tiểu đường thực sự đã gây ra những hậu quả vô cùng nặng nề và điều đặc biệt là các số liệu thống kê cho thấy độ tuổi của người bệnh mắc bệnh tiểu đường ngày càng trẻ hóa, đặc biệt là tiểu đường type 2.

Trước đây bệnh xảy ra ở người 40 tuổi trở lên, hiện nay nhiều người mắc bệnh khi mới 25-30 tuổi, thậm chí tuổi vị thành niên. Khi phát hiện ra thì thường bệnh đã ở giai đoạn nặng và nếu không có biện pháp điều trị tốt bệnh sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tim mạch, suy thận, thần kinh, biến chứng bàn chân,… rất nhiều người đã phải cắt cụt một chân hoặc cả 2 chân do hậu quả của bệnh tiểu đường. Điều này đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng lao động của bản thân người bệnh, để lại hậu quả cho gia đình và xã hội.

Dấu hiệu của bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường là một nhóm bệnh do rối loạn chuyển hóa cacbohydrat, mỡ và protein khi hoocmon insulin của tụy bị thiếu hay giảm tác động trong cơ thể. Bệnh biểu hiện bằng mức đường trong máu luôn cao với các dấu hiệu điển hình như sau.

Tiểu nhiều

Lượng Glucose trong máu cao kéo theo tăng lượng nước tiểu, bệnh nhân thường xuyên mắc đi tiểu hơn người bình thường. Lượng nước tiểu thường từ 3 – 4 lít hoặc hơn trong 24 giờ, nước trong, khi khô thường để lại vết bẩn hoặc mảng trắng.Tiểu dầm ban đêm do đa niệu có thể là dấu hiệu khởi phát của đái tháo đường ở trẻ nhỏ.

Ăn nhiều

Cơ thể không thể sử dụng đường để cung cấp năng lượng, làm cho bệnh nhân nhanh đói chỉ sau bữa ăn một thời gian ngắn. Do đó người mắc bệnh tiểu đường thường rất nhanh đói và thường có xu hướng thích ăn các đồ ăn ngọt.

Uống nhiều

Tiểu đường khiến người bệnh đi tiểu nhiều lần trong ngày khiến cơ thể mất nước, điều này gây kích hoạt trung tâm khát ở vùng hạ đồi, làm cho bệnh nhân có cảm giác khát và uống nước liên tục.

Gầy nhiều

Mặc dù ăn, uống nhiều hơn bình thường nhưng người mắc bệnh tiều đường thường gầy sút nhanh chóng. Điều này là dô cơ thể không thể sử dụng glucose để tạo năng lượng, buộc phải tăng cường thoái hóa lipid và protid để bù trừ, làm cho bệnh nhân sụt cân, người gầy còm, xanh xao.

Với bệnh nhân đái tháo đường loại 2 thường không có bất kỳ triệu chứng nào ở giai đoạn đầu và vì vậy bệnh thường chẩn đoán muộn khoảng 7 – 10 năm (chỉ có cách kiểm tra đường máu cho phép chẩn đoán được ở giai đoạn này).

Tiểu đường gồm những loại nào?

Bệnh tiểu đường có hai thể bệnh chính: Bệnh tiểu đường loại 1 (hay còn gọi là tiểu đường type 1) do tụy tạng không tiết insulin, và tiểu đường loại 2 (còn gọi là tiểu đường type 2) do tiết giảm insulin và đề kháng insulin.

Tiểu đường loại 1 (type 1)

Khoảng 5-10% tổng số bệnh nhân bệnh tiểu đường thuộc loại 1, phần lớn xảy ra ở trẻ em và người trẻ tuổi (dưới 20 tuổi). Các triệu chứng thường khởi phát đột ngột và tiến triển nhanh nếu không điều trị.

Tiểu đường loại 2 (type 2)

Bệnh tiểu đường type 2 chiếm khoảng 90 – 95 % trong tổng số bệnh nhân bệnh tiểu đường, thường gặp ở lứa tuổi trên 40, nhưng gần đây xuất hiện ngày càng nhiều ở lứa tuổi 30, thậm chí cả lứa tuổi thanh thiếu niên.

Bệnh nhân thường ít có triệu chứng và thường chỉ được phát hiện bởi các triệu chứng của biến chứng, hoặc chỉ được phát hiện tình cờ khi đi xét nghiệm máu trước khi mổ hoặc khi có biến chứng như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não,..

Chần đoán và điều trị bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường cần phải làm các xét nghiệm để chẩn đoán sớm nhất tránh bệnh nặng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Hiện nay để chẩn đoán bệnh tiểu đường các bác sĩ thường tiến hành đo nồng độ đường trong máu lúc đói, sau khi ăn và sự dung nạp chất này.

• Khi kết quả xét nghiệm đường máu lúc đói có nồng độ từ 110 và 126 mg/dl thì coi là tiền tiểu đường, báo hiệu nguy cơ bị tiểu đường type 2 với các biến chứng của bệnh.
• Nếu kết quả đo nồng độ glucose sau khi đă ăn cao hơn 200 mg/dl kèm các triệu chứng của bệnh (khát nhiều, đái nhiều và mỏi mệt) thì nghi ngờ bị bệnh tiểu đường.

Việc điều trị tiểu đường cần có phác đồ riêng, kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, đặc biệt là việc sử dụng thuốc điều trị tiểu đường cần đặc biệt tuân thủ theo sự chỉ định từ bác sĩ.