Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên là tổn thương thần kinh có thể gây các biến chứng liệt mặt, viêm kết mạc, đồng vận… Dây thần kinh số 7 liệt do đâu, các dấu hiệu nhận biết và cách chẩn đoán, điều trị ra sao?
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7
Dây thần kinh số 7 nằm trong hệ thống dây thần kinh mặt, điều khiển các chức năng liên quan đến cảm giác, vị giác và vận động. Cụ thể, dây thần kinh 7 chi phối vận động của khuôn mặt. Vì vậy khi dây thần kinh này bị liệt thì khuôn mặt có thể bị mất vận động hoàn toàn hoặc ở một bên mặt, còn được gọi là liệt mặt ngoại biên.
Liệt dây thần kinh số 7 có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm:
– Cơ thể bị nhiễm lạnh, trúng gió đột ngột
– Mắc các bệnh hô hấp trên nhưng không được điều trị hiệu quả
– Bệnh lý nền sọ
– Có u ở hệ thần kinh trung ương hoặc dây thần kinh thính giác
– Chấn thương ở xương chũm hay vùng thái dương
– Các bệnh lý như huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường,…
Dây thần kinh số 7 ngoại biên là một phần của hệ thống dây thần kinh mặt.
2. Đối tượng có nguy cơ bị liệt dây thần kinh 7
Ai cũng có thể bị liệt dây thần kinh số 7 nhưng một số đối tượng sau dễ mắc bệnh này hơn gồm:
– Phụ nữ mang thai
– Người có bị suy giảm hệ miễn dịch, sức khỏe yếu
– Thường xuyên uống rượu bia hoặc uống quá nhiều rượu cùng lúc
– Hay căng thẳng, thức khuya
– Có tiền sử mắc bệnh xơ vữa động mạch, huyết áp
– Người thường xuyên làm việc ban đêm, tiếp xúc với môi trường nhiều gió lạnh
Các đối tượng này cần chủ động thăm khám định kỳ để phát hiện sớm các bất thường của hệ thần kinh. Khi thấy có các dấu hiệu của bệnh thì cần đi khám ngay để chẩn đoán chính xác và hiệu quả, tránh bệnh tiến triển nặng hơn và gây nguy hiểm.
3. Dấu hiệu của bệnh
Các biểu hiện tổn thương dây thần kinh 7 có thể không biểu hiện hoặc biểu hiện khác nhau ở mỗi người, bao gồm các triệu chứng:
– Khuôn mặt mất cân đối: Mặt người bệnh bị lệch về một bên, đơ cứng, không tự nhiên. Khuôn mặt trông mất cân đối.
– Khó biểu đạt cảm xúc: Người bệnh có thể khó biểu hiện cảm xúc trên nửa khuôn mặt.
– Bất thường ở mắt: Mắt không nhắm chặt lại được. Mắt ở phần nửa khuôn mặt bị đơ cứng chỉ thấy lòng trắng bởi nhãn cầu bị đẩy lên trên. Mắt khó cử động, khô, không kiểm soát được việc tiết nước mắt.
– Khó khăn trong giao tiếp: Nguyên nhân là do một bên miệng bị méo xệ.
– Đau tai: Người bệnh bị đau tai, nghe âm thanh 2 bên tai không đồng đều.
– Mất vị giác: Mất cảm giác khi thưởng thức các món ăn, tăng tiết nước bọt trong miệng khi ăn uống hoặc nói chuyện.
– Đau đầu: Người bệnh có thể bị đau giật, nhói phần đầu do dây thần kinh bị tổn thương.
Liệt dây 7 ngoại biên có thể khiến người bệnh cảm thấy đau nhức vùng mặt, lệch mặt, yếu cơ mặt…
4. Biến chứng của liệt dây thần kinh số 7
Bệnh liệt dây thần kinh số 7 không chỉ gây cảm giác đau nhức, khó chịu mà nếu không được điều trị nhẹ nhàng có thể gây ra các di chứng như:
– Biến chứng ở mắt: Bao gồm viêm kết mạc, viêm loét giác mạc, lộn mí. Có thể nhỏ mắt bảo vệ, đeo kính, khâu sụn mí hoàn toàn hay một phần để phòng tránh tình trạng này, bảo vệ mắt.
– Co thắt, liệt mặt: Tình trạng tổn thương hoặc phân bố lại một phần dây thần kinh 7 có thể dẫn tới co thắt nửa mặt sau, liệt mặt. Biến chứng này thương gặp ở các thể nặng.
– Đồng vận: Biểu hiện đặc trưng là tình trạng co cơ không tự chủ hoặc rối loạn phối hợp với các hoạt động tự chủ như mép bị kéo lại khi bệnh nhân nhắm mắt. Các biện pháp phục hồi chức năng có thể giúp giảm bớt sự khó chịu này.
– Hội chứng nước mắt cá sấu: Biểu hiện là người bệnh chảy nước mắt khi ăn. Đây là biến chứng hiếm gặp của liệt dây 7 ngoại biên.
5. Chẩn đoán và điều trị liệt dây thần kinh số 7 bằng cách nào?
5.1 Chẩn đoán liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên
Việc chẩn đoán căn bệnh này chủ yếu dựa trên các dấu hiệu lâm sàng như mặt người bệnh không cân xứng, bị kéo lệch…; lông mi bên liệt dài hơn bên lành khi nhắm chặt mi mắt,… Từ đó xác định được vị trí tổn thương để có phương án điều trị thích hợp.
Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ khám họng và cổ, tai, khám thần kinh để tìm kiếm các tổn thương dây thần kinh sọ.
Ngoài ra, chụp cộng hưởng từ sọ não, mạch máu não có thể được chỉ định để xác định tổn thương tại trung ương hay ngoại biên hoặc để phân biệt với các bệnh lý khác. Các xét nghiệm như sinh hóa, công thức máu, đường máu,… có thể được thực hiện nhằm hỗ trợ chẩn đoán.
Bệnh liệt, yếu dây thần kinh 7 ngoại biên có thể được chẩn đoán và điều trị hiệu quả với chuyên gia Nội thần kinh nếu bệnh nhân thăm khám sớm.
5.2 Điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên như thế nào?
Việc điều trị liệt dây 7 ngoại biên được thực hiện dựa trên kết quả chẩn đoán, gồm loại bệnh, mức độ tổn thương dây thần kinh, thể trạng, các bệnh lý đi kèm của bệnh nhân. Từ đó, các bác sĩ xem xét và quyết định sẽ tiến hành điều trị nội khoa hay kết hợp ngoại khoa để mang lại hiệu quả điều trị toàn diện cho bệnh nhân.
– Điều trị nội khoa
Trong điều trị nội khoa, bệnh nhân sẽ được bác sĩ kê các loại vitamin nhóm B, thuốc giãn mạch, thuốc kháng viêm nhằm làm giảm các triệu chứng. Thuốc chống virus có thể được dùng cho những trường hợp bị viêm dây thần kinh do nhiễm virus, đau vùng sau tai hay rối loạn cảm giác vùng mặt.
– Vật lý trị liệu
Các phương pháp vật lý trị liệu, châm cứu, hồng ngoại, xoa bóp, sóng ngắn cùng các bài tập đơn giản đối với cơ mặt cũng là những phương pháp điều trị được nhiều người áp dụng.
– Phẫu thuật
Trong một số trường hợp, đặc biệt là tổn thương dây thần kinh 7 do áp-xe não, u não, viêm tai xương chũm, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại trừ nguyên nhân gây bệnh.
Như vậy, bệnh liệt dây thần kinh 7 ngoại biên ở mỗi người lại có nguyên nhân và biểu hiện khác nhau. Khi có các yếu tố nguy cơ, người bệnh cần đi khám chuyên khoa nội thần kinh để biết mình có mắc bệnh hay không, tình trạng bệnh của mình và cách điều trị phù hợp. Ngay khi có biểu hiện nghi ngờ bị liệt dây thần kinh số 7, cần đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị đúng hướng với bác sĩ chuyên khoa.
Nếu có nhu cầu đặt lịch khám chuyên khoa Nội thần kinh, bệnh nhân vui lòng liên hệ 1900 55 88 92 để được tư vấn và hỗ trợ đặt lịch thuận tiện.
