Sốt sau khi tiêm vaccine là phản ứng bình thường của cơ thể, cho thấy hệ miễn dịch đang hoạt động để tạo kháng thể. Tuy nhiên, cảm giác khó chịu do sốt có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Bài viết dưới đây cung cấp thông tin chi tiết về cách hạ sốt khi tiêm vaccine.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu về tình trạng sốt sau khi tiêm vaccine
Sốt sau tiêm là phản ứng thường gặp, thể hiện hệ miễn dịch đang hoạt động tích cực. Khi vaccine được đưa vào cơ thể, hệ miễn dịch nhận diện các thành phần của vaccine là “kẻ lạ” và kích hoạt phản ứng bảo vệ. Quá trình này có thể gây ra sốt, thường xuất hiện trong 24 giờ đầu sau tiêm và có thể kéo dài từ 1-3 ngày. Nhiệt độ cơ thể khi sốt thường dao động từ 37.5°C đến 38.5°C. Trong hầu hết các trường hợp, đây là dấu hiệu bình thường và không cần quá lo lắng.
Khi vaccine được đưa vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ kích hoạt phản ứng bảo vệ.
2. Hướng dẫn chi tiết cách hạ sốt khi tiêm vaccine
2.1. Cách hạ sốt khi tiêm vaccine bằng thuốc
2.1.1. Khi nào cần dùng thuốc hạ sốt sau khi tiêm vaccine?
Không phải mọi trường hợp sốt sau khi tiêm vaccine đều cần sử dụng thuốc hạ sốt. Việc dùng thuốc chỉ nên được cân nhắc khi nhiệt độ cơ thể vượt quá 38.5°C hoặc khi người tiêm cảm thấy khó chịu rõ rệt.
2.1.2. 2 loại thuốc hạ sốt được chuyên gia khuyên dùng
– Paracetamol: Paracetamol được các chuyên gia y tế khuyến cáo là thuốc hạ sốt ưu tiên sau khi tiêm vaccine. Thuốc có ưu điểm là an toàn và ít tác dụng phụ, không ảnh hưởng đến hiệu quả của vaccine, phù hợp với nhiều đối tượng, kể cả trẻ em và người cao tuổi, dễ tìm mua và sử dụng.
– Ibuprofen và các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Mặc dù cũng có tác dụng hạ sốt tốt, các thuốc này chỉ nên được sử dụng khi không có sẵn Paracetamol hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Nguyên nhân là vì chúng có nhiều tác dụng phụ hơn so với Paracetamol, có thể gây kích ứng dạ dày, không phù hợp với một số đối tượng đặc biệt.
Paracetamol được các chuyên gia y tế khuyến cáo là thuốc hạ sốt ưu tiên sau khi tiêm vaccine.
2.1.3. Hướng dẫn sử dụng thuốc hạ sốt đúng liều lượng
– Đối với người lớn: Liều thông thường là 500mg – 1000mg/lần, khoảng cách giữa các lần uống là 4-6 giờ, tổng liều không quá 4000mg/ngày, nên uống thuốc sau khi ăn để tránh kích ứng dạ dày.
– Đối với trẻ em: Liều Paracetamol cho trẻ em cần được tính toán dựa trên cân nặng: 10-15mg/kg/lần, dùng không quá 5 lần/ngày, khoảng cách giữa các lần dùng thuốc tối thiểu 4 giờ.
2.1.4. Những lưu ý không thể bỏ qua khi sử dụng thuốc hạ sốt
– Theo dõi nhiệt độ và phản ứng: Khi sử dụng thuốc hạ sốt, cần đo và ghi lại nhiệt độ trước khi dùng thuốc, theo dõi nhiệt độ sau 30-60 phút dùng thuốc, ghi chép thời gian và liều lượng thuốc đã sử dụng, quan sát các phản ứng bất thường của cơ thể.
– Tránh các sai lầm phổ biến: Một số sai lầm cần tránh khi sử dụng thuốc hạ sốt là tự ý kết hợp nhiều loại thuốc hạ sốt, dùng vượt quá liều lượng khuyến cáo, tiếp tục dùng thuốc khi nhiệt độ đã trở về bình thường, cho trẻ dùng thuốc người lớn với liều lượng chia nhỏ.
– Không dùng thuốc hạ sốt trước khi tiêm vaccine như một biện pháp phòng ngừa. Việc này có thể ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể đối với vaccine, từ đó làm giảm hiệu quả bảo vệ.
2.2. Cách hạ sốt khi tiêm vaccine bằng biện pháp vật lý
Chườm mát là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để hạ sốt. Sử dụng khăn ẩm đặt lên trán, nách và bẹn – những vị trí có nhiều mạch máu lớn nằm gần bề mặt da. Nhiệt độ nước nên ở mức ấm, khoảng 32-33°C, không nên dùng nước lạnh vì có thể gây sốc nhiệt.
Mặc quần áo rộng rãi, tạo điều kiện để cơ thể tản nhiệt. Nên chọn chất liệu cotton hoặc các loại vải thấm hút mồ hôi tốt khác. Đồng thời, điều chỉnh nhiệt độ phòng ở mức phù hợp, khoảng 25-27°C, và đảm bảo không gian thoáng mát.
2.3. Các lưu ý khác
– Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi đầy đủ là yếu tố quan trọng giúp cơ thể đối phó với tình trạng sốt. Nên dành thời gian nghỉ ngơi trong phòng thoáng mát, tránh các hoạt động gắng sức. Việc này giúp cơ thể tập trung năng lượng vào việc tăng cường hệ miễn dịch.
– Dinh dưỡng: Ăn uống đủ chất, đặc biệt là các thực phẩm giàu vitamin C, protein và chất xơ. Chia nhỏ bữa ăn và ăn những món dễ tiêu hóa, như súp gà, cháo, các loại trái cây tươi và rau xanh… là những lựa chọn hoàn hảo trong giai đoạn này.
Súp gà, cháo, các loại trái cây tươi và rau xanh là những lựa chọn tốt trong giai đoạn này.
– Bổ sung đủ nước và điện giải: Khi sốt, cơ thể mất nhiều nước qua mồ hôi và quá trình trao đổi chất tăng cường. Vì vậy, bổ sung đủ nước cho cơ thể là rất quan trọng. Nên uống ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày, có thể kết hợp với nước trái cây tự nhiên, nước dừa hoặc các loại đồ uống bổ sung điện giải.
– Theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên: Kiểm tra nhiệt độ cơ thể sau mỗi 4-6 giờ. Ghi chép lại các mốc thời gian và mức nhiệt độ để dễ dàng theo dõi diễn biến.
– Tránh các biện pháp hạ sốt không phù hợp như tắm nước lạnh, chườm đá trực tiếp lên da. Những việc làm này có thể phản tác dụng và khiến tình trạng sốt trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Khi nào cần đến cơ sở y tế?
Cần đến cơ sở y tế ngay khi gặp các tình trạng sau:
– Sốt cao trên 39°C không đáp ứng với thuốc hạ sốt
– Sốt kéo dài trên 3 ngày
– Xuất hiện các triệu chứng bất thường kèm sốt như đau đầu dữ dội, phát ban, khó thở.
– Đối tượng bị sốt là trẻ em dưới 3 tháng tuổi.
Sốt sau khi tiêm vaccine là phản ứng bình thường và thường tự khỏi sau vài ngày. Việc áp dụng các biện pháp hạ sốt đúng cách (sử dụng thuốc và sử dụng các biện pháp vật lý), kết hợp với chế độ nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý, uống đủ nước sẽ giúp cải thiện tình trạng đó nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế để được hướng dẫn cụ thể và kịp thời.
