Người bị bệnh trĩ có tâm lý ngại đi khám, dẫn đến thiếu hiểu biết về căn bệnh này. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin chung về bệnh trĩ, cùng như tìm câu trả lời về cách điều trị căn bệnh này.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh trĩ và những điều cần biết
Bệnh trĩ đem lại những phiền toái, đôi khi là những ám ảnh tâm lý nặng nề cho người mắc. Vậy bệnh trĩ được hiểu như thế nào? Nguyên nhân do đâu? Biện pháp nào mang lại hiệu quả cao cho người bị bệnh trĩ?
1.1. Bệnh trĩ là gì?
Bệnh trĩ (hemorrhoids) là loại bệnh lý xuất hiện tình trạng giãn ra quá mức ở các tĩnh mạch hậu môn và trực tràng dưới. Có nhiều lý giải xoay quanh cơ chế tạo ra các sự giãn nở này. Trong đó, có giả thuyết đưa ra như sau: Thông thường, máu được đưa đến hậu môn qua các động mạch và quay trở lại tim qua tĩnh mạch. Tuy nhiên, đối với người bị bệnh trĩ, máu sau khi được đưa đến hậu môn lại không hoàn toàn trở về tim được. Sự tắc nghẽn này khiến lượng máu ở tĩnh mạch nhiều quá mức, căng phồng lên và giãn ra. Tình trạng này kéo dài khiến cho các búi trĩ được tạo nên và sa xuống ống hậu môn.
1.2. Phân loại bệnh trĩ như thế nào?
Bệnh được chia theo đặc tính và cấp độ:
– Theo đặc tính búi trĩ: Chia thành trĩ nội (internal hemorrhoids) và trĩ ngoại (external hemorrhoids)
Trĩ nội: vị trí búi trĩ xuất hiện là bên trên đường lược của hậu môn và trực tràng. Búi trĩ thường nằm trong ống hậu môn. Người bệnh khá khó quan sát và nhận biết. Biểu hiện dễ nhận ra trong giai đoạn đầu là đi đại tiện ra máu. Nhiều trường hợp búi trĩ phát triển to, sa ra ngoài như trĩ ngoại thì mới có thể phát hiện.
Trĩ ngoại: vị trí búi trĩ xuất hiện là bên ngoài ống hậu môn, nằm dưới đường lược. Bị bệnh trĩ ngoại dễ phát hiện hơn trĩ nội. Người bệnh có thể quan sát hoặc dùng tay sờ để tìm thấy búi trĩ. Trĩ ngoại khiến người bệnh đau rát dữ dội hơn vì búi trĩ sẽ tiếp xúc với quần áo và ghế ngồi nhiều hơn.
Nếu người bệnh có dấu hiệu của cả hai loại trĩ thì bệnh được gọi là trĩ hỗn hợp.
– Theo cấp độ trĩ: Bệnh được chia thành 4 cấp độ nói chung.
Đối với người bị bệnh trĩ nội, các cấp độ có những đặc điểm như sau:
Cấp độ 1: Trĩ ở mức độ nhẹ, búi trĩ nằm trong ống hậu môn hoàn toàn
Cấp độ 2: Búi trĩ sa ra ngoài khi đi đại tiện, tự thụt vào sau đó.
Cấp độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài, dùng tay đẩy vào mới thụt vào trong
Cấp độ 4: Giai đoạn nặng, búi trĩ sa ra ngoài, dùng tay đẩy cũng không vào.
Đối với người bệnh trĩ ngoại, các cấp độ bệnh trĩ có những đặc điểm như sau:
Cấp độ 1: Hình thành búi trĩ
Cấp độ 2: Các búi trĩ phát triển lớp dần
Cấp độ 3: Tắc nghẹt hậu môn do búi trĩ phình to quá mức
Cấp độ 4: Nhiễm trùng búi trĩ, trĩ huyết khối
1.3. Tại sao lại bị bệnh trĩ?
Cho đến nay, nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh trĩ vẫn chưa được xác định. Tuy vậy, có những nguyên nhân được xem như là yếu tố tăng nguy cơ bị bệnh trĩ.
– Người bị bệnh táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài mà không tìm cách điều trị. Đặc biệt là táo bón tạo ra nhiều áp lực lên các tĩnh mạch hậu môn và trực tràng khi người bệnh rặn để đại tiện.
– Thói quen đi đại tiện lâu, rặn nhiều khi đại tiện
– Thiếu hụt chất xơ do không đủ rau xanh, hoa quả,..
– Thói quen ít vận động, thường xuyên ngồi lâu một tư thế, thường là dân văn phòng
– Thói quen uống không đủ nước, ăn đồ cay nóng
– Phụ nữ mang thai và sau sinh, người bệnh bị béo phì
– Quan hệ đồng giới.
1.4. Người bị bệnh trĩ có những biểu hiện như thế nào?
Người bệnh sẽ gặp các triệu chứng tiêu biểu và điển hình như sau:
– Dấu hiệu ngứa ngáy ở hậu môn
– Đi đại tiện phân có lẫn máu nhưng không có triệu chứng đau bụng như các bệnh tiêu hóa khác.
– Luôn luôn cảm thấy đau rát hậu môn, đặc biệt là khi táo bón kéo dài bắt buộc bệnh nhân phải rặn mạnh mới có thể đẩy chất thải ra ngoài
– Búi trĩ sa ra ngoài và cọ vào trang phục, bàn ghế, có thể cảm nhận được.
– Sưng ống hậu môn, khó đại tiện.
– Khó chịu khi ngồi hoặc nằm ngửa
2. Bị bệnh trĩ điều trị như thế nào?
Bệnh là căn bệnh không quá nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên bệnh sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến các chức năng sống của người bệnh. Những phiền toái chỉ thực sự chấm dứt khi người bệnh có phương pháp điều trị cụ thể. Việc thăm khám và có phác đồ điều trị cụ thể sẽ giúp bệnh nhân chữa trĩ an toàn và ngăn trĩ tái phát. Thông thường có hai cách chữa trĩ tùy theo mức độ của bệnh như sau:
– Sử dụng các biện pháp nội khoa: Đối với người bệnh ở mức độ nhẹ như 1, 2, các bác sĩ sẽ cắt thuốc (có thể là thuốc ngoài da hoặc thuốc uống). Những loại thuốc này có thể cải thiện tình trạng tuần hoàn máu đến hậu môn. Ngoài ra, chúng có thể hạn chế tắc mạch và hỗ trợ làm teo nhỏ búi trĩ. Tuy nhiên việc sử dụng thuốc cần phải đặc biệt tuân theo chỉ định của bác sĩ.
– Điều trị bằng các can thiệp ngoại khoa: các thủ thuật hoặc phẫu thuật cắt trĩ là bắt buộc khi bệnh đã đến giai đoạn nặng. Ở cấp độ 3,4 thì việc điều trị bằng thuốc không còn hiệu quả nữa. Ngày nay có nhiều phương pháp cắt trĩ hiện đại, đặc biệt là phương pháp cắt trĩ Longo ít xâm lấn, ít đau. Phẫu thuật cắt trĩ sẽ xử lý sạch búi trĩ và hiện tượng sa mạch, tắc mạch.
Ngoài ra, các thủ thuật có thể kể đến như tiêm xơ búi trĩ cho khô đi và teo dần trong khoảng 10 ngày.
3. Cách phòng ngừa bệnh trĩ
Bệnh trĩ có thể phòng ngừa được. Cần duy trì những thói quen sau đây để ngăn ngừa trĩ hiệu quả.
– Bổ sung chất xơ, các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ và vitamin hàng ngày, uống đủ nước ( từ 2 lít một ngày)
– Không sử dụng quá nhiều đồ cay nóng, chiên rán để tránh tạo áp lực lên hệ tiêu hóa nói chung.
– Tăng cường vận động, tập một vài động tác nhẹ sau khi ngồi quá lâu.
– Không sử dụng quá nhiều các chất kích thích, rượu bia,…
– Hãy thăm khám ngay nếu bắt đầu có các triệu chứng của trĩ
– Ngâm hậu môn trong nước nóng từ 15-20p sẽ giúp bạn hạn chế tắc nghẽn mạch máu ở hậu môn.
Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng bị bệnh trĩ làm giảm chất lượng cuộc sống bởi những phiền toái mà nó đem lại. Hãy đến các cơ sở y tế uy tín để có phương án điều trị dứt điểm trĩ trước khi bệnh trở nên phức tạp hơn.