Theo Báo điện tử Vietnamnet.vn [Có triệu chứng mới cần tầm soát ung thư, người trẻ tuổi không cần tầm soát ung thư, PET/CT là phương pháp tốt nhất giúp tầm soát ung thư,… là những hiểu lầm thường gặp của mọi người về tầm soát ung thư.].
ThS.BS Nguyễn Thị Minh Hương – Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc.
Menu xem nhanh:
Có triệu chứng bất thường mới nên tầm soát ung thư
Nhiều người cho rằng tầm soát ung thư chỉ dành cho những người đang có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe. Ngược lại, những người khỏe mạnh thì không cần khám tầm soát.
Theo bác sĩ Hương, quan niệm này hoàn toàn sai lầm bởi hầu hết các bệnh ung thư giai đoạn đầu thường không có biểu hiện hoặc biểu hiện không rõ ràng. Chỉ khi khối u phát triển rộng, triệu chứng mới rõ rệt. Tuy nhiên, lúc này việc điều trị sẽ khó khăn hơn, cơ hội chữa bệnh giảm xuống nhiều lần.
Chính vì vậy, tầm soát ung thư được khuyến khích cho tất cả mọi người, đặc biệt những người trên 40 tuổi hoặc dưới 40 tuổi nếu có các yếu tố nguy cơ ung thư như: hút thuốc lá, uống rượu nhiều, gia đình có người mắc bệnh ung thư, mắc các bệnh mãn tính như viêm gan B, C, bị hội chứng đa polyp tuyến,… khi chưa có triệu chứng, nhằm phát hiện ra ung thư ở giai đoạn sớm nhất, tăng cơ hội điều trị thành công.
Tầm soát 1 lần/năm thì chắc chắn không bị ung thư
Các chuyên gia khuyến cáo nên tầm soát ung thư định kỳ 1 lần/năm. Nhiều người yên tâm rằng tầm soát như vậy thì chắc chắn không bị ung thư.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Hương, đối với những người có kết quả thăm khám bình thường thì bác sĩ thường khuyên 1 năm khám 1 lần, những trường hợp có bất thường thì cần kiểm tra nhiều hơn, chẳng hạn như 6 tháng 1 lần.
Bên cạnh đó, bất kỳ khi nào người bệnh thấy có các triệu chứng bất thường, chẳng hạn như ho dai dẳng, đau bụng, nổi hạch hoặc u, chảy máu bất thường,… thì nên đi khám ngay chứ không chờ tới 1 năm.
Đã tiêm phòng HPV thì không cần tầm soát UTCTC
Hiện nay có vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung, được khuyến khích cho trẻ gái và phụ nữ trẻ từ 9-26 tuổi, chưa có quan hệ tình dục. Nhiều phụ nữ cho rằng tiêm vắc xin thì sẽ không mắc bệnh, do vậy không cần tầm soát ung thư cổ tử cung nữa.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, tiêm phòng không thay thế việc tầm soát ung thư cổ tử cung, bởi vắc xin chỉ giúp chống lại các loại HPV nguy cơ cao nhất gây ung thư cổ tử cung là 16 và 18 (gây ra 70% các trường hợp ung thư cổ tử cung), ngoài ra nó còn giúp ngừa loại HPV 6 và 11 gây ra mụn cóc sinh dục.
Trong khi đó, có khoảng hơn 13 loại HPV có thể gây ra sự thay đổi của các tế bào ở cổ tử cung, và ung thư cổ tử cung. Ngoài HPV 16, 18, các loại khác cũng gây ung thư cổ tử cung bao gồm: HPV 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 và 68.
Chỉ cần xét nghiệm máu là phát hiện được ung thư
Theo bác sĩ Hương, xét nghiệm máu tìm dấu ấn ung thư là một phần trong khám tầm soát ung thư. Tuy nhiên, xét nghiệm máu chỉ mang tính gợi ý nhằm phát hiện sớm ung thư, còn để đưa ra kết luận chính xác, cần kết hợp các xét nghiệm khác, chẩn đoán hình ảnh và sinh thiết.
Chụp CT là một trong những phương pháp có thể giúp phát hiện sớm ung thư.
Phụ nữ mang thai thì không bị ung thư
Phụ nữ có thai không được khuyến khích tầm soát ung thư, tuy nhiên bất cứ khi nào có dấu hiệu bất thường thì phải đi khám ngay.
Tất cả phụ nữ đều cần tầm soát ung thư cổ tử cung
Sự thực là chỉ những phụ nữ đã quan hệ tình dục mới nên tầm soát ung thư cổ tử cung. Bởi những người đã quan hệ tình dục có nguy cơ cao nhiễm virus HPV- yếu tố nguy cơ gây ung thư cổ tử cung. Trong khi đó, những người chưa từng quan hệ tình dục thì khả năng này rất thấp.
Từ 30 tuổi trở lên nên thực hiện xét nghiệm PAP và xét nghiệm HPV
Người trẻ tuổi không cần tầm soát ung thư
Tuổi tác là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư. Đặc biệt, tỷ lệ mắc ung thư cao nhất ở những người trên 40 tuổi. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là người trẻ tuổi không mắc ung thư. Hiện nay, độ tuổi mắc ung thư đang ngày càng hạ thấp, vì vậy những người trẻ tuổi không nên chủ quan với sức khỏe của chính mình.
PET/CT là phương pháp tốt nhất để tầm soát ung thư
Chụp cắt lớp phát xạ positron (PET/CT) là thiết bị y khoa hạt nhân áp dụng công nghệ kết hợp giữa máy PET và máy CT. Thiết bị này giúp phát hiện ung thư giai đoạn sớm, ngoài ra, nó còn giúp tìm kiếm vị trí ung thư di căn, vị trí ung thư nguyên phát, đánh giá hiệu quả điều trị và đưa ra phác đồ điều trị cho từng bệnh nhân. Có nhiều người cho rằng PET/CT mới chính là phương pháp tầm soát ung thư toàn thân tốt nhất.
Tuy nhiên, bác sĩ Hương cho rằng, mặc dù không thể phủ nhận ưu điểm của PET/CT, song không thể coi đây là phương pháp tầm soát ung thư, bởi chi phí quá tốn kém, trên 20 triệu đồng/ lần chụp. Hơn nữa, chụp PET/CT có thể gây hại cho cơ thể nếu như chụp thường xuyên, chính vì vậy phương pháp này chỉ được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ.
Nhằm giúp phát hiện sớm ung thư, tăng hiệu quả điều trị, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc đã xây dựng các gói tầm soát ung thư, phù hợp cho nhiều đối tượng khác nhau. Bên cạnh đó, bệnh viện đã trang bị đầy đủ thiết bị y tế hiện đại bậc nhất giúp tầm soát ung thư hiệu quả. Khi phát hiện ung thư hoặc nghi ngờ ung thư, người bệnh sẽ được hội chẩn với chuyên gia từ Singapore tại Bệnh viện Thu Cúc.
