Bệnh thủy đậu có thể gây hậu quả nặng nề cho sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Để bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh thủy đậu, giải pháp tối ưu là tiêm vắc xin phòng bệnh. Vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và ngăn chặn sự lây lan của virus. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về vắc xin thủy đậu, lợi ích của việc tiêm phòng, và cách thức để bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi căn bệnh này.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh thủy đậu và những ảnh hưởng của nó
1.1. Mô tả về căn bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu nằm trong những bệnh truyền nhiễm cấp tính khá phổ biến tại Việt Nam. Bệnh được đánh giá là có khả năng lây lan mạnh mẽ ở bất kỳ đối tượng nào từ ngời lớn cho đến trẻ nhỏ. Với những người chưa từng tiêm phòng thủy đậu, khả năng bị nhiễm bệnh sẽ cao hơn so với những người từng tiêm vắc xin.
Thủy đậu có thể xuất hiện quanh năm nhưng thường bùng phát mạnh vào khoảng thời gian từ tháng 3 cho đến tháng 6 hàng năm. Nguyên nhân là thời điểm này thời tiết thường nóng ấm, tạo điều kiện thuận lợi cho virus Varicella-Zoster, là nguyên nhân gây bệnh thủy đâu, phát triển mạnh mẽ.
Nói qua về virus Varicella-Zoster, đây là virus thuộc dòng Herpes, nguyên nhân chính gây nên bệnh thủy đậu và zona thần kinh. Theo thông tin của Bộ Y tế, cơ thể con người là nguồn chứa của loại virus này. Nếu ra môi trường bên ngoài, virus sẽ trở nên yếu hơn. Tuy nhiên, khả năng gây bệnh vẫn tồn tại nếu thời điểm virus ra bên ngoài không quá lâu.
Bệnh thủy đậu rất dễ lây lan cho đối tượng trẻ em và những người chưa tiêm phòng.
Triệu chứng bệnh thủy đậu thường bao gồm sốt, đau đầu, đau nhức cơ, và mệt mỏi. Người mắc bệnh có thể phát ban đỏ hoặc ban mẩn trên da, thường bắt đầu từ khu vực khuôn mặt và mở rộng xuống cơ thể. Ngoài ra, có thể xuất hiện các triệu chứng như đau bụng, mệt mỏi, mất vị giác,… Triệu chứng này thường xuất hiện từ 2 đến 6 tuần sau khi tiếp xúc với virus thủy đậu. Đối với một số người, bệnh có thể diễn biến nhẹ, trong khi những người khác có thể trải qua các triệu chứng nặng nề.
1.2. Cách thức bệnh thủy đậu lây truyền
Bệnh thủy đậu lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp hoặc thông qua đồ vật nhiễm virus từ người bệnh. Dưới đây là cách thức lây truyền chính của bệnh thủy đậu:
– Tiếp xúc trực tiếp: Bệnh thủy đậu có thể lây truyền khi có tiếp xúc trực tiếp giữa người mắc bệnh và người khỏe mạnh, đặc biệt là thông qua tiếp xúc da đến da.
– Virus thủy đậu có thể lây truyền qua nước uống hoặc thức ăn bị nhiễm virus từ người mắc bệnh. Nước hoặc thực phẩm có thể là nguồn lây truyền.
– Mẹ bầu thủy đậu có thể lây bệnh sang cho con: Một số trường hợp bệnh thủy đậu có thể lây truyền từ mẹ sang thai nhi thông qua máu hoặc tiếp xúc với dịch cơ thể của người mẹ.
– Tiếp xúc gián tiếp: Virus thủy đậu có thể tồn tại trong môi trường một thời gian, nên khi tiếp xúc với đồ vật như đồ chơi, đồ dùng cá nhân, hoặc bề mặt có chứa virus có thể là nguồn lây truyền.
Để ngăn chặn sự lây truyền của bệnh thủy đậu, quan trọng là duy trì vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường tốt và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như tiêm vắc xin.
2. Vắc xin thủy đậu và những điều cần biết
2.1. Vắc xin thủy đậu và cách hoạt động của vắc xin
Vắc-xin thủy đậu là một biện pháp hiệu quả trong việc bảo vệ cộng đồng khỏi căn bệnh lây truyền này. Vắc xin này được phát triển để kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể sản xuất kháng thể chống lại virus thủy đậu. Các thành phần trong vắc xin giúp cơ thể nhận diện và tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ, giả mạo quá trình nhiễm bệnh và tạo ra sự miễn dịch hiệu quả.
Vắc xin thủy đậu là giải pháp hữu hiệu ngăn chặn bệnh lây lan.
2.2. Lịch tiêm vắc xin thủy đậu – khuyến nghị từ bác sĩ
Lịch tiêm phòng thủy đậu thường bắt đầu từ khi trẻ còn nhỏ, thường là trong các đợt tiêm theo lịch của Bộ Y tế. Các liều tiêm được phân phối vào các độ tuổi cụ thể để đảm bảo sự bảo vệ tốt. Đối tượng ưu tiên tiêm vắc xin thường bao gồm trẻ em và những người sống trong môi trường có nguy cơ cao về bệnh thủy đậu. Việc tiêm vắc xin không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn đóng góp vào nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
Hiện nay tại Việt Nam có 2 loại vắc – xin thủy đậu phổ biến là Varilrix (Bỉ) và Varivax (Mỹ) đều có thành phần là virus sống giảm độc lực. Tuy nhiên, đối tượng tiêm của 2 loại vắc xin này lại có sự khác biệt:
– Varilrix: Dành cho trẻ từ 09 tháng tuổi trở lên và người lớn.
+ Trẻ em: tiêm 2 mũi từ lúc 09 tháng tuổi và cách nhau từ 3-6 tháng.
+ Phụ nữ trước khi mang thai cần tiêm 1 hoặc 2 mũi tùy tình huống nhưng cần đảm bảo mũi tiêm cuối trước khi mang thai ít 3 tháng. Nếu đã từng tiêm vắc-xin thủy đậu thì chỉ cần tiêm thêm 1 mũi. Nếu chưa tiêm thủy đậu bao giờ thì cần tiêm 2 mũi cách nhau từ 6-8 tuần. Mũi thứ 2 vẫn cần cách thời điểm mang thai 3 tháng.
– Varivax: Dành cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn
+ Trẻ em: Tiêm 2 mũi cách nhau từ 1-4 năm
+ Phụ nữ tiền mang thai có lịch tiêm giống vắc xin Varilrix.
2.3. Tác dụng phụ có thể có sau tiêm
Sau khi tiêm vắc xin thủy đậu, một số người có thể trải qua một số tác dụng phụ nhẹ và tạm thời. Tuy nhiên, những phản ứng này thường là dấu hiệu của quá trình cơ thể đang phản ứng và xây dựng miễn dịch. Dưới đây là một số tác dụng phụ thông thường mà mọi người có thể gặp sau khi tiêm vắc xin thủy đậu:
Theo dõi sau tiêm để kiểm soát các tác dụng phụ của vắc xin là cần thiết.
– Đau sưng chỗ tiêm: Một số người có thể trải qua đau và sưng nhẹ ở vùng cơ bị tiêm, nhưng điều này thường là tạm thời và sẽ giảm đi sau vài ngày.
– Sốt và mệt: Một số người có thể phát sốt nhẹ hoặc cảm thấy mệt mỏi trong vài ngày sau khi tiêm vắc xin, nhưng đây là một phản ứng tự nhiên của cơ thể và thường không kéo dài.
– Nôn hoặc buồn nôn: Một số trường hợp có thể xuất hiện tác dụng phụ như nôn hoặc buồn nôn, nhưng điều này thường chỉ diễn ra ở một số ít trường hợp.
Những tác dụng phụ này thường là nhẹ và tạm thời, không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nếu có bất kỳ vấn đề nào bất thường hoặc nghiêm trọng, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được tư vấn và hỗ trợ thêm.
Tóm lại, bệnh thủy đậu tuy rất nguy hiểm và dễ lây lan nhưng đã có vắc xin phòng bệnh có thể giúp bảo vệ bạn và gia đình khỏi căn bệnh này. Việc cần làm là nhanh chóng tiêm phòng chủ động sớm để bảo vệ bản thân cũng như xã hội khỏi dịch bệnh bạn nhé!
