Ợ nóng là một hiện tượng khá phổ biến mà ai trong chúng ta cũng có thể gặp phải. Nó thường xảy ra sau khi ăn uống, đặc biệt là khi tiêu thụ các loại thực phẩm cay, chua hoặc ăn quá nhiều. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ ợ nóng là gì và liệu ợ nóng có hại không. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ợ nóng, nguyên nhân gây ợ và những ảnh hưởng lâu dài đối với cơ thể.
Menu xem nhanh:
1. Ợ nóng là gì?
Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở vùng ngực, thường xảy ra ngay sau khi ăn hoặc khi nằm. Cảm giác này thường lan từ dạ dày lên cổ họng, gây khó chịu và đôi khi làm người bệnh thấy đau hoặc khó thở. Ợ nóng thực chất là do axit trong dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản, kích thích niêm mạc thực quản gây cảm giác nóng rát.
Cơ vòng thực quản dưới (LES) là một cơ vòng giữa thực quản và dạ dày, đóng vai trò ngăn axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi cơ vòng này yếu hoặc hoạt động không đúng cách, axit dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây ra hiện tượng ợ nóng.
Có nhiều yếu tố có thể gây ợ nóng, bao gồm lối sống, chế độ ăn uống và các tình trạng y tế, phổ biến nhất là:
– Chế độ ăn uống: Gồm các loại thực phẩm như đồ ăn cay, chua, nhiều chất béo, caffein, sô-cô-la và thức uống có ga.
– Thói quen sinh hoạt: Ăn uống không đúng giờ, ăn quá nhiều hoặc ăn trước khi đi ngủ, thường xuyên căng thẳng và stress.
– Tình trạng sức khỏe: Các bệnh lý như viêm loét dạ dày, hội chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD), thoát vị hoành…
– Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc giãn cơ, thuốc an thần và một số thuốc điều trị huyết áp cao cũng có thể làm giảm chức năng của LES, dẫn đến ợ nóng.
Ợ nóng là cảm giác mà nhiều người gặp phải sau khi ăn xong, gây khó chịu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
2. Tìm hiểu ợ nóng có hại không?
Ợ nóng không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng. Thực tế ợ nóng có hại không còn phụ thuộc vào tần suất xuất hiện và mức độ tác động đối với sức khỏe. Nhiều người có thể trải qua ợ nóng một vài lần trong tháng mà không ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu ợ nóng xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài, nó có thể là triệu chứng cảnh báo nguy hiểm và cần được điều trị sớm.
2.1 Ợ nóng có hại không nếu chỉ xuất hiện tạm thời và tác động ngắn hạn?
Nếu ợ nóng chỉ xuất hiện một cách hiếm hoi, thường là do ăn uống không lành mạnh hoặc căng thẳng, nó có thể chỉ gây khó chịu tạm thời mà không gây hại lâu dài. Các triệu chứng như nóng rát, khó chịu ở ngực, cảm giác thức ăn trào ngược lên miệng thường sẽ biến mất sau một thời gian ngắn, đặc biệt nếu bạn điều chỉnh lại chế độ ăn uống và sinh hoạt.
2.2 Ợ nóng có hại không nếu xảy ra thường xuyên và tác động lâu dài?
Nếu ợ nóng xảy ra nhiều lần mỗi tuần hoặc kéo dài trong nhiều tháng, đây có thể là dấu hiệu của GERD hoặc các vấn đề khác liên quan đến dạ dày – thực quản. GERD không chỉ gây khó chịu mà còn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị:
– Viêm thực quản: Axit dạ dày khi tiếp xúc thường xuyên với niêm mạc thực quản sẽ gây ra viêm thực quản. Đây là tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc thực quản, gây khó nuốt, đau ngực và đau họng.
– Loét thực quản: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, axit dạ dày có thể gây ra loét thực quản, tạo thành các vết loét trên niêm mạc. Điều này khiến người bệnh cảm thấy đau khi nuốt và có nguy cơ chảy máu.
– Barrett thực quản: Đây là một tình trạng trong đó các tế bào trong niêm mạc thực quản thay đổi cấu trúc để chống lại axit. Tuy nhiên, Barrett thực quản lại làm tăng nguy cơ ung thư thực quản, một loại ung thư rất khó điều trị.
– Tăng nguy cơ ung thư thực quản: Viêm thực quản mạn tính và Barrett thực quản có thể dẫn đến ung thư thực quản nếu không được điều trị kịp thời.
Nếu ợ nóng xảy ra thường xuyên và trong thời gian dài thì có thể tác động xấu, gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
3. Bị ợ nóng khi nào cần thăm khám bác sĩ?
Ợ nóng thỉnh thoảng mới xảy ra có thể không phải là vấn đề nghiêm trọng, nhưng nếu bạn gặp các triệu chứng dưới đây, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời:
– Ợ nóng xảy ra nhiều lần mỗi tuần hoặc trong thời gian dài.
– Cảm giác nóng rát lan từ ngực lên cổ họng kèm theo triệu chứng khó thở, buồn nôn hoặc đau ngực dữ dội.
– Đau khi nuốt hoặc cảm giác nghẹn khi ăn.
– Xuất hiện triệu chứng chảy máu như nôn ra máu hoặc có máu trong phân.
4. Cách chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa ợ nóng
4.1 Cách chẩn đoán ợ nóng
Dựa vào triệu chứng lâm sàng, bệnh sử của từng bệnh nhân, các bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều phương pháp chẩn đoán sau:
– Nội soi dạ dày: Giúp xác định được các tổn thương do axit gây ra như viêm, loét hoặc tình trạng hẹp, u thực quản.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Được gọi là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán GERD nhờ theo dõi và đo lường lượng axit trong thực quản. Từ đó đánh giá nguy cơ và nguyên nhân gây ợ nóng.
– Đo HRM: Ghi lại áp lực ở thực quản khi bệnh nhân nuốt, giúp kiểm tra xem cơ thắt thực quản dưới (LES) có suy yếu hay không. Đây là yếu tố quan trọng dẫn đến trào ngược và ợ nóng.
– Xét nghiệm H. pylori: Kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn H. pylori – một nguyên nhân gây ợ nóng.
Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc là một trong những cơ sở y tế tiên phong ứng dụng kỹ thuật đo pH thực quản 24 giờ và đo HRM với hệ thống thiết bị nhập khẩu từ Mỹ. Điều này đã giúp ngày càng nhiều người bệnh bị ợ nóng cũng như gặp các vấn đề tiêu hóa khác được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Cùng với các công nghệ nội soi hiện đại như NBI, MCU, xét nghiệm tự động bằng robot… đã khẳng định được vai trò từ trước, các phương pháp này đang góp phần hoàn thiện quy trình chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa, giúp tối ưu việc thăm khám cho người bệnh. Đội ngũ chuyên gia tiêu hóa và kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm của TCI cũng giúp quá trình thăm khám luôn chính xác, nhẹ nhàng tối đa.
4.2 Điều trị và phòng ngừa ợ nóng
– Điều chỉnh chế độ ăn uống: Tránh các thực phẩm gây kích thích. Thay vào đó, hãy ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm dễ tiêu hóa để giảm bớt gánh nặng cho dạ dày.
– Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn ba bữa lớn mỗi ngày, hãy chia thành nhiều bữa nhỏ để tránh dạ dày hoạt động quá tải.
– Không nằm ngay sau khi ăn: Sau bữa ăn, bạn nên ngồi thẳng hoặc đi bộ nhẹ nhàng để hỗ trợ tiêu hóa.
– Giảm căng thẳng: Hãy cố gắng giữ tinh thần thoải mái, tập thở sâu hoặc thử các phương pháp thư giãn như thiền.
– Sử dụng thuốc điều trị: Nhiều loại thuốc có thể giúp làm giảm triệu chứng ợ nóng như thuốc kháng axit, thuốc ức chế bơm proton (PPI) hoặc thuốc chẹn H2. Tuy nhiên, không nên lạm dụng thuốc mà nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu ợ nóng xảy ra thường xuyên.
Việc chẩn đoán ợ nóng có hại không tại Thu Cúc TCI được thực hiện bởi các phương pháp hiện đại.
Hi vọng qua những thông tin trên đây, bạn đã hiểu được ợ nóng có hại không. Cụ thể, ợ nóng có thể chỉ là một phản ứng tạm thời của cơ thể, nhưng nếu để tình trạng này kéo dài mà không kiểm soát, nó có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Việc thay đổi lối sống và thói quen ăn uống có thể giúp phòng ngừa và giảm triệu chứng ợ nóng. Nếu bạn gặp phải tình trạng ợ nóng mạn tính, hãy thăm khám và tư vấn với bác sĩ để được chẩn đoán, điều trị phù hợp.
