Nang tuyến giáp là gì là câu hỏi nhiều người thắc mắc. Đây là một tình trạng xuất hiện khi các tế bào trong tuyến giáp bắt đầu phát triển một cách không bình thường, tạo thành những khối u được gọi là “nang.” Nang tuyến giáp có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, nhưng tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở phụ nữ so với nam giới.
Menu xem nhanh:
1. Nang tuyến giáp là gì?
Nang tuyến giáp là một tình trạng xuất hiện khi tuyến giáp của người bệnh có sự biến đổi, tạo thành những khối u được gọi là “nang”. Các nang này có thể chứa dịch hoặc cả dịch và mô đặc, có thể lành tính hoặc ác tính. Các khối nang có kích thước đa dạng, từ vài mm đến vài cm, trong đó kích thước phổ biến là 3mm hoặc 2mm. Các nang kích thước nhỏ hơn 1mm thường không tạo ra các triệu chứng điển hình. Người mắc thường phát hiện bệnh trong quá trình kiểm tra sức khỏe tổng quát.
Thông thường, nang tuyến giáp không gây ra các biểu hiện cường giáp hay suy giáp. Tuy nhiên, với những nang kích thước lớn, người bệnh có thể gặp phải các vấn đề như khó nuốt, khàn tiếng, hay cảm giác nuốt nghẹn.
Chẩn đoán bệnh nang tuyến giáp chủ yếu dựa vào siêu âm, giúp xác định kích thước và tính chất của nang. Ngoài ra, các xét nghiệm đơn giản như định lượng nồng độ TSH (hormone kích thích tuyến giáp) và FT4 (hormone tiroxin) cũng có thể được thực hiện để đánh giá chức năng tuyến giáp. Điều này giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện về tình trạng sức khỏe của tuyến giáp và hướng dẫn phác đồ điều trị phù hợp.
2. Nang tuyến giáp có nguy hiểm không?
Nang tuyến giáp đa phần là lành tính, thường không gây nguy hiểm lớn và có xu hướng không phát triển thành ung thư. Tuy nhiên cần lưu ý:
– Nguy cơ ung thư: Nang tuyến giáp có nguy cơ ung thư thấp hơn so với những khối u có tính chất đặc. Khối u nang chứa chất lỏng đơn thuần thường ít có khả năng ác tính hơn.
– Phân loại tế bào: Nếu khối u nang chứa trên 50% thành phần đặc, nguy cơ ác tính tăng lên và trở nên tương tự với khối u đặc. Để xác định chính xác liệu khối u có tính lành tính hay ác tính, cần phải thực hiện quá trình sinh thiết để kiểm tra loại tế bào.
– Kích thước, triệu chứng: Khối u nang tuyến giáp phát triển lớn có thể gây ra những vấn đề như vỡ nang, xuất huyết. Điều này có thể dẫn đến cảm giác đau, khó nuốt, thậm chí thay đổi giọng nói.
Mặc dù nang tuyến giáp đa phần lành tính nhưng cần theo dõi sự phát triển của nang và thăm bác sĩ để được đánh giá, theo dõi, giúp đảm bảo sức khỏe tốt nhất.
3. Nguyên nhân gây bệnh
3.1. Rối loạn chức năng của hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Khi hệ miễn dịch bị rối loạn, tế bào không hoạt động đúng cách có thể dẫn đến sự gia tăng không kiểm soát của các tế bào và khả năng hình thành u nang tuyến giáp.
3.2. Yếu tố di truyền
Người có người thân trong gia đình từng mắc bệnh u nang tuyến giáp có nguy cơ cao hơn.
3.3. Tuổi tác
Người lớn tuổi thường có hệ miễn dịch yếu, làm tăng khả năng xuất hiện u nang tuyến giáp. Việc duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh là quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh.
3.4. Giới tính
Phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh u nang tuyến giáp cao hơn nam giới. Các biến đổi nội tiết tố trong các giai đoạn như kinh nguyệt, mang thai, sinh nở và mãn kinh có thể ảnh hưởng đến tuyến giáp.
3.5. Tiếp xúc với bức xạ
Tiếp xúc liên tục và trực tiếp với tia phóng xạ có thể gây biến đổi gen trong cơ thể, làm tăng nguy cơ hình thành các khối u, bao gồm u nang tuyến giáp.
3.6. Chế độ ăn thiếu hoặc thừa I-ốt
I-ốt là chất cần thiết cho hoạt động của tuyến giáp. Thiếu hoặc thừa I-ốt đều có thể dẫn đến các vấn đề về tuyến giáp, bao gồm cả u nang.
3.7. Nguồn nước và thực phẩm
Nguồn nước và thực phẩm nghèo I-ốt có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh u nang tuyến giáp, đặc biệt là ở những khu vực thiếu I-ốt.
3.8. Tình trạng môi trường
Những yếu tố trong môi trường như chất ô nhiễm, hóa chất có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tuyến giáp và góp phần hình thành u nang.
Tất cả những nguyên nhân trên đều có thể tác động đồng thời, gây ra sự biến đổi bất thường trong tuyến giáp, dẫn đến tình trạng u nang tuyến giáp.
5. Cách điều trị nang tuyến giáp là gì?
Đối với nang tuyến giáp, phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào kích thước của nang và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân như theo dõi và kiểm tra định kỳ, tiêm cồn, hút dịch nang tuyến giáp và đốt sóng cao tần RFA.
5.1. Theo dõi và kiểm tra định kỳ
Nang tuyến giáp nhỏ, không gây áp lực lên các cơ quan lân cận thường được theo dõi và kiểm tra định kỳ thông qua các phương pháp như siêu âm. Điều này giúp bác sĩ theo dõi sự phát triển của nang và đánh giá xem liệu có sự biến động nào đặc biệt cần lưu ý hay không.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc điều trị để kiểm soát kích thước và hoạt động của nang tuyến giáp. Thuốc thường được chọn để kiểm soát hormone tuyến giáp, như levothyroxine, có thể được kê để ổn định mức hormone trong cơ thể.
5.2. Tiêm cồn
Phương pháp này sử dụng kim nhỏ để tiêm cồn trực tiếp vào nang tuyến giáp. Tiêm cồn có tác dụng làm xơ hóa biểu mô trong nang, ngăn chặn việc sản xuất dịch. Quá trình này thường không cần gây mê người bệnh có thể xuất viện ngay sau quá trình tiêm cồn.
5.4. Hút dịch nang tuyến giáp là gì?
Kỹ thuật chọc hút được sử dụng đối với những nang chứa nhiều dịch. Bác sĩ sẽ sử dụng một kim siêu âm hoặc siêu âm để xác định vị trí chính xác của nang tuyến giáp và túi chứa chất dịch bên trong. Bác sĩ dùng kim siêu nhỏ xuyên qua da và đưa vào túi chứa chất lỏng để hút chất lỏng ra khỏi nang. Chất lỏng được hút vào ống chứa và sau đó được đánh giá để xác định tính chất của nang.
5.3. Đốt sóng cao tần điều trị nang tuyến giáp là gì?
Đốt sóng cao tần (Radiofrequency Ablation – RFA) là một phương pháp điều trị hiện đại được sử dụng để giảm kích thước và điều trị nang tuyến giáp lành tính. Bác sĩ dùng một kim siêu nhỏ chọc vào nang tuyến giáp dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Sóng cao tần tạo nhiệt độ cao để phá huỷ tế bào trong nang tuyến giáp, từ đó nang sẽ bị hoại tử và thu nhỏ dần theo thời gian.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI đã và đang áp dụng đốt sóng cao tần RFA điều trị các khối u và nang giáp lành tính. Phương pháp này được rất nhiều người bệnh lựa chọn nhờ những ưu điểm vượt trội như không đau, không để lại sẹo, hạn chế các biến chứng như phẫu thuật mổ hở.
Bài viết trên đây đã giúp giải đáp các thắc mắc nang tuyến giáp là gì. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp các bạn hiểu hơn về cách phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.