Sưng nướu răng khôn: Nguyên nhân và hướng điều trị hiệu quả

Sưng nướu răng khôn là một trong những vấn đề răng miệng phổ biến, gây đau nhức, khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hàng ngày. Hiện tượng này không chỉ xảy ra trong giai đoạn mọc răng khôn mà còn có thể kéo dài dai dẳng nếu không được xử lý đúng cách. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến sưng nướu răng khôn? Giải pháp nào giúp điều trị an toàn, hạn chế biến chứng? Hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu thêm trong bài viết dưới đây.

1. Sưng nướu răng khôn là gì?

Sưng nướu răng khôn là tình trạng phần mô nướu xung quanh răng khôn (thường là răng số 8) bị viêm, sưng đỏ, đau nhức và có thể kèm theo mủ hoặc mùi hôi. Đây là một phản ứng viêm thường gặp trong quá trình mọc răng khôn – chiếc răng cuối cùng mọc ở góc hàm dưới hoặc hàm trên, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 17–25. Không ít người chủ quan trước dấu hiệu sưng nướu răng khôn, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm quanh thân răng, sâu răng lân cận, thậm chí ảnh hưởng đến khớp thái dương hàm.

2. Các nguyên nhân phổ biến khiến nướu răng khôn bị sưng viêm

Tình trạng sưng nướu răng số 8 có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phần lớn liên quan đến cấu trúc mọc bất thường của răng khôn và việc vệ sinh khó khăn ở vị trí này. Hiểu rõ các nguyên nhân sẽ giúp người bệnh có hướng xử lý phù hợp và phòng ngừa hiệu quả.

2.1. Răng khôn mọc lệch, mọc ngầm – Nguyên nhân phổ biến của tình trạng sưng nướu răng khôn

Răng khôn (răng số 8) là răng mọc sau cùng trong cung hàm, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 17–25. Tuy nhiên, do không còn đủ khoảng trống để mọc bình thường, răng khôn rất dễ mọc lệch, mọc nghiêng vào răng bên cạnh hoặc mọc ngầm trong nướu. Khi mọc sai hướng, răng khôn có thể gây áp lực lên mô mềm và các răng lân cận, khiến vùng nướu bị chèn ép, tổn thương hoặc rách nướu. Điều này làm xuất hiện triệu chứng sưng tấy, đỏ nướu và đau nhức kéo dài. Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm nhiễm hoặc u nang quanh răng khôn.

2.2. Mảng bám và vi khuẩn tích tụ

Vị trí răng khôn nằm sâu trong cùng hàm nên rất khó tiếp cận để làm sạch bằng bàn chải thông thường. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để thức ăn thừa, mảng bám và vi khuẩn tích tụ quanh chân răng. Theo thời gian, vi khuẩn phát triển mạnh gây ra viêm nhiễm nướu, đặc biệt là ở khu vực răng khôn chưa mọc hoàn toàn hoặc bị lợi che phủ. Hệ quả là nướu sưng đỏ, dễ chảy máu khi đánh răng, hơi thở có mùi và có thể xuất hiện mủ quanh răng nếu không xử lý kịp thời.

2.3. Viêm lợi trùm

Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây sưng nướu răng khôn. Khi răng khôn mới nhú hoặc mọc chưa hoàn toàn, lớp lợi phía trên có thể phủ trùm lên một phần thân răng, tạo thành một túi lợi nhỏ gọi là lợi trùm. Trong điều kiện này, thức ăn và vi khuẩn rất dễ mắc kẹt bên trong, gây viêm nhiễm. Triệu chứng đặc trưng gồm: sưng đau dữ dội vùng nướu, đỏ và nóng tại chỗ, kèm theo cảm giác khó há miệng, sốt nhẹ, nổi hạch. Nếu không được điều trị, viêm lợi trùm có thể tái phát nhiều lần và dẫn đến nhiễm trùng lan rộng.

2.4. Chấn thương do nhai hoặc va chạm

Trong quá trình răng khôn đang nhú lên, phần nướu phủ trên có thể bị tổn thương do lực nhai hoặc do va chạm với răng đối diện, đặc biệt khi ăn các loại thức ăn cứng hoặc nhai không đều. Lực tác động này khiến nướu bị sưng tấy, đau rát và có thể bị loét nếu chấn thương diễn ra liên tục. Ngoài ra, nếu vi khuẩn xâm nhập vào vết thương, tình trạng sưng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, gây đau kéo dài và ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai hằng ngày.

3. Triệu chứng nhận biết sưng nướu răng khôn

Sưng nướu quanh răng khôn không khó để nhận biết, thường đi kèm với các biểu hiện điển hình như nướu đỏ, căng tức, đau và dễ chảy máu khi chạm vào, đau âm ỉ vùng góc hàm, đôi khi lan sang tai hoặc thái dương, hơi thở có mùi hôi, thậm chí có mủ hoặc mùi tanh khó chịu trong khoang miệng. Ở một số trường hợp viêm nặng, người bệnh còn có thể bị sốt nhẹ và cảm thấy mệt mỏi toàn thân. Nếu các triệu chứng này kéo dài hơn 2–3 ngày không thuyên giảm hoặc ngày càng nghiêm trọng, bạn nên chủ động đến nha khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm về sau.

4. Hướng điều trị hiệu quả tình trạng viêm nướu răng khôn

4.1. Nên đi khám răng sớm để được chẩn đoán và xử lý sưng nướu răng khôn kịp thời

Ngay khi phát hiện các triệu chứng sưng nướu răng khôn, người bệnh nên đến cơ sở nha khoa uy tín để bác sĩ kiểm tra và xác định nguyên nhân cụ thể. Việc tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng sinh tại nhà có thể làm che lấp triệu chứng, khiến bệnh nặng hơn.

4.2. Điều trị viêm tại chỗ

Tùy theo tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp như:

– Vệ sinh vùng viêm bằng nước súc miệng kháng khuẩn hoặc dung dịch sát trùng chuyên dụng

– Lấy sạch mảng bám, thức ăn thừa quanh vùng răng khôn

– Kê đơn thuốc kháng sinh, giảm đau, chống viêm nếu cần

4.3. Cắt lợi trùm

Đối với trường hợp bị viêm lợi trùm nhưng răng khôn vẫn mọc thẳng, bác sĩ có thể thực hiện thủ thuật cắt lợi trùm để giải phóng răng, tránh tích tụ vi khuẩn và ngăn viêm tái phát.

4.4. Nhổ răng khôn

Trong các trường hợp răng khôn mọc lệch, mọc ngầm, gây sưng viêm tái phát nhiều lần, bác sĩ thường chỉ định nhổ răng khôn để chấm dứt tình trạng viêm. Việc nhổ răng sẽ giúp bảo vệ các răng kế cận và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

5. Cách chăm sóc và phòng ngừa sưng nướu răng khôn tái phát

Sau khi điều trị, người bệnh cần chú ý chăm sóc răng miệng đúng cách để ngăn ngừa tình trạng sưng nướu răng khôn tái phát. Việc duy trì thói quen đánh răng 2–3 lần mỗi ngày, kết hợp sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng sát khuẩn, sẽ giúp làm sạch hiệu quả các mảng bám khó tiếp cận ở vùng răng trong cùng. Đồng thời, nên hạn chế ăn thực phẩm cứng, quá nóng hoặc quá lạnh trong giai đoạn răng khôn đang mọc để tránh gây tổn thương nướu. Bổ sung nhiều nước và vitamin C cũng là cách tăng cường sức đề kháng cho khoang miệng, hỗ trợ nướu nhanh hồi phục. Đặc biệt, khám răng định kỳ 6 tháng/lần tại nha khoa uy tín sẽ giúp theo dõi tình trạng mọc răng khôn và kịp thời xử lý nếu có bất thường phát sinh.

6. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên đến nha khoa kiểm tra càng sớm càng tốt nếu xuất hiện các dấu hiệu như sưng nướu răng khôn kèm theo sốt, đau nhiều khiến việc ăn uống trở nên khó khăn, hơi thở có mùi hôi, có mủ quanh nướu hoặc răng, cơn đau lan lên tai, thái dương, vùng đầu hoặc đau tái phát nhiều lần tại cùng một vị trí. Việc chủ quan và trì hoãn thăm khám có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm tủy, hình thành u nang quanh chân răng, tổn thương xương hàm và thậm chí lan rộng đến các cơ quan khác trong cơ thể.

Viêm nướu răng khôn là dấu hiệu cảnh báo những rủi ro tiềm ẩn trong quá trình mọc răng khôn, đặc biệt khi răng mọc lệch hoặc bị viêm lợi trùm. Chủ động thăm khám, xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn tránh được những biến chứng không mong muốn. Đồng thời, duy trì chế độ chăm sóc răng miệng khoa học và thăm khám định kỳ là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.