Giải đáp: Khi nào nhổ răng khôn để tránh biến chứng nguy hiểm

Khi nào nhổ răng khôn là câu hỏi được nhiều người quan tâm, bởi răng khôn có thể âm thầm gây ra nhiều vấn đề sức khỏe răng miệng nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời. Vậy đâu là thời điểm lý tưởng để can thiệp? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ khi nào nên nhổ răng khôn để phòng tránh biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách toàn diện.

1. Răng khôn là gì và tại sao cần quan tâm đến thời điểm nhổ?

Răng khôn (răng số 8) là chiếc răng mọc cuối cùng trong cung hàm, thường xuất hiện trong độ tuổi từ 17–25. Tuy nhiên, do không đủ chỗ mọc hoặc mọc lệch, răng khôn rất dễ gây đau nhức, viêm nhiễm hoặc ảnh hưởng đến các răng bên cạnh. Không phải ai cũng cần nhổ răng khôn, nhưng trong nhiều trường hợp, việc giữ lại có thể tiềm ẩn rủi ro lớn cho sức khỏe răng miệng. Vì vậy, việc xác định đúng khi nào nhổ răng khôn là điều rất quan trọng.

2. Khi nào nhổ răng khôn để tránh biến chứng nguy hiểm?

2.1. Răng khôn mọc lệch, mọc ngầm – nguyên nhân hàng đầu gây biến chứng

Đây là lý do phổ biến và dễ gặp nhất khiến việc nhổ răng khôn trở nên cần thiết. Răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm không chỉ gây đau nhức mà còn tạo áp lực lên răng số 7 – răng hàm quan trọng trong việc nhai nghiền thức ăn. Biến chứng có thể gặp:

– Chèn ép làm răng số 7 lung lay, nứt vỡ hoặc sâu răng do vi khuẩn tích tụ.

– Gây viêm lợi, nhiễm trùng vùng lợi quanh răng khôn.

– Hình thành túi lợi trùm – nơi tích tụ thức ăn và vi khuẩn, rất khó vệ sinh.

Ngay khi chụp X-quang cho thấy răng có xu hướng mọc lệch hoặc mọc ngầm, bạn nên thực hiện nhổ theo chỉ định bác sĩ để hạn chế tối đa các biến chứng nặng về sau.

2.2. Răng khôn gây đau nhức, viêm nhiễm tái đi tái lại

– Sưng đau vùng lợi phía trong cùng,

– Sốt nhẹ kèm theo mệt mỏi,

– Hơi thở có mùi khó chịu hoặc hạch nổi ở góc hàm,

… thì đó có thể là dấu hiệu răng khôn đang gây viêm hoặc nhiễm trùng. Trường hợp này, việc dùng thuốc chỉ giúp giảm đau tạm thời. Về lâu dài, nếu tình trạng tái phát nhiều lần, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ bỏ để loại bỏ hoàn toàn ổ viêm. Khi các triệu chứng viêm nhiễm lặp lại thường xuyên, đặc biệt là sau nhiều đợt điều trị bằng thuốc nhưng không hiệu quả, bạn nên nhổ sớm để ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng hơn.

2.3. Răng khôn gây sâu răng số 7 kế cận

Răng khôn mọc chen chúc thường tạo khe hẹp giữa răng số 7 và răng khôn – nơi dễ mắc thức ăn và rất khó vệ sinh. Đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và tấn công men răng, dẫn tới sâu răng nghiêm trọng. Nếu không xử lý kịp thời, không chỉ răng khôn mà răng số 7 – chiếc răng giữ vai trò chủ lực trong chức năng nhai – cũng bị tổn thương.Ngay khi phát hiện răng khôn ảnh hưởng đến răng kế cận hoặc đã làm sâu răng số 7, bác sĩ sẽ đề nghị nhổ để giữ lại chức năng nhai cho cung hàm.

2.4. Xuất hiện nang xương hàm hoặc u chân răng do răng khôn mọc lệch

Một số răng khôn mọc lệch có thể gây ra các nang quanh chân răng hoặc u xương hàm lành tính. Dù ban đầu không có biểu hiện rõ ràng, nhưng nếu để lâu sẽ dẫn đến:

– Gây tiêu biến xương ổ răng, dẫn đến biến dạng khung xương hàm.

– Biến dạng khuôn mặt do khối u phát triển.

– Nguy cơ nhiễm trùng lan rộng hoặc đau dai dẳng.

Khi phim chụp X-quang phát hiện có nang, u hoặc dấu hiệu bất thường quanh chân răng khôn, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ để loại bỏ hoàn toàn ổ bệnh, ngăn chặn tổn thương lan rộng.

2.5. Răng khôn ảnh hưởng đến kế hoạch phục hình hoặc chỉnh nha

Trong các phác đồ điều trị như niềng răng, làm răng sứ hay cấy ghép implant, răng khôn có thể là “chướng ngại vật” vì:

– Gây thiếu khoảng trống cho răng di chuyển khi niềng.

– Ảnh hưởng đến độ bám của trụ implant.

– Làm lệch khớp cắn nếu tiếp tục mọc lệch sau khi đã chỉnh nha.

Trước khi thực hiện các thủ thuật chỉnh nha hoặc phục hình răng, bác sĩ sẽ đánh giá toàn diện và có thể chỉ định nhổ răng khôn để tối ưu kết quả điều trị.

3. Thời điểm vàng để thực hiện nhổ răng khôn

Các chuyên gia khuyến nghị độ tuổi từ 18–25 là thời điểm lý tưởng để nhổ răng khôn bởi:

– Chân răng chưa phát triển hoàn toàn nên việc nhổ dễ dàng và ít biến chứng.

– Cơ thể hồi phục nhanh hơn, ít đau và chảy máu hơn so với người lớn tuổi.

Tuy nhiên, độ tuổi không phải yếu tố duy nhất quyết định khi nào nhổ răng khôn – điều quan trọng là tình trạng cụ thể của từng người.

4. Khi răng khôn không gây đau, có nên can thiệp sớm?

Một trong những hiểu lầm phổ biến là “không đau thì không cần nhổ”. Thực tế, nhiều răng khôn mọc lệch nhưng chưa biểu hiện triệu chứng, chỉ khi chụp X-quang mới phát hiện bất thường. Vì vậy, bạn vẫn nên định kỳ khám nha khoa, đặc biệt trong độ tuổi mọc răng khôn, để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.

5. Trước và sau khi nhổ răng khôn: Các lưu ý không nên bỏ qua

5.1. Lưu ý trước khi nhổ răng khôn

– Ăn nhẹ trước khi đi nhổ răng: Không nên nhổ răng khi bụng đói, đặc biệt nếu bạn có tiền sử tụt huyết áp hay mệt mỏi sau khi dùng thuốc tê. Hãy ăn một bữa nhẹ (cháo, bánh mì mềm…) khoảng 1–2 tiếng trước khi đến phòng khám.

– Ngủ đủ giấc, giữ tâm lý thoải mái: Căng thẳng hoặc mất ngủ trước ngày nhổ răng sẽ làm tăng cảm giác lo lắng, dễ gây mệt mỏi trong suốt quá trình thực hiện. Bạn nên ngủ đủ từ 7–8 tiếng để giữ cơ thể tỉnh táo, ổn định huyết áp và tim mạch.

– Không dùng chất kích thích: Tuyệt đối tránh uống rượu bia, hút thuốc lá, cà phê hoặc nước tăng lực trong ít nhất 24 giờ trước khi nhổ răng. Những chất này có thể làm ảnh hưởng đến khả năng đông máu và hiệu quả của thuốc tê.

– Chụp X-quang trước khi nhổ: Chụp X-quang giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí, hướng mọc và mức độ ảnh hưởng của răng khôn. Từ đó đưa ra chỉ định phù hợp và hạn chế tối đa rủi ro trong quá trình tiểu phẫu.

5.2. Lưu ý sau khi nhổ răng khôn

– Không súc miệng mạnh, không khạc nhổ: Trong 24 giờ đầu, bạn tuyệt đối không súc miệng mạnh hoặc khạc nhổ liên tục. Điều này dễ làm bong cục máu đông tại vết nhổ – yếu tố quan trọng giúp cầm máu và kích thích lành thương.

– Tránh dùng ống hút và các động tác mút, hút: Việc sử dụng ống hút có thể tạo áp lực trong khoang miệng, làm vỡ cục máu đông tại vị trí nhổ. Tương tự, việc hút thuốc cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình đông máu và hồi phục.

– Hạn chế vận động mạnh, nghỉ ngơi hợp lý: Sau khi nhổ răng, bạn nên nghỉ ngơi trong 1–2 ngày đầu, tránh chạy nhảy, tập thể dục nặng hoặc cúi đầu thấp. Hoạt động thể chất mạnh dễ gây chảy máu lại hoặc kéo dài thời gian lành vết thương.

– Tuân thủ đúng hướng dẫn và đơn thuốc từ bác sĩ: Hãy uống thuốc giảm đau, kháng viêm đúng liều lượng và thời gian được kê đơn. Nếu có biểu hiện bất thường như đau kéo dài, sốt cao hoặc chảy máu không cầm, cần liên hệ ngay với bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Khi nào nhổ răng khôn phụ thuộc vào tình trạng mọc của răng, các triệu chứng bạn gặp phải cũng như phác đồ điều trị răng miệng tổng thể. Đừng đợi đến khi răng khôn gây đau đớn hay biến chứng nặng mới xử lý. Việc thăm khám sớm, chụp X-quang định kỳ và lắng nghe tư vấn từ bác sĩ sẽ giúp bạn có quyết định đúng lúc, bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.