Tác động của ớt đến sức khỏe của người huyết áp cao
Ớt – một loại gia vị quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của người Việt – không chỉ làm đậm đà thêm hương vị món ăn mà còn được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, với những người đang sống chung với tình trạng cao huyết áp, việc ăn ớt lại khiến không ít người băn khoăn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu một cách toàn diện về ớt, để trả lời câu hỏi: “Huyết áp cao có ăn được ớt không?”, từ đó giúp bạn biết cách lựa chọn và sử dụng loại gia vị này sao cho an toàn và thậm chí là có lợi cho sức khỏe.
1. Huyết áp cao là gì? Huyết áp cao có những nguy cơ nào?
Huyết áp cao xảy ra khi áp lực máu trong lòng động mạch tăng cao hơn mức bình thường. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một người trưởng thành bị xem là cao huyết áp khi huyết áp tâm thu và/hoặc huyết áp tâm trương lần lượt lớn hơn 140 mmHg và 90 mmHg.
Tăng huyết áp kéo dài có thể gây tổn thương nhiều cơ quan quan trọng. Các biến chứng của huyết áp cao có thể kể đến bao gồm: Đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận, mù lòa do tổn thương mạch máu võng mạc, tăng nguy cơ tử vong sớm…
Kiểm soát huyết áp bằng chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò then chốt trong phòng ngừa các biến chứng trên.
2. Giải đáp chi tiết thắc mắc: Người huyết áp cao có ăn được ớt không?
Cảm giác cay nóng khi ăn ớt thường khiến người ta nghĩ rằng nó làm nóng máu, dẫn đến tăng huyết áp. Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện đại lại cho thấy capsaicin – thành phần tạo vị cay của ớt – có thể có lợi cho người bị huyết áp cao.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí “Cell Metabolism” cho biết capsaicin có thể kích hoạt thụ thể TRPV1, giúp mạch máu giãn nở và giảm huyết áp. Ngoài ra, capsaicin còn giúp tăng sản xuất oxit nitric, một hợp chất quan trọng giúp thư giãn mạch máu.
Trong lượng vừa phải, ớt có thể mang lại những lợi ích như: Cải thiện tuần hoàn máu, hỗ trợ chuyển hóa chất béo, giảm viêm. Tuy nhiên, ăn quá nhiều ớt lại có thể gây: Kích ứng niêm mạc dạ dày, tăng nguy cơ viêm loét, gây hồi hộp, đánh trống ngực ở người nhạy cảm
Vì vậy, người bị huyết áp cao vẫn có thể ăn ớt nhưng cần kiểm soát liều lượng và lắng nghe phản ứng cơ thể.
3. Hướng dẫn ăn ớt đúng cách cho người huyết áp cao
3.1. Ăn vừa đủ
Lượng ớt khuyến nghị cho người huyết áp cao thường ở mức 1 – 2 quả ớt nhỏ/ngày, hoặc khoảng nửa muỗng cà phê ớt bột nếu dùng trong chế biến. Quan trọng là người dùng cần theo dõi cảm giác của bản thân sau mỗi lần ăn để điều chỉnh cho phù hợp.
3.2. Chọn loại ớt và hình thức chế biến lành mạnh
Không phải tất cả các loại ớt đều giống nhau về độ cay hay thành phần dinh dưỡng. Đối với người cao huyết áp, ớt tươi tự nhiên thường an toàn và giàu chất chống oxy hóa hơn so với các sản phẩm chế biến công nghiệp như tương ớt đóng chai.
Việc sử dụng tương ớt cần đặc biệt lưu ý vì nhiều loại chứa lượng muối và đường rất cao, đây là hai yếu tố gây hại cho người huyết áp cao. Ngoài ra, chất bảo quản hoặc phẩm màu có trong sản phẩm công nghiệp cũng tiềm ẩn nguy cơ gây kích ứng.
Khi chế biến, nên ưu tiên các phương pháp giữ được tính tự nhiên của ớt như dùng ớt tươi xắt lát để trộn gỏi… Tránh xào hoặc chiên ớt ở nhiệt độ cao vì nhiệt độ có thể làm biến tính capsaicin, đồng thời sinh ra các hợp chất không tốt cho sức khỏe.
3.3. Kết hợp ớt trong bữa ăn giàu dinh dưỡng và ít muối
Ớt có thể trở thành điểm nhấn hương vị trong những món ăn lành mạnh nếu được kết hợp đúng cách. Người cao huyết áp nên đặt ớt trong tổng thể một chế độ ăn kiêng muối, giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn protein nạc như cá, thịt gà, đậu phụ.
Ví dụ, trong một bữa ăn với cá, thay vì rán cá với nhiều dầu mỡ và muối, bạn có thể hấp cá với vài lát ớt tươi, gừng và rau thơm.
3.4. Lắng nghe phản ứng của cơ thể sau khi ăn ớt
Mỗi cơ địa phản ứng với ớt một cách khác nhau, đặc biệt là ở người bị bệnh mãn tính như huyết áp cao. Một số người có thể cảm thấy mặt nóng, bụng cồn cào, tim đập nhanh, sau khi ăn cay. Trong khi đó, những người khác lại cảm thấy ấm người.
Chính vì vậy, quan trọng không kém kiểm soát lượng ăn là phải lắng nghe cơ thể mình. Nếu sau khi ăn ớt thấy các triệu chứng bất thường, cần tạm ngưng và theo dõi huyết áp. Trong những trường hợp này, có thể thử chuyển sang loại ớt ít cay hơn, hoặc dùng ớt với tần suất thấp hơn.
3.5. Tránh sử dụng ớt khi có bệnh lý kèm theo
Dù ớt có thể an toàn đối với một số người huyết áp cao, nhưng nếu người bệnh đang đồng thời mắc các bệnh lý tiêu hóa như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, hội chứng ruột kích thích… thì việc ăn ớt cần được hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn. Vị cay có thể làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng, khiến cơ thể căng thẳng và gián tiếp ảnh hưởng đến huyết áp.
Tương tự, người có tiền sử dị ứng với capsaicin hoặc có phản ứng mạnh với thức ăn cay nóng cũng nên tránh ớt, dù ở liều lượng thấp. Trong các trường hợp đặc biệt này, lời khuyên từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn.
Phía trên là câu trả lời cho câu hỏi “Người huyết áp cao có ăn được ớt không?” Trong mức độ vừa phải, ớt với hoạt chất capsaicin có thể mang lại một số lợi ích nhất định cho hệ tim mạch và huyết áp. Tuy nhiên, dùng ớt sai cách có thể gây ra những tác động tiêu cực, đặc biệt ở những người có bệnh lý tiêu hóa hoặc nhạy cảm với vị cay. Để đảm bảo an toàn, người huyết áp cao nên: Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thêm ớt vào khẩu phần ăn hằng ngày; theo dõi huyết áp thường xuyên, đặc biệt khi bắt đầu thay đổi chế độ ăn; kết hợp ăn ớt với lối sống lành mạnh bao gồm ăn uống khoa học, vận động đều đặn và nghỉ ngơi hợp lý.
